1
Yeni flood.
Cumhuriyetimizin yıl dönümünde "Cumhuriyetin Galatasaraylıları"...
2
İstiklal Harbi ve Cumhuriyetin ilan edilişi sürecinde Ankara'da, Atatürk'ün en yakınında kritik görevler üstlenen Galatasaraylılar vardı.
Galatasaray bu konularda konuşmayı pek sevmez, böbürlenmez; ama yazmak, hatırlatmak, gerekiyorsa bazılarının kafalara çakmak lazım.
3
Tek tek yazıp analım onları.
Çünkü meydan boş kalınca, bir bakıyorsunuz Atatürk Fenerbahçeli oluyor. Kurtuluş Savaşı'nı da sanki onlar vermiş oluyor :-)
4
Cevat Çobanlı:
Atatürk’ün Çanakkale’deki komutanıydı. Milli Mücadeleye silah yardımı yaptığı için İngilizler tarafından Malta’ya sürüldü. Takas anlaşmasıyla sürgünden kurtuldu, Ankara'ya geldi. Milli Mücadele’ye katılıp Orgeneral oldu..../
5
...Mezarı, Cumhurbaşkanları ve Atatürk'ün silah arkadaşları için Atatürk Orman Çiftliği arazisinde oluşturulan Devlet
Mezarlığı'ndadır.
Fotoğrafta, Cevat Paşa ve Mustafa Kemal, Tasvir-i Efkâr gazetesinin 29 Ekim 1915 tarihli sayısında...
6
Ruşen Eşref Ünaydın
Atatürk'ün en yakınındaki isimlerdendi. Gazeteciydi; Atarük ile ilk röportajı Çanakkale'de yapmıştı. Savaş boyunca yanındaydı. İstiklal Savaşı'nı dünyaya duyuran isimdir. Galatasaray'ın kurucularındandır..../
7
...Kulübün ilk yıllarını anlatan paha biçilmez değerde bir kitabı vardır.
İstiklal Savaşı'ndan sonra ilk Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olmuştu.
8
Abdurrahman Şeref
İlk TBMM Başkanıydı. Cumhuriyetin ilanından 1 gün önce 28 Ekim'de kürsüye çıkıp muhalefet edenlere “Arkadaşlar, egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Kime sorarsanız sorunuz, bu Cumhuriyettir. Doğan çocuğun adıdır....."/
9
"...Ama bu ad bazılarının hoşuna gelmezmiş, varsın
gelmesin...” diyerek Cumhuriyet'i ilk telaffuz eden isimdi.
Galatasaray'ın kurulduğu günlerde, gençleri koruyan kollayan lise müdürüydü.
10
Celalettin Arif
Son Osmanlı Meclisi'nin başkanıydı. İstanbul'un işgaliyle Milli mücadele'ye katılmak için Ankara'ya geçenler arasındaydı. TBMM'nin 2. Başkanı oldu. Kurtuluş Savaşı boyunca Adliye Vekili idi.
11
Bekir Sami Kunduh
İngilizlerin işgalin ilk günlerinde bastığı Meclis_i Mebusan'dan kaçarak Ankara'ya geçebilen milletvekliydi. Mustafa Kemal'in ilk Dışişleri Bakanı'ydı. 1. İnönü zaferi sonrası Londra'ya barış görüşmelerinde başkanlık yapmıştı.../
12
Fotoğraf, Sivas Kongresi'nde çekilmiş.
Mustafa Kemal Atatürk'ün sağında Bekir Sami Kunduh, solunda bir diğer Galatasaraylı kurucumuz Ruşen Eşref. En sağdaki Galatasarayîn bölünmesi sonrası kurulan 2. Galatasaray'ın (Ateş-Güneş) Başkanı Cevad Abbas
Güler.
13
Celal Nuri İleri
Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın dağıtılmasıyla Ankara'ya geçenlerden. TBMM’nin ilk 4 döneminde milletvekilliği yaptı. Gazeteciydi. Milli mücadeleyi destekleyen İleri gazetesinin sahibiydi. Yeni cumhuriyetin fikri mimarlarından birisiydi.
14
Celal Nuri, çıkardığı İleri gazetesinde Mustafa Kemal ile yaptığı röportajı 1. sayfadan yayınlayarak o dönem için büyük risk almıştı..
15
Mehmet Şükrü Kaya
İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'ndeki çalışmaları yüzünden tutuklandı. İşgalde Malta'ya sürüldü. Kaçarak Avrupa yoluyla Anadolu'ya geldi ve Millî Mücadeleye katıldı. Birinci Lozan Konferansı'na giden heyette danışmandı.
16
Cumhuriyet sonrası, Atatürk'ün ölümüne dek Ziraat, Hariciye ve Dahiliye Vekilliği yaptı. Cumhuriyet tarihinde en uzun süre (4028 gün) İçişleri Bakanlığı yapan siyasetçidir. Atatürk'ün en yakın çevresindendi.
17
Hamdullah Suphi Tanrıöver
Türk edebiyatçı, yazar, öğretmen, milletvekili, siyasetçi. Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyetin ilk yıllarında TBMM'de yaptığı coşkulu konuşmaları nedeniyle "Millî Hatip" ve "Cumhuriyet Hatibi" olarak tanınmıştı.
18
İstiklâl Marşı'nı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okuyan
ilk kişiydi. Edebiyatçı bir milletvekiliydi. Cumhuriyetten sonra Milli Eğitim Bakanlığı yaptı.
19
Necmettin Sadak
Yurtdışında okuduktan sonra döndüğü İstanbul'da Falih Rıfkı Atay ile Akşam gazetesini kurdu. İşgal döneminde ve Milli mücadele sırasında, Ankara hükümetiyle ve Atatürk ile yakın temastaydı..../
20
Yaptığı yayınlarla Milli Mücadelenin sesi oldu. Savaş sonrası milletvekilliği ve Dahiliye Vekilliği yaptı. 1928-29 yılları arasında Galatasaray Başkanı'ydı.
21
Yusuf Hikmet Bayur
Galatasaray'da öğretmenlik yaparken Kurtuluş Savaşı'nın başlarında Anadolu'ya geçerek Salihli cephesinde Kuva-yi Milliye'ye katıldı...../
22
TBMM'nin Ankara'da açılmasından sonra Ankara'ya geçti. Dışişleri Bakanlığı siyasî işler genel müdürü oldu. Londra ve Lozan konferanslarında Türk kurulu danışmanıydı. Cumhuriyetin ilanından sonra Atatürk'ün Genel Sekreteri idi.
Fotoğrafta en sağdaki, Yusuf Hikmet Bayur
23
Ahmet Muhtar Mollaoğlu
Milli mücadele ile Ankara'ya giden milletvekillerindendi. Londra Konferansı'nda bakan vekilliği yapmıştı.
Cumhuriyetin ilk dönemlerinde yokluğu çekilen eğitimli insanlardan biri olarak Hariciye'de uzun yıllar büyükelçi olarak görev yaptı.
24
Suat Davaz
Ankara'ya geçerek Milli Mücadele Hükümeti'ne katıldı.
Dışişleri Bakanlığı'nın ilk müsteşarıydı. Atatürk'ün sağlığında, 9 yıl Roma, 7 yıl Paris Büyükelçiliği yaptı. Daima Atatürk'ün güvendiği ve kendisiyle yazışarak fikirlerini aldığı bir aydındı.
25
Yunus Nadi Abalıoğlu:
Milli Mücadeleyi ve Atatürk Devrimlerini kararlılıkla destekleyen, Cumhuriyet Gazetesi'nin kurucusu ve başyazarıydı. Anayasa Komisyonu üyesiydi. Atatürk'ün hep yanındaydı. Gazeteciliğinin yanı sıra TBMM'de altı dönem milletvekilli olarak bulundu.
26
Ercüment Ekrem Talu:
İşgal döneminde tutuklu kaldı. Aka Gündüz ile çıkardığı Alay Gazetesi’ndeki yazılarıyla Kurtuluş
Savaşı’nı desteklediği için kovuşturmaya uğradı; dergi kapatıldı. Cumhuriyetin ilk Riyâset-i Cumhur
Başkâtibi (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri) oldu.
27
Mehmet Enis Akaygen
Savaşta M.M. gurubunda görev yapmıştı. Atatürk tarafından Cumhuriyet Hariciyesi'nin kuruluş komisyonunda T. Rüştü Aras ve Suat Davaz ile birlikte görevlendirildi. Moskova, Atina, Tahran'da görev yaptı. İstiklal Madalyasını göğsünde şerefle taşıdı.
28
Alaattin Tiritoğlu
İzmir’in işgalinde Uşak'ta gönüllü bir Kuvayı
Milliye süvari kıtası oluşturdu. İzmir’de Ahmet Esat Tomruk’un elde ettiği istihbaratı Ankara'ya iletiyordu. 1923’te İzmir İktisat Kongresi’ne katıldı ve
Mustafa Kemal tarafından kabul edildi.
29
Ahmet Esat Tomruk
Teşkilat-ı Mahsusa ajanıydı. İşgalde tutuklandı. Hapishaneden kaçıp Biga'da Kuvayı Milliye’ye katıldı. “İngiliz Kemal” adıyla tanındı. Ankara'da Mustafa Kemal tarafından Erkanı harbiye İstihbarat Şubesi'nde görevlendirildi.
30
Refik Selimoğlu
Okulu terk edip Çanakkale Savaşları’na katıldıktan sonra teğmen rütbesiyle Erzurum cephesindeki Kâzım Karabekir kuvvetlerine katıldı.
Muharebelerde yedi kez yaralandı. 1954 ve 1960’da GS Spor Kulübü başkanlığı yaptı.
31
Ali Haydar Aktay
Sofya sefaretinde 3. katipken 1920’de Milli Mücadele’ye katıldı ve TBMM matbuat ve istihbarat umum müdürü oldu. Zaferden sonra diplomasi kariyerine devam etti ve Moskova’da büyükelçilik yaptı.
32
İbrahim Tali Öngören
19 Mayıs 1919 sabahı Mustafa Kemal’le birlikte Samsun’a çıkan 18 subaydan biriydi. Erzurum’da 15. Kolordu’la atandı. 1920’de Bolşevik Rusya’ya gönderilen ilk heyette yer aldı. 1921’de Batum üzerinden Anadolu’ya
silah naklinde önemli rol oynadı.
33
Emin Ali Türkgeldi
1921’de TBMM’nin Paris temsilcisiydi. Brüksel’de de görev yaptıktan sonra Ankara’ya gelerek Hariciye Vekaleti’ne girdi. Milli Mücadele süresince Siyasi Şube genel müdürlüğü yaptı. Zaferden sonra büyükelçiliklerde bulundu.
34
Mehmet Şerif Avkan
Emekliliği sırasında Milli Mücadele’ye katılarak Ankara’ya geldi. Sinop milletvekili olarak en yaşlı üye sıfatıyla ilk TBMM toplantısının başkanlığını yaptı. “Büyük Millet Meclisi” tabirini kullanan ilk kişiydi.
35
Selim Sırrı Tarcan
İşgalde Sultanahmet mitinglerinin konuşmacısıydı. Türkiye Milli Olimpiyat Cemiyeti’ni kurdu ve başkanlığına seçildi. Bir İsveç şarkısını uyarlayarak Dağ Başını Duman Almış marşını yarattı. Zafer sonrasında Beden Terbiyesi’nin başına getirildi.
36
Evet....
Cumhuriyet'in kuruluşunda Atatürk'ün "beyin takımı" diyebileceğimiz, O'nun bağlandığı aydınlanma düşüncesine sadık, eğitimli, dil ve görgü bilen, temsiliyeti güçlü isimlerin hemen tümü Galatasaraylıydı.
37
Onlar, Atatürk ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk temellerini attılar.
Toplumun ve uluslararası kamuoyu nezdinde Yeni Cumhuriyet insanının temsilcileri oldular..
Bir kez daha saygıyla anıyoruz onları...
38
Sevgili dostum İzzeddin'e @benizo desteği için teşekkürler...
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.