Kimine göre fettan kadının temsiliyeti kimine göre Türkiye sinemasında devrim yaratan bir kadın sanatçı, kimine göre ise yıldızlardan yere çakılan bir ‘eski’ oyuncu.
Türkiye'nin ilk kadın yönetmeni ve ilk kadın sinema yıldızıydı.
Cahide Sonku, 1916 yılında Yemen'de dünyaya geldi.
Aile bir süre sonra Yemen’den İstanbul’a taşındı ve Cahide’nin annesi babasından boşandı.
Cahide’yle annesi maddi zorluklar içinde yaşamaya başladı.
Önce Halkevleri Tiyatrosu, İstanbul Belediye Konservatuarı, ardından da Muhsin Ertuğrul’un keşfiyle Darülbedayi’de 1932’de Yedi Köyün Zeynebi ile oyunculuğa başlar. Sonraki yıl, 16 yaşında , Muhsin Ertuğrul’un yönettiği Söz Bir Allah Bir filmiyle sinemaya geçer.
1935’de çektiği, ilk köy filmi, Bataklı Damın Kızı Aysel de Cahide Sonku başroldeydi.
Senarist Nazım Hikmet Ran’dı. Sonku; sinema eleştirmenlerince ‘Yerli Marlene Dietrich’ diye yorumlandı.
Filmde başına örttüğü eşarp moda oldu. Aysel adıyla piyasaya sürülen eşarplar hayranlarından büyük ilgi gördü.
Muhsin Ertuğrul. Sonku’ya tiyatroda da destek verdi.
August Strindberg, William Shakespeare, Anton Çehov ve Lev Tolstoy gibi ünlü yazarların oyunlarında Sonku başrollerdeydi.
Cahide, 1936 senesinde kendisi gibi oyuncu Talat Artemel ile evlendi. Bu evlilik Artemel’in Cahide’yi aldatması sonucu 1938’de sona erdi.
Cahide, Artmel için “İnsanlığımı istismar etti” demişti.
Bir röportajında içkiye kendisini eski eşinin alıştırdığını söylemişti.
Serveti katlandı, modayı adım adım izledi, özel şoförlü otomobil sahibiydi.
Paris modasını takip etti, dünyaca ünlü mücevher üreticilerinin ürünlerini kullandı.
1943'te tekrar evlendi. İhsan Doruk ile hayatını birleştirdi.
Bu sürede Şehir Tiyatroları’na kısa bir ara veren Cahide, aynı yıl Doruk’tan boşandı ve sahnelere geri döndü.
Sonku, bu dönem kendi yapım şirketini kurdu ve 1951’de Talat Artemel ve Sami Ayanoğlu ile birlikte “Vatan ve Namık Kemal” filmini yönetti
Sonku, 1954’te de “Beklenen Şarkı” filminin yönetmenliğini yaptı. Zeki Müren’in ilk kez kamera karşısına çıktığı bu film gişe rekorları kırdı
1957 yılında Sonku Film içindeki tüm orijinal filmler ile birlikte yanıp kül oldu.
Cahide, yangını yeğeni Turan Sönmez’in çıkardığını söyledi, kundaklama olduğu söylentisi çıktı.
O günden sonra Cahide’nin hayatı tersine bir sürece girdi.
Özgür kadın imajı döneme fazla geldi, durumu “düşüş” olarak nitelendi ve hakkında acımasız eleştiriler yapıldı. Cinselliğini kullandığı, alkolik, eğitimsiz, sonradan görme ve kötü bir oyuncu olduğu konuşuldu.
Bir zamanlar arzu nesnesi iken son döneminde acınan, aşağılanan kadına dönüştürüldü.
Yaşadığı felaketlerden sonra teselliyi alkolde aradı.
1962-63 yıllarında şair, oyuncu Cahit Irgat’la birlikte kurduğu “Cahitler” tiyatrosu da kısa ömürlü oldu.
Muhsin Ertuğrul’un girişimiyle Şehir Tiyatrosu’nda Cahide’ye de kadro verildi. Fakat alkol bağımlılığı nedeniyle istikrarlı olamadı. Bunun sonucunda yer aldığı oyundaki rolü ondan alınarak bir başkasına verildi.
Cahide ayrıca İspanya’da vefat eden İhsan Doruk’un ölmeden önce Cahide’nin kızının velisi ve vasisi olamayacağına dair karar çıkartması nedeniyle de zor günler geçirdi.
Türkiye sinemasının ilk kadın yıldızı olan Cahide’nın son rol aldığı film 1977’de Ülkü Erakalın tarafından çekilen’ Yeşilçam Sokağı’ oldu.
Hayatının sonraki dönemini alkol bağımlılığı ile geçirdi. Maddi durumu iyice kötüleşti.
1979’da SİYAD, Cahide Sonku’ya özel ödül vermek ister. Törene gelmez, ödülünü Atilla Dorsay’dan bir meyhanede alır.
Cahide 62 yaşında 18 Mart 1981’de yaşamını yitirdi.
"Bu hayatı kendim istedim, kendim seçtim. Eğer bir suçlu aranıyorsa, o benim. Vah vah diye kimse ağıt yakmasın. Kimse alınmasın. Kimse Cahide’yi kendine dert etmesin…"
"Beni öldükten sonra da alkışlasınlar" demişti Cahide.
Kaynaklar;
biyografya.com/biyografi/683
leblebitozu.com/cahide-sonkunu…
sonhaber.com.tr/makale/sohrett…
intersinema.com/sinema-haberle…
gazetekarinca.com/2017/12/sasali…
sosyorol.com/ulkemizin-ilk-…
busanat.com/2020/08/29/tur…
ekmekvegul.net/sectiklerimiz/…
catlakzemin.com/27-aralik-1916…
tr.wikipedia.org/wiki/Cahide_So…
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.