Thread by @yukselhos

Evliya Çelebi'nin seyahatnâmesini okudum.Bitti. Şuna karar verdim. Günümüzün YouTuber veya influencer'ları gibi çalışmış. Gezileri sponsorlu ve hep dönemin ağaları, beyleri ve paşalarında konaklamış, ikram💰görmüş. Tarihe geçmek isteyen onu ağırlamış. İyi de bir yatırım olmuş.
👇

Malum o dönemler yola çıkmak iddialı bir mesele. 3 engel var.

1️⃣Yollar güvenli değil. Eşkıya ve vahşi hayvanlar var. Kervan beklemek zorundasın. Topluca gidiyor millet. Kervan, o dönemin otobüsü gibi. Yol 1 aylık ise katılacak her kişi için 1 aylık yemek yükleniyor hayvanlara
👇

2️⃣Elzem bir durum yoksa millet uzun yola çıkmıyor. Ya hacca gidecek ya sefere çağrılmıştır. Ya da tüccar veya keşiştir. Dördüncü bir şık yok. Millette de uzak ülkeye gidecek ne güç ne de para var.Gidiş dönüş de belgeye, yolculuk iznine tezkireye tabi.Gidip gelen saygı görüyor
👇

3️⃣ İnsanlar genellikle yaşadığı ülkelerin bölgelerinde 20 km'lik yay dışına pek çıkmıyorlar. Çıkarsan da kervanla. O kervanda güvenliği sağlayan kimseler, aşçılar, hayvanların bakımını yapanlar var. Kervan demek insanların paraları malları hepsi içinde ve açık hedefsin.
👇

Bu kervanlara katılmadan bir yerden bir diğer yere gitmek, günümüz şartlarında özel uçak kiralamak gibi lüks. İşte bunu da tatmış Evliya Çelebi. Zaman zamam bir bey, yanına maiyetindeki askerleri vererek bir diğer bölgeye dek eşlik etmiş. Bu sebepten onlara da methiye düzmüş.
👇

Çok anlatıyor şöyle dirayetli, böyle cömert diye. Sonuçta tarihe geçecek. Malum o dönemlerde okuma yazma bilenler, günümüzdeki entelektüeller gibi saygı görüyor (bakmayın Türkiye'de küfür yiyoruz ya neyse) işte bu sebepten o dönemler şair, alim ve gezginler ikram görüyordu.
👇

Abartılara gelince adamın doğasında var bu bir de o dönemki milletin inancı abartılı. Kitabı okuduğunuz zaman o dönemki İslami anlayışın ne kadar anakronik olduğunu ve hurafeler ile içe geçtiğini de görüyorsunuz. Kendisini bir bilim adamı değil bir nevi influencer gibi düşünün
👇

Eserinde milletlere göre kadınların memesi nasıldır? Bundan bile bahsetmiş. Bakmış yani adam👍. Bir de tabi kadınların Kâbesi evidir, evden hiç çıkmamalıdır gibi ifadeleri de var. Kanijede kadınların savaşta kale savunmasına katılmak haricinde çıkmadıklarını da belirtmiş hatta
👇

Kadın ancak evinden tabutla çıkar gibi şeyler de yazıyor yani bu da o dönemki genel kabul ile alâkalı olsa da bölgeden bölgeye değişiyor. Yazılan eserde verilen bilgilerde çarşıdaki dükkan sayıları, cami, hamam vb. Bilgiler çok değerli. Yerel inançlar da. Gerisi aktüalite dolu
👇

Buna karşın hiç abartıya yer vermeyen ve aynı dönemde yaşamış ve muhtemelen evliya Çelebi ile tanışmış olan Kâtip Çelebi ise tam bir coğrafyacı bilim adamıdır.Yazdığı Cihannüma adlı eseri efsanedir ve Evliya Çelebi'den kısa süren ömründe bu eseri bitirmeye fırsatı olmamıştır.
👇

Bizler genellikle bizi güldüren, okutan, batıl inançlar, hikayeler, efsanelerle dolu olan şeylere meraklı bir milletiz. Evliya Çelebi de döneminin ruhunu çözmüştü. Önemli kişilerin sofrasında ağırlanmış, gezmiş ve yazmıştı. İkisi de boş adam değildi. Evliya, Enderun mezunu idi
👇

Katip Çelebi de hiç boş değildi hatta hayatında evliya çelebi kadar bile ense yapacak zamanı olmadı. Ömrü özel derslerde geçti harika bir eğitim aldı, savaşlara katılıp girdiği şehirlerde kütüphanelerde haftalar geçirdi. Girit seferinde haritaları inceledi, öğrendi. Az yaşadı
👇T

Türk coğrafya bilimi kurucusu bu önemli adam, Vefa semtinde yaşadı ve evi, mezarı da unkapanına doğru inen kısımda İMÇ'nin arkasında yer alır. Evinin olduğu yere ise i.ü coğrafya fakültesi tam bir vefa örneği olarak İnşa edilmiştir. Günümüzde bina başka fakülteye verilmiştir.
👇

Kâtip Çelebi'nin eserlerinin medyada ve Tv'de yer bulmasını beklemiyoruz. Toplumumuz aktüel tarihçileri ya da tarih disiplini ile alakası olmayan şovmenleri izlemek, farklı şeyler duymak istiyor. Bilim ve aktüalite de burada ayrışır. Aktüalite âvâm, bilimse âlem içindir. SaygIlar