Thread by @AnkaMeewa

Przez francuską prasę została okrzyknięta „Czarną Panterą”,przez stronników ajatollaha Chomeiniego "irańską Marią Antoniną",wielu porównywało ją z "Lady Makbet"...

26 X 1919 roku urodziła się Ashraf Pahlawi,bliźniacza siostra ostatniego szacha Iranu,Mohammada Rezy Pahlawiego👇

Księżniczka Ashraf przyszła na świat w Teheranie,pięć godzin po swoim bracie Mohammadzie Rezie. Jej ojcem był Reza Khan Pahlawi,ówczesny dowódca perskiej Brygady Kozackiej. Matką - jego druga żona Nimtaj Ayrumloo (później Tadż-ol Moluk). Jej narodziny nie wywołały takiej samej

radości,jak narodziny jej brata i jej starszej siostry Szams. Od najmłodszych lat czuła się obca i samotna, od zawsze świadoma,że swoją pozycję w rodzinie musi sobie wywalczyć sama. W kwietniu 1926,Reza Pahlawi koronował się na szacha Iranu. Ojciec Ashraf doskonale zdawał sobie

sprawę z różnic w usposobieniu swoich dzieci. Ashraf była uparta,chorobliwie dumna i konsekwentnie dążąca do celu. Natomiast Mohammad Reza delikatny, powściągliwy i bardzo nieśmiały,a przy tym chorowity. Podobno już wtedy stary Szach zwykł mawiać, że gdyby Ashraf była chłopcem,to

ona byłaby następcą tronu... Pomimo tych różnic,bliźnięta byli sobie bardzo bliscy. 8 stycznia 1936 Ashraf i jej siostra Szams pojawiły publicznie, ubrane na modłę europejską. Tego dnia Szach wydał edykt zakazujący irańskim kobietom noszenia tradycyjnych muzułmańskich strojów.

Rozpoczęła się era gwałtownej modernizacji kraju,zaprowadzana nie tylko odpowiednim ustawodawstwem,ale też terrorem. W 1937,Ashraf została wydana za mąż. Jej mężem oraz ojcem jej pierwszego syna Szahrama,został Mirza Khan Ghavam,pochodzący z rodziny politycznie sprzymierzonej z

rodziną Pahlawi. Małżeństwo nie należało jednak do najszczęśliwszych. 15 III 1939 Mohammad Reza poślubił w Teheranie egipską księżniczkę Fawzię bint Fu’ad,która dla Ashraf stała sie niemal siostrą. Wybuch II wojny światowej zmusił szacha Rezę Pahlawiego do abdykacji na rzecz syna

(Wielka Brytania uznała,że ogłoszona przez szacha neutralność Iranu i jego odmowa stacjonowania brytyjskich wojsk na terytorium Iranu jest wyrazem poparcia dla działań nazistowskich Niemiec). Iran od 1941 do 1946 pozostawał więc pod okupacją brytyjską i sowiecką. Kiedy Reza Szach

udawał się na wygnanie do RPA,Ashraf chciała mu towarzyszyć,ale ojciec powiedział jej wtedy:"Twój brat potrzebuje cię bardziej niż ja". W 1942,po rozwodzie z mężem,Ashraf wdała się w romans z Houshangiem Teymourtaszem,synem byłego ministra. Ku jej rozpaczy brat kazał zakończyć tę

znajomość. Księżniczka wyjechała wtedy do swojego ojca. W drodze powrotnej zatrzymała się w Egipcie, gdzie poznała Ahmada Szafika, którego poślubiła w 1944 roku w Kairze. Z tego małżeństwa przyszło na świat dwoje dzieci. W tym czasie życie osobiste Szacha rozpadło się - jego żona

Fawzia opuściła go i wróciła do Kairu. W 1946,w irańskim Azerbejdżanie powstała prosowiecka republika. Ashraf stanęła na czele delegacji w negocjacjach z Józefem Stalinem,który uległ podobno urokowi drobnej księżniczki o kruczoczarnych włosach,czerwonych ustach i ciemnych oczach.

Nie jest pewne,czy to ona przekonała Stalina do opuszczenia Iranu. Pewne jest za to,że przywódca ZSRR przysłał jej płaszcz z soboli na pamiątkę wizyty w Moskwie. Siedem miesięcy później,armia irańska „wyzwoliła” Azerbejdżan. Od tej chwili pozycja polityczna Ashraf umacniała się.

Księżniczka zbudowała wokół siebie armię polityków i stała się nieocenionym wsparcie dla brata,który mimo to,nie do końca jej ufał. Zmieniło się to dopiero po zamachu na jego życie,który dokonano na Uniwersytecie Teherańskim w 1949. W 1951 Szach poślubił księżniczkę Sorayę

Esfandiary-Bakhtiary. W tym czasie na irańskiej scenie politycznej pojawił się Mohammad Mossadegh,polityk Medżlisu i przywódca ruchu nacjonalistycznego,dążącego do wyrwania irańskiego przemysłu naftowego spod kontroli brytyjskiej. W 1951 szach zgodził się mianować Mossadegha

premierem. Od samego początku Ashraf była przeciwna ekscentrycznemu starcowi,który w przeszłości więziony był przez jej ojca. Po kolejnym konflikcie,Mossadeg zażądał od Szacha wydalenia księżniczki z kraju. Na wygnanie udała się do Paryża,jedynie z dziećmi,bo mąż odmówił wyjazdu.

We Francji poznała Mehdiego Bushehri'ego,który miał zostać jej trzecim i ostatnim mężem. Bushehri był wpływowym irańskim biznesmenem. To on wprowadził ją w kręgi europejskiej śmietanki towarzyskiej:zabierał na imprezy,do kina,do muzeów i galerii sztuki. „Mehdi całkowicie zmienił

moje życie”–przyznała później w swoich pamiętnikach. W 1953 doszło do jednego z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Iranu - operacji Ajax, a Ashraf odegrała w niej bardzo ważną rolę. Operacja ta,przeprowadzona przez CIA była de facto zamachem stanu,który zakończył się

obaleniem Mohammeda Mossadegha. Szach był przeciwny operacji i początkowo nie akceptował jej. Osobą,która skłoniła go do zmiany stanowiska,była jego siostra. Już wtedy tajemnicę Poliszynela stanowił fakt,że za swoją "pomoc" otrzymała od Amerykanów ponad 100 000 dolarów. Po

usunięciu Mossadegha (został później skazany na areszt domowy) Szach całkowicie zmienił podejście do władzy. Rozpoczął program reform modernizujących kraj,których kulminacją była,rozpoczęta w 1963 roku, tzw. Biała Rewolucja. Jednocześnie w kraju powstała tajna policja polityczna,

tzw. SAVAK,która z czasem stanie się symbolem terroru stosowanego przez reżim Pahlawich. W 1959,rok po tym,jak Szach rozwiódł się z Sorayą z powodu jej bezpłodności,poślubił Farah Dibę - studentkę architektury,która dwanaście miesięcy później urodziła syna- Rezę.

Ashraf natomiast,w latach 60-tych stała się pionierem w dziedzinie walki o prawa Iranek. Jednym z jej głównych osiągnięć było utworzenie Organizacji Kobiet Iranu. Z całych sił popierała również Ustawę o Ochronie Rodziny z 1967,która dała irańskim kobietom najszersze prawa na

Bliskim Wschodzie. Przewodniczyła organizacjom charytatywnym,wypowidała się na forum ONZ i kierowała wizytą państwową w Chinach. Stała się tak sławna,że Andy Warhol uwiecznił ją na jednym ze swoich obrazów. Jednocześnie Ashraf (jak i cała dynastia) prowadziła rozrzutny i wystawny

styl życia. Irańczycy,w większości żyjący w biedzie,powiedzieli w końcu "dość". We wrześniu 1977 zamaskowani snajperzy strzelali do jej Rolls-Royce'a,zabijając damę dworu i raniąc jej szofera,gdy wracała z kasyna w Cannes. Także jej romanse były źródłem wielu plotek i wstydu dla

Szacha i jego rządu. W 1978 roku powszechne protesty przeciwko korupcji,nepotyzmowi i skandalom obyczajowym w Iranie przerodziły się w rewolucję. Wielu członków rodziny cesarskiej porzuciło swoje rezydencje,spakowało kosztowności i opuściło Iran. Kraj opuściła również Ashraf.

W swoich wspomnieniach opisała przygnębiającą podróż helikopterem nad rozległą stolicą Iranu,gdzie obserwowała dziesiątki tysięcy wściekłych mężczyzn i kobiet demonstrujących przeciwko szachowi. Ze swojego mieszkania na Manhattanie śledziła w wiadomościach szybki rozpad monarchii

Pahlawi. Szach Mohammad Reza ostatecznie opuścił Teheran w styczniu 1979 roku,po tym,jak ajatollah Chomeini wrócił z Francji i przejął władzę w kraju. Po krótkim pobycie w Egipcie i Maroku,Szach i jego rodzina, dzięki Rockefellerom,przenieśli się na Bahamy,a następnie do Meksyku.

Jego przybycie do USA doprowadziło do zajęcia amerykańskiej ambasady w Teheranie i kryzysu zakładników (tzw. operacja Orli Szpon). Ashraf na emigracji wspomagała pieniężnie grupy dążącące do obalenia reżimu Chomeiniego, założyła opozycyjną gazetę i wspierała kilka rodzin oficerów

rozstrzelanych przez rewolucjonistów. Zostawiła także darowiznę instytutowi zajmującemu się badaniaminad historią Iranu. Dotknęły ją także wielkie tragedie rodzinne: 7 grudnia 1979 jej syn Shahrijar, został zamordowany przez jednego z agentów rządu islamskiego w Paryżu, dwoje

najmłodszych dzieci jej brata bliźniaka, Leila i Ali Reza, odebrało sobie życie, jej własna córka Azadeh (Dodi), aktywistka polityczna, zmarła w 2011 roku. Ashraf Pahlawi zmarła 7 stycznia 2016 w Monte Carlo. Była autorką kilku książek, m. in "Twarze w lustrze",
"Chwila prawdy".