Atakan Sevgi / TrakyaBalkan Profile picture
Tarih meraklısı. Trakya ve Balkanlar tarihi, kūltürü, gündemi, siyaseti üzerine "içirik" üreticisi (TR dahil). Gündüzleri çorbacı, geceleri NBA sabahçı kahvesi.

Dec 1, 2021, 33 tweets

"Ada" denince birçok Trakyalının aklına Semadirek (Samothraki) gelir.
Çünkü Trakya'nın güneyinden bakınca ufukta bir dağ gibi yükselir Semadirek.

Bu #TrakyaBalkanSerisi'nde Semadirek'ten bahsedeceğim.

📷Dedeağaç (Alexandroupolis) Limanı'nda, adaya gidecek feribottan çekmiştim.>

Semadirek adası, Türkiye-Yunanistan sınırı hizasında, Enez açıklarında.

Yunanistan’a ait ve ulaşmanın en kolay yolu Dedeağaç üzerinden.
50 km kadar açıkta olduğu için feribot yolculuğu 2 saat civarı sürüyor.

Giderken de dönerken de, yunus ve kılıç balıkları eşlik etmişti bize.

Semadirek Trakya’nın güneyinden net görülür.
Çünkü ada bir dağdır aynı zamanda.
Fengari* zirvesi 1611 m.'dir.

Saros kıyılarından bakıldığında, denize uzanmış bir kadına benzetilir.

Bense boğulup ölmüş bir kız çocuğuna benzetirim.
Evet, karamsar oldu ama ne yapayım :(

*ay demek

Semadirek'in tarihi antik çağlara dayanır.
Samothrace adı, adaya gelip yerleşen Samos (Sisam) adalılardan gelir.

Korunaklı limanı olmadığı için adanın politik önemi olmamış ama çok önemli bir yanı var:
Antik Yunan'ın en önemli dini alanlarından “Büyük Tanrılar Tapınağı” burada.

Dünyaca ünlü Nike zafer tanrıçası heykeli Semadirek'teki bu tapınakta bulunmuştu.

Bugün adadaki müzede replikası duruyor.
Orijinali Paris, Louvre Müzesi'nde.

1863'te adaya gelen Fransa elçi ve amatör arkeolog Champoiseau, Abdülmecit'in izniyle heykeli Paris'e götürmüştü!

15 yıl önce Semadirek Adası'na gittiğimde yukarıda bahsettiğim tapınak kompleksinde analog makine ekteki kareleri çekmiştim.

Antik dönemde kutsal bir hac merkezi olan adadaki tanrılara adanmış bu dini alanın kalıntıları (zamanında yağmalanmış olsa da) halen oldukça etkileyici.

Antik dönemde Semadirek'in Yunan coğrafyasında dini bir merkez olarak önemini anlatmak için örnek:

Truva’daki (Enez ve diğer şehirlerde de) tapınak ve rahip evleri, Semadirek’e doğru, adayı görebilecek şekilde inşa edilmiştir.

Semadirek için, Antik Yunan’ın Mekke’si denebilir!

Truva Semadirek’i görebildiği gibi, Semadirek de Truva’yı
görür doğal olarak. İlyada’da Truva Savaşı’nın anlatıldığı
bölümde geçer Semadirek’in ismi:

Deniz tanrısı Poseidon, savaşı Semadirek’in Fengari zirvesine oturup izler!

Semadirek, özellikle B. İskender'in babası II. Filip'in adayı himayesine almasıyla iyice önem kazandı.

İnsanlar hac için adaya gelir; manevi huzur, uzun ömür ve seçkin ahiret için ibadet ederlerdi.

İbadetler gece yapılırdı ve ilk kez katılanların gözlerini bağlaması zorunluydu.

Antik dönemde Semadirek adasında büyük tapınağı olan dini inanç dönemi için oldukça ilginçtir.
Bu inanca göre dil, ırk, cinsiyet farkı olmaksızın tüm insanlar eşittir.

Hacı olmak adaya gelenler birlikte dans eder.

Aşağıdaki kabartma da Semadirek'de dans eden kadınları gösterir.

Semadirek'in halkı, Hristiyanlığı en son kabul eden Yunan topluluğu.

Adanın karadan izole olması ve antik dine bağlılık etkili olabilir bunda.

Hristiyanlığın kabulünden sonra bile eski inancın etkisi, mesela büyücülük uzun süre devam etmiş.

Semadirek büyücüleriyle ünlüymüş...

Osmanlı adayı 1457'de aldı ve 1912'ye dek elinde tuttu.
Ancak Türk/Müslüman nüfus hemen hiç olmadı.

Ada isminin Türkçeleşmesi de adaptasyon kabiliyetimizin bir örneği:

Deniz ortasında direk gibi semaya yükselen Samothraki'yi gören Türk, sesi bile uydurup "Semadirek" deyivermiş!

1820'lerdeki Yunan Bağımsızlık Savaşı'nda Semadirekli Rum nüfusun önemli kısmı hayatını kaybetti.
Öyle ki, Osmanlı dışarıdan Rum getirdi adaya.

1912 Balkan Savaşı başladığında, Yunanların ünlü Averof zırhlısı, Ege’deki adaların çoğu gibi Semadirek’i de Yunanistan’a kattı.

Gelelim bugüne:

Bugün Semadirek, git gide azalan bir nüfusa sahip. Adadaki 3-5 köyde toplam 2 bin küsür kişi yaşıyor.
Yazın nüfus biraz artıyor, kışın iyice boşalıyor ada.

Turistik bir ada değil pek.
Zaten Yunanistan'ın en ücra köşelerinden biri.
Ama özel bir kitlesi var.

Çocukluğumdan beri gördüğüm o dev hep çekmişti beni kendine. Ve bir gün gittim de.

Adaya indiğiniz liman aynı zamanda bir köy ve diğer yerlere göre daha hareketli.

Adada farklı konaklama imkanları var: Ev kiralanabilir, otelde kalınabilir ama en çok doğada kamp tercih ediliyor.

Semadirek güzel plajlara sahip Yunan tatil adalarından hiç değil.

Dağdan inen şelaleleri, şelalelerin oluşturduğu kaya havuzları ve derelerinin etrafındaki antik ormanları ile
bambaşka bir dünya.

Popüler değil ama bir kesim iyi biliyor ve adaya sık geliyor: Modern hippiler!

Yunanistan’dan olsun, Avrupa ve dünyanın diğer yerlerinden olsun, bir çok modern hippinin buluşma noktası Semadirek.

Hippiler genelde adadaki dağdan inen derelerin yanlarında, ağaçların altında kamp kuruyorlar.
Adanın dağından dökülen şelalelerin oluşturduğu göllere giriyorlar.

Semadirek Adası'nın atmosferini en iyi aktaran videolardan biri ekte.

Estetik gözü olan birileri çekmiş, ben baya beğendim (begeneni çok) ve kendimi orada gibi hissettim izlerken.

Adada aşağı yukarı karşılaşacağınız her şey var videoda (keçiler hariç).

Flash-back:

Semadirek'te antik dönemin en önemli tapınaklarından biri olduğunu yukarıda yazmıştım.

Makedonya kralı Filip II, işte bu tapınakta rahibe Olympias ile tanışmış ve sonra evlenmişler.

Bu evliliğin meyvesi ise malum, Büyük İskender!

@markusv9 yazınca öğrendim ben de.

Semadirek adasındaki şelale gölleri her zaman tertemiz, duru ve suyu lezzetli ancak orman içinden ve kayalardan yürümek gerekiyor ve yüzmek isteyenler için her daim serin biraz.

Bir de bazıları çırılçıplak takılıyor adada.
Çıplaklık takıntısı olanların dikkatine :)


Semadirek (Samothraki) adasında, her yıl olmasa da ara sıra elektronik müzik festivali düzenleniyor.

O dönem modern hippiler adayı adeta istila ediyor tabi.

Ortam be tarz bir festival için harika bence.

"Goa mı, Semadirek mi?" diye sorsalar, hiç düşünmeden "Semadirek" derim.


Semadirek oldukça kuzeyde bir ada ve baya da dağlık. Bu nedenle kışları sert geçiyor. Bulutu eksik olmadığı gibi rüzgarı da sert.

Trakya’da bile kar yokken, Samothraki’nin zirvesi beyaza çalabiliyor.

Semadirek'in Doğu Trakya kültüründe ilginç bir yeri var:

Kışları, sert lodos estiğinde denizin artasındaki bu dağ-adaya çarpan rüzgarın çıkardığı uğultu, Doğu Trakya içlerindeki köylere kadar ulaşır.
Eskiler bunu duyunca, "Semadirek inleeyi*" der.

Ardından kar gelir.

*İnliyor.

Semadirek adasının müdavimleri modern hippiler olunca ortamlar da ona göre şekillenmiş.

Örneğin hippilerin takıldığı Therma köyü kahvesi dünyanın birçok yerinden ilginç giyimli, bin bir dilde konuşup anlaşan, güzel müzik yapan insanla dolu.

Kahve önündeki tezgahta ot satılıyor!

Semadirek adasının ruhunu çok iyi yansıtan bir müzik klibi.

Baştan sona adada çekilmiş.

Şarkı da güzel, ortamlarda, insanlar da...

Semadirek’e feribot çok keyifli.
Ben Dedeağaç'tan (Alexandroupolis) feribota binip gitmiştim.
Açık denizde yolculuk boyunca yunuslar, kılıç balıkları eşlik ediyor.

2006'da yunusları çekmişim, geçen tekrar izledim ama video kalitesi baya düşükmüş bir şey anlaşılmıyor.

Semadirek adasının ilginçliklerinden biri de keçiler!

Keçiler insandan çok. Her yerdeler ve adanın sahibi gibiler. Zaten özgürce dolaşıyorlar.

Keçiler için tek risk, bir gece sizin tabağınızı tandır olarak ziyaret etmek :)

Bu arada adaya gidip de oğlak yememek ayıp sayılıyor.


Adanın Türkiye’ye, yani Gökçeada’ya bakan tarafında ise eski bir tank var

Zamanında meydan okuma amaçlı konduğu belli ancak meydan okuyacak hali kalmamış artık.
Şu an sadece selfie çekmeye yarıyor.

Biz gittiğimizde bu tankın olduğu yerden Türkiye GSM hatları çekiyordu!

Samothraki’nin modern hippileri doğayla iç içe bir hayat yaşıyor. Bazıları kendi yaptıkları bu tip saz kulübelerde kalıyor.

Adanın geceleri çok güzel. Çok az yerleşimin olduğu için ışık kirliliği yok, gürültü yok, sadece yıldızlar var.

Yıldız fotoğrafçılığı için de mükemmel.

Samothraki (Semadirek) Adası'nda takılan hippiler kendi küçük dünyalarını oluşturmuş (Goa'daki kadar olmasa da).

Minimum bütçe ile maksimum süre yaşayabiliyorlar burada.
Kendi pazarları var, kimi resim, kimi takı satıyor. Kimi müzik yaparak üç beş bişi kazanıyor.

Samothraki (Semadirek) Adası bir dağ ada, yalnızca batı tarafında bir düzlük var, o da bu karede.

Adanın limanı da bu noktada.
Limanın etrafında bir de yeni bir yerleşim var (Kamariotissa).

Diğer yerleşimler -adamın merkezi Chora dahil- dağ köylerinden oluşuyor.

Semadirek (Samothraki) adasının müdavimleri, sanatçı ruhlu insanlar genelde.
Doğaya izlerini de bırakıyor bazen.
Ada, üzeri boyalı taşlar ve ağaçlarla dolu.

Bunlar dere yataklarında, şelalelere giden patikalarda daha çok.

Semadirek Adası'na giden feribotlar genelde Türkiye sınırındaki Dedeağaç (Alexandroupolis) Limanı'ndan kalkıyor.

Ancak K. Ege'de fırtınalar sık ve bu nedenle ulaşım bazen aksıyor. Bu seride paylaştığım ilk karedekine benzer bir hava karesi ekte.

Burası Dedeağaç Limanı.

Share this Scrolly Tale with your friends.

A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.

Keep scrolling