Het Britse mijnbouwbedrijf Adriatic Metals gaat in Bosnië en Herzegovina mineralen winnen die de EU duurzamer moeten maken. Lokale activisten zien vooral milieuschade door de nieuwe mijn, en een inkomstenbron voor hun overheden..
Lees mijn reportage met Harun Dinarević in @nrc:
Vervallen gebouwen en standbeelden van mijnwerkers en oorlogshelden flankeren de straten van Vareš, een dorp in de bergen van centraal Bosnië en Herzegovina....
(Foto's: Geoffrey Bossard & drone shots: Robert Oroz)
De meeste jongeren verlaten het dorp voor werk in de EU. De Rupice-mijn van Adriatic Metals zal banen opleveren. Onder de beboste bergen rond het stadje Vareš ligt zo’n 21 miljoen ton aan metaal – waaronder zilver, zink, lood. Volgens overheidsschattingen zijn die voorraden miljarden euro’s waard zijn...
Op jaarbasis wil het Britse bedrijf in Vareš 800.000 ton delven, waaruit smelterijen in de EU in totaal pakweg 150.000 ton lood, zink en zilver kunnen halen. Deze producten zijn cruciaal voor de Europese verduurzamingsambitie, neergelegd in de Green Deal...
Milieuactivisten vinden dat Brussel zijn problemen op landen aan de grenzen van de EU afschuift. Een groep burgers diende een klacht in bij de Raad van Europa. Volgens hen bedreigt de mijn de biodiversiteit en vervuilt hij het drinkwater van tienduizenden mensen.
miningsee.eu/bosnia-and-her…
"Ik durf het kraanwater niet meer te drinken”, zegt Amila Cizmić uit de stad Kakanj, niet ver van Vareš, bijvoorbeeld. Haar drinkwater bevat giftige metalen, vreest ze: "Ik maak me zorgen om de gezondheid van mijn twee kinderen sinds ze daar bouwen.”
Ook anderen zijn bezorgd. Milieuactivist en lerares Engels Hajrija Čobo bijvoorbeeld: "Er is veel bewijs dat de mijn het water vervuilt, onder meer officiële laboratoriumbevindingen". "Het is een catastrofe.”
Metingen van Vodokom, de waterbeheerautoriteit van Kakanj, laten een verhoogde hoeveelheid zware metalen zien in de Bukovica, de rivier waaruit dat drinkwater komt. Volgens directeur Paul Cronin van Adriatic Metals is zijn mijn echter niet verantwoordelijk.
"In een droge mijn zoals de onze is geen grondwater. Onmogelijk dat metalen daar dus in oplossen", aldus Paul Cronin van Adriatic Metals. Het is de oude industrie die de vervuiling veroorzaakt, stelt hij; mijnbouw rond Vareš bestaat namelijk al eeuwen.
Adriatic Metals wijst erop dat het bedrijf alle vereiste milieuvergunningen heeft. Onderzoek vooraf wees overigens ook uit dat de activiteiten van het bedrijf „geen gevolgen” zouden hebben voor „kwantiteit of kwaliteit van het water in de Bukovica”....
„Een leugen”, vindt Čobo in Kakanj. Volgens Vodokom zijn de cadmiumwaarden pas gestegen nadat Adriatics werkzaamheden waren begonnen. „We moeten het nu stoppen. Als het om zware metalen gaat, mag je geen risico nemen". "Langzaam word je vergiftigd.”
Adriatic Metals betaalde tot nog toe +- 1,4 miljoen euro aan concessievergoedingen. Voor het hele project is nog eens 31 miljoen afgesproken. Ook is er een sociaal fonds. "We leggen onszelf belasting op, omdat de concessievergoedingen te laag zijn", zegt Cronin.
Anes Podić van milieuorganisatie Eko Akcija in Sarajevo vindt dit veels te laag. Hij vergelijkt de situatie op de Balkan met die in Afrikaanse landen met grote minerale reserves, zoals de DRC: bedrijven maken misbruik van dve politieke chaos in het land, de EU kijkt toe...
Ook burgemeester van Kakanj Mirnes Bajtarević vindt de Europese Commissie hypocriet: "In Brussel hebben ze het over de noodzaak steenkoolmijnen te sluiten, en tegelijkertijd openen we hier een mijn die schade toebrengt, net over de grens van de EU. Is dat rechtvaardig?”
Lees het artikel hier:
nrc.nl/nieuws/2024/01…
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.