Ben de flood modasina uyup ‘Nasıl sorumlu vatandaş olunur?’ floodu yapayım. Her secimde böyle birşeyler yazmayi düşünüp uygun zaman bulamıyordum.
Dun adil secim platformunun bir sure yanıt verememesi sonrası yapılan eleştirileri gorunce ve bir çok arkadaşımla secim sonuçlarıyla ilgili konustugumuzda bazı seyleri buradan herkesle paylaşmak daha iyi olacak diye dusundum.
Oyveotesinde t3’u geliştirdiğimiz icin benzer eleştirilerle bir çok kez biz de karsi karsiya geldik. Herkes bu isin nasıl yapılması gerektigi konusunda akil veriyordu, “yapamıyorsanız soyleyin biz yapalım diyenler” vs.
Buraya kadar hersey kulaga normal geliyor fakat ne zamanki belli konularda yardıma ihtiyac duysak bu akil veren insanlar bir anda ortadan kayboluyor, herkesin yapacak daha onemli isleri oluyor (kaynım evleniyor vs) ya da ‘en fazla şu kadar zaman ayırabilirim’...
...‘ücretsiz mi yapacagiz?’ vs. diyorlar. Ya da tamam diyip ufak bir fikir ayriliginda kapris yapanlar, küsüp gidenler, hatta bir seferinde sosyal medyada meşhur bir arkadasimiz mobil app konusunda destek vereceğini soyleyip secime bir hafta kala ulaşılamaz olmustu...
...ve uygulamayı secime bir hafta kala bastan yazmak zorunda kalmistik. Her secimde farklı farklı sorunlar yaşadık. Ozellikle gönüllülük esasına dayalı bu tarz islerin sürdürülebilir olması icin ciddi fedakarlıklar gerekiyor...
...Hem isi sahiplenecek, hem egolarından aranacak, hem teknik olarak iyi, hem de bunu son güne kadar surdurebilecek insanlari bulmak gercekten çok zor. Sirketlerinde kendi ekipleri icin is görüşmesi yapan arkadaslar bilirler, ekibe uygun birini bulmak...
...sürekli is görüşmeleri yapmak ve ise gelen kisiyi entegre etmek bile başlı başına bir istir. Aynisi bu tarz gönüllü projelerde de geçerli. Bir cok kez başkasına delege edilebilecek isleri(ornegin bir kaç günlük bir is) sırf bu sebeplerden kendimiz yapmaya calistik.
Adil secim platformundan kimseyi tanımıyorum ama tahminimce onlar da benzer sikintilar yasamislardir.
Gordugum kadarıyla burda herkes bu isin uzmanı, bu seviye de bir isin nasıl yapılması gerektiği biliyor. Bu is sadece isin nasıl yapılması gerektiğini bilmekle bitmiyor...
Gordugum kadarıyla burda herkes bu isin uzmanı, bu seviye de bir isin nasıl yapılması gerektiği biliyor. Bu is sadece isin nasıl yapılması gerektiğini bilmekle bitmiyor...
...burada en sikintili mevzu zaman. Calistiginiz şirketlerde bundan çok daha buyuk ölçekte bir isi scale edebiliyor olmanız bunu secim gibi tek gunluk bir is icin de yapacagınızi garanti etmiyor...
1.’si çok kisitli bir zamaniniz var. Ve bu zamani olabildiğince efektif kullanmanız lazım, sirketlerinizdeki gibi is analistleriniz, architectleriniz, testcileriniz, pipelinelariniz, proje yoneticileriniz vs. yok. Bunların hepsiyle az da olsa ilgilenmeniz gerekiyor.
İstediğiniz kadar test yaptiginizi, herseyin mükemmel oldugunu düşünseniz bile sadece tek günlük bir is olduğu icin hiç ongormediginiz bir sorundan dolayı sikinti yasayabilirsiniz...
...O şirketlerinizde yaptiginiz muhteşem(!) scale eden, sıfır sorunlu sistemler o olgunluğa kaç döngü sonunda ulaşıyor? Su res.infoq.com/articles/Conti… tabloya bir bakin bakalım, calistiginiz projeleri kacinci seviyeye koyabilirsiniz?...
Sorunsuz bir secim gunu gecirmek icin bunların hepsinde 5. seviyede olmanız gerekiyor. Son dk.da yapilan ufak(!) bir development ya gecen secimde bir anda trafigin bir anda artması sebebiyle kullandigimiz cloud cozumunun alarm mekanizmalarına takılıp...
...hesabimizin askıya alınması sonucu 2 saat down kalmamız, boyle bir senaryo karsisinda bir disaster recovery planimizin olmaması... Bu isler uzaktan sadece bir parti kaç oy aldi, db’den/cache’den oku, on yüzde göster gibi gorunuyor sanırım?
...Sadece o isi yapabilmek icin bile sunlar gibi ibb.co/m4CV28 11 microservis ayakta ve her microservise özel farklı configurasyonlar yapmak gerekiyor (farklı queue, cache, db ya da makine vs.)
Bir keresinde yuk testi konusunda uzman oldugunu soyleyen bir sirket destek verebileceğini söyledi, sistemi test ettiler ve hiç bir sorun cikmadigini söylediler. Fakat secim gunu bir sekilde down olduk...
...Muhtemelen o şirkettekiler de bize gelmeden once ‘bi isi beceremiyorsunuz birakin biz yapalım’ demislerdi. Ama en azından onlar bir sekilde bu ise vakit harcayıp yardimci oldular...Siz de elestirmek yerine bir sonraki secimde...
ya da secimi beklemenize gerek yok herhangi bir sivil toplum orgutune su andan baslayarak destek verebilirsiniz.
Aslında en zor kısmına değinmedim su ana kadar, isin en zor kısmı tvde secim sonuclarini görerek, o moral bozukluğuyla bir sonraki gun öğlene kadar çalısmaya devam etmek. Hatta sonuçları karsilastirip hiç bir fark görmediğin anda ulkene dair tum umutlarının bitmesi, o tükenmişlik
t3’e kadar secimde secimlerde hile yapildigina inaniyordum, bir sekilde hile yapıyorlardı ama yakalayamiyorduk. Fakat isin basından sonuna kadar icinde iken bunun boyle olmadıgı gormek, halkına, ulkenin gelecegine olan tum umutlarını tüketiyor insanin...
Bu secimden sonra anladim ki; evet sandıkları korumak onemli, bir çok oy çalma girişiminin önüne geciyor. Fakat daha onemli olan şey, bizim yapamayıp onların çok iyi yaptigi şey ‘halka inmek’. Ulkeyi yönetmekte ne kadar basarisizlarsa, halki yönetmekte o kadar iyiler.
Dalga geciyoruz falan ama muhtarlarla vs. hangi evde kim oturuyor, sorunlari nedir, kararsiz midir, ihtiyaçları nedir hepsini takip edip hedefe özel kapı kapı gezerek ikna edebiliyorlar. Cambridge analytica’nin facebook ile yaptigi adamlar muhtarlarla yapıyor...
...Bu sayede ulkede her seyin kötüye gittiği son 2 senede bile oylarını arttırabiliyorlar. Biz ise herkes sadece şikayet ediyoruz. Kimse cozum konusunda kilini kipirdatma ihtiyaci hissetmiyor...
...Oylar caliniyor diye siyasi partilere giydirmiş herkes, oyumuza sahip cikamiyorlar diyorlar. Sürekli başkalarından birşey bekleme hali...
Surekli secim yaptigimiz icin elimizde secmen profilini gösteren gayet yeterli veri var. Gectimiz referandum oncesi bir grup gönüllü kararsiz secmenlerin en çok olduğu yerlerin listesini alıp, o mahallelere gidip kapı kapı gezerek insanlara yapilan anayasa değişikliğini...
...ne anlama geldigini anlatmislardi ve bir çok insandan ‘aa biz boyle bilmiyorduk, buna evet denir mi!’ tarzında dönüşler aldiklarini söylemişlerdi. Fakat ulaşabildikleri insan sayısı, bulabildikleri gönüllü sayısıyla orantılı...
Eğer bir şeylerin değişmesini istiyorsaniz her sey icin cok gec olmadan (belki de olmustur bile) birşeylerin ucundan tutmaya başlamamız gerekiyor. Ne yazık ki sadece sosyal medyada yazarak bir yere varılmıyor.
