Thread by @Bilimkadinlari

Bu #haftaninbilimkadini : Dr. Fatma Gözde Çilingir (@didicikit), doğa korumacı moleküler biyolog. İTÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Böl.’nden mezun olmuştur. ODTÜ Biyolojik Bilimler Böl.'den yüksek lisans ve Singapur Ulusal Üniversitesi’den doktora derecelerini almıştır.

Lisans döneminde Kyoto’da Japon makaklarının yemek yeme davranışlarıyla ilgili çalışmalara katılmış, Türkiye’de bal arılarının nektar arama davranışlarını modellemiştir. Y. L. çalışmalarında Türkiye'deki boz ayıların filogeni ve filocoğrafyasını çalışmıştır.

Dr. Çilingir Burma çatılı kaplumbağası (Myanmar'a endemik) ve güney nehir kaplumbağasının (Kamboçya'ya endemik) genetik/genomik korunması, nesli kritik derecede tehlike altındaki bu türlerin genetik havuzlarının oluşturulması üzerine çalıştı.

Ayrıca Myanmar'da, kaplumbağaların yaşam alanlarına yakın yerlerde yaşayan yerli kabilelerle çalışarak, kaplumbağa koruma projelerini nasıl daha verimli hale getirilebileceği hakkında önerilerde bulundu.

Neden koruma biyolojisi? “Lisans eğitimimden sonra zamanımın çoğunu laboratuvarda geçirerek çalışma yapmak istemediğime karar verdim. Veri toplamak için 'dışarıya' çıkabileceğim ve moleküler yöntemleri uygulayarak cevaplayabileceğim bilimsel sorular üzerinden yola çıktım.”

Dr. Çilingir: "Biyoçeşitlilik koruma meseleleriyle ilgili okudukça, durumun ne kadar vahim olduğunu idrak ettim ve bu durum temel motivasyonum oldu.
Koruma biyolojisi bir kriz disiplini ve ben bilimsel kanıtlara dayalı olarak problem çözmeyi çok seviyorum!"

Dr. Çilingir, hem Koruma Biyolojisi Cemiyeti Koruma Genetiği Çalışma Grubu hem de National Geographic Society (NGS)’den 2018 Erken Kariyer Ödüllerini almaya hak kazandı. NGS’den aldığı ödül sayesinde National Geographic genç kaşiflerinden biri oldu. conbio.org/publications/s…

NGS 2018 Erken Kariyer Ödülü’nü 'Herkes için bilim!' sloganıyla 'Myanmar'da biyoçeşitliliğin korunması için bilimin demokratize edilmesi' ile aldı. Laboratuvarı bulunmayan bir üniversiteye 'seyyar' laboratuvar kurup, öğrencilere laboratuvar ve doğa koruma üzerine eğitim verdi.

Bilim insanı olmak isteyen genç kadınlara tavsiyeleri “Aslında konuşulacak o kadar çok şey var ki! Öncelikle onlara dayatılan 'norm'ları sorgulamalarını, kendilerine inanmalarını, içlerindeki gücün farkına varmalarını tavsiye ediyorum.”

“Çalışmaktan, hayal kurmaktan, merak etmekten, soru sormaktan, korkusuzca sorularına cevap aramaktan ve gülümsemekten vazgeçmesinler ve bir de kadın dayanışmasının gücünü hissetmelerini diliyorum; birlikte güçlüyüz!”

Doğa yürüyüşünü, bisiklet sürmeyi, ağaçlara tırmanmayı ve kano kullanmayı çok seviyor. Bilim iletişimi yapmaktan büyük keyif alıyor: “Kendi yaptığım işi 80 küsür yaşındaki anneanneme ve 7 yaşındaki yeğenime anlatmaya çalışmak ve bir şekilde bunu başarmayı seviyorum.”

“Aralarda kaplumbağa kılığına girip insanlara kaplumbağa genomiği ile ilgili projelerimden bahsediyorum. Ayrıca kadın ve LGBT+hak mücadelelerine destek olacak herhangi bir aktiviteye katılmak, destek vermek umudumu her yitirdiğimde beni tekrar ayağa kaldırmaya yardımcı oluyor.”

Kaplumbağalarla ilgili bir anısı: “Myanmar'da oraya endemik, çok nadir bulunan ve kaçak avcıların üzerinde büyük baskı kurduğu bir kaplumbağa türünün 'koruma çiftliği'ni ziyarete gitmiştim.”

“Kasabada hırsızların olduğu haberleri vardı. Çiftlikte kaldığımız gece hırsızlar kaplumbağaları çalar diye, oradaki kaplumbağaları sepetlere bölüştürüp yanımıza alıp öyle uyumuştuk. O gece çok rahat bir uyku çektiğimi söyleyemeyeceğim ama içimi ısıtan bir anı bu :)”

Doğa koruma ve çocuklarla ilgili olarak şunları söylüyor:“Doğa koruma, insan davranışlarını değiştirmeyi merkezine almak zorunda.İnsanların doğanın bir parçası olduğunu, ekosistem kavramını, biyolojik çeşitliliğin önemini yetişkin insanlara doğru iletebilmek gerçekten çok zor.”

“Bu kavramlar insanların hayatına ne kadar erken girerse, mevcut sorunu anlama ve çözüm için harekete geçme süresinin o kadar kısalması öngörülebilir, dolayısıyla çocukların doğayı doğru algılaması, doğa korumanın önemini kavramaları çok önemli.”