PART1|Satoshi'nin Bitcoin vasıtasıyla neyi çözdüğünü neyi çözmediğini önceki floodlarda anlatmıştım. Consensus oluşturmanın zorluklarını ele almıştık. Farklı yaklaşımları değerlendirmiştik.Iota'daki yaklaşımın sorunlarından bahsettik vs. Bu şekilde ilerlerken baya bir ara verdim+
+floodlara çünkü konunun götürdüğü yere değil topluluğun son zamanlarda çok meşgul olduğu Holo'yu ele alalım dedik. Hem projesi açıkça anlatılmamış hem de son zamanlardaki yoğunluğumdan dolayı baya zaman geçti. Bütün dökümanlarını incelemelerini ve benzer projeleri inceledim. +
+ Kendimce düşüncelerimi paylaşıcam. Aynı fikirde olmayanlar da en azından karşıt fikirlerin farkında olurlar nelere katılmadıklarını bilirler böylece düşünceleri daha destekli olur. Şimdi projeyi ele almaya iki noktadan başlayabiliriz. Birincisi MetaCurrency Ceptr çatı +
+ projeleri ikincisi önceki floodlardaki dijital signature ve consensus ikilisinin burdaki durumuna gidebiliriz. En iyisi ikisini birlikte ele alalım. Öncelikle dijital signatureların şu özelliğini hatırlamamız lazım, bir kişi dijital signature ile herhangibir bilgiyi +
+ imzalayabilir ve biz de bunun o kişi daha doğrusu hesabı temsil eden public keye ait olduğunu bilebiliriz. Bu devrimsel kriptografik özellik kripto paralardan çok önce ortaya çıkmış ve bir çok sorunu çözmüş bir sistemdi. P2P dediğimiz iki taraf arası iletişimleri bu sayede +
+ rahatça kurabiliyorduk. Bu yöntem ile herhanbir bilgiyi imzalayarak herkese açık paylaşabilirsiniz. Bunun sorumluluğu da üzerinizde olur. Bu bilgilerin kaybolmasını zorlaştırmak için de her yeni bilgiyi birbirine zincir olarak ekleyerek paylaşırsanız aradan bilgilerin +
+ kaybolması da zorlaşır. Bu şekilde kendi zincirinizi oluşturduğunuz yapılara örnek vermek gerekirse Nano'da herkesin bu şekilde zinciri var. Şimdi bu Ceptr ve MetaCurrency meselesine dönersek bu çatı projeler Holo ekibinin asıl yapmak için yola çıktıkları çalışmalar. +
+Bu projelerde işin içine çok fazla gereksiz felsefe giriyor ama işin sonunda ana odak doğa diyebiliriz. Doğa'dan esinlenerek bugüne kadar bir çok farklı şey geliştirdiğimiz herkesçe malum. Bu arkadaşlar da doğa doğa diyerek geldikleri nokta doğal seçilim, evrim ve adaptif +
+sistemler. Ceptr ismi de reseptörden geliyor mesela. Uygulamaların koyduğu kurallara DNA denmiş vesaire.Bu biyolojik adaptif yaklaşımdan yola çıkarak ve dijital signaturelar vasıtasıyla iletişim sorununun da olmamasından faydalanarak vardıkları sonuç şu olmuş. Biz veri +
+ iletişimini standarta bağlayalım gerisine network karar verir zaten. Verilerin iletişimi ve bir nebze korunması için sharding ve distributed hash table kullanmışlar. Sharding'den kasıt bütün bilgileri bütün ağ kaydetmiyor parça parça bölünerek depolanıyor. Hash table da bu +
+ bilgileri hash fonksyonuna sokup çıkan hashe göre sistemde yerleştiriyor. Herkesin bu şekilde komşuları oluyor. Komşular komşu oldukları hashleri tutuyor, ağdan bu bilgileri isteyen olduğu zaman bu bilgileri sağlayabiliyor. Buraya kadar olan kısım Holochain. Planlandığı gibi +
+ temel bir yapı, çoğu değişken aktörlere bırakılmış. Üzerinde çeşitli yapıların kurulabiliceği bir framework. İsterseniz POS isterseniz POW isterseniz kapalı bir ağ veya farklı consensus sistemleri kurabilirsiniz bu framework üzerinde kurduğunuz yapıya. Bu adaptifliğin avantajı+
+ şöyle açıklanıyor. Her sistem aynı ölçüde güvenlik gerektirmiyor dolayısıyla hepsine katı bir consensus prosedürü uygulatmak mantıklı değil. Kripto sistemlerin yan zincirleri ve 2.katman sistemleri vs bu işlevleri görüyor zaten ama çok bir önemi yok buraya kadar olan kısım +
+zaten sadece bir framework olan Holochain idi. Mevzubahis asıl proje, ICO yapılan ve tokeni verilen yapı Holo host. Holo host holochain üzerindeki ilk uygulama ve büyük şirketlerin sağladığı hosting hizmetini bir ağ şekline sokup hosting vermek isteyenlerle almak isteyenleri +
+ buluşturmak da amacı. Böylece bu hosting sağlayıcıları üzerinden uygulama çalıştırılabiliyor vs. Benim merkeziyetsiz uygulamalardan anladığıma çok benzemiyor ama hosting sağlayıcı aktörlere gelmeden önce ağın merkeziyetsiz olması gerekiyor bana göre ki sonrasında geri kalanın +
+ merkeziyetsizliğini sorgulayalım. Ağın çalışmasına bakarsak ilk bakmamız gereken yer Nasreddin Hoca'nın parayı veren düdüğü çalar sözünden anlayacağımız üzere düdük çalmak için önce ödeme yapmamız lazım. Neyle ödeme yapacağız Holo Fuel ile. Bizim Holo Tokenlere ne oldu?
+ Onları da Holo Fuel'e çevirecekler. Bakın Holo Token ile Holo Fuel aynı şey demedim farkettiyseniz. Bunun sebebi Holo takımının Holo'da token yok gibi komik bir söylemle ortaya çıkması. Double Accounting ile bunu ortaya atmakla ya karşılarındakileri kandırmaya çalışıyorlar +
+ yada gerçekten olayı anlamıyorlar. Double Accounting dediğimiz sistem birinin borcu varsa birinin alacağı vardır. Bunları deftere kaydedelim böylece paraya da tokene de gereksinim kalmaz gibi bir argümanla yola çıkıyorlar. Bu argüman kendilerine saçma gelmeyen varsa şunu +
+ açıklayayım elinizde para diye tuttuğunuz şey borç kağıdıdır. Para'nın kökeni budur. Eğer çift taraflı hesap tuttuğunuzda birinde negatif balance varsa yani borcu varsa bu para basmakla eş değerdir. Bu sistemde de negatif balance sahibi olan Holo organizasyonu para basmıştır +
+ bunu projeyi fonlamak için kullanırsın bu artık kabullenildi gibi bir şey. Satoshi bunu da yapmadı gerçi ve hala bunu yapmayan topluluk projeleri de var ama yine de bu ilk token satışı artık standart olduğu için bunu geçiyorum. Bu parayı kriptolar düzeyinde tokeni Holo +
+ bastı eyvallah peki bunu neden kabul etmiyor? Çünkü token sisteminin deflasyonel yapısının riskini almak istemiyorlar. Uzun vadede token sisteminin ellerinde token tuttukları taktirde getireceği katma değerde umurlarında değil çünkü mükemmel(!) merkeziyetsiz sistemimizde +
+ infrastructure provider sıfatıyla holo geliştirmeyi de tek başına yapıyor ardından geliştirmelerin devamlılığı için gerekli diyerek ağdaki işlem ücretlerinin yani feelerin yarısını kendine alıyor. Bu sebepten limitli supplydan gelecek kazanca ihtiyacı olmayan Holo ekibi +
+ stabil coinlerin tartışma konusu olan reserve tutarak para basma sistemini uygulayarak Holo Fuel sirkülasyonunu artırmaya devam etmek istiyor. Yani ortada token metricleri belli olmayan bir proje var. Bu sebepten token için stabilized terimini kullanıyorlar. Bu sistemde +
+ tokenin değerinin ne düzeyde olacağı tamamen ekibin insiyatifinde. Bunu belirlemek için Ethereum ağını baz alarak bir hesaplama yapıcaklarını yazmışlar. Burdan ICO fiyatına göre tabikide daha iyi bir değerleme yaptırırlar tokene lakin uzun vadede değerlemesini bu rezerv +
+ siteminden dolayı kısıtlayacağı ortada. Ağın çalışmasındaki dinamikleri de Part 2de anlatırım an itibariyle twit sınırına gelmiş bulunmaktayım çünkü.
Part 2| Ağ detaylarına geçmeden bahsetmek istediğim bir durum şu, Holo aslında bunların farkında belgelerinde de inkar ettikleri durumlar değil. Ama iş topluluk tarafına ve sosyal medya ayağına gelince sanki bunlar hiç yokmuş gibi en mükemmel proje biziz en merkeziyetsiz yapı +
+ biziz tarzı yaklaşımlar sergileniyor. Halbuki belgelerinde merkezi ve yarı merkezi yapıların mevcut olduğu kabul ediliyor, bunları sistemin daha iyi çalışması için verilen tavizler olarak gösteriyorlar. Tabi bunlar sadece konu oraya geldiğinde söyleniyor. Oralar geçince +
+ Ethereum'a şöyle basarız Bitcoin şöyle geri bir sistem. Klasik altcoin devrim sözleri. Neyse sistemin consensusa ihtiyaç yok meselesine gelelim. Bu da aynı ortada token yok meselesine geliyor. Farklı iletişim gerektiren durumları ve devamlı iletişim sağlanan micro transferleri+
+geçelim, bu ağda oluşturulması gereken ödeme sistemi var. Bu ödeme sistemini öyle sosyal medya uygulaması gibi consensus önemli değil diyerek geçiştiremezsin çünkü ortada bir değer transferi var. Öncelikle Consensus'un ne için gerekli olduğunu tekrar hatırlayalım. Bilgilerin +
+ dolayısıyla transferlerin geçerli olup olmadığı signaturelar sayesinde herkes tarafından doğrulanabilir bir yapıda ama elinde olduğundan fazla harcama yapmalarını engellemek zorundayız. Bu double spend sorununu çözmek için consensusa ihtiyaç var çünkü ben aynı anda 2 ödeme +
+ yaptığım taktirde bu 2 transfer ağdaki aktörleri gidişinin tek bir sonuç olması imkansız. Bir kısmına biri önce gidebilir bir kısmına diğeri. Bir kısmına bir tanesi hiç ulaşmayabilir. Ama ilk gönderilen transfer ağa yayılmaya başladıktan sonra yayılım hızzı üssel ilerlediği +
+ için çok yüksek ihtimalle çoğunluğu elinde tutucaktır. Bu mantıkla Bitcoin ağında da 0 conf dediğimiz signaturelarının zincire girmesini beklemeden onaylayabiliceğin transferlerin olduğundan bahsetmiştim. Burda güven ağa daha çok yayılırsan transferinin ulaştığı nodeların +
+ toplam POW gücü fazla olucağı için transferin yayıldıkça güvenin artıyor. Biraz daha indirgersek durumu büyük poollara transferinin ulaştığından eminsen o transfere güvenin nerdeyse %100 olur. Burda meseleyi sadece transferin yayılmasına indirgersek yayılmasınındaki consensus+
+ sebepli temellendirmeyi kaçırmış oluruz. Eğer işin sonunda oluşacak consensusa etki etmiyorsa transferi ağa yayılmasının bir önemi yok. Örneğin consensusta etkisi daha çok olan poolların hiçbirine ulaşmadı ama diğer bütün herkese ulaştı transferin. Ne önemi var? Consensus +
+ olmayan bir ağa transfer yaymak da işte bu nedenle anlamsız olurdu. Ama holoda da token mevzusunda olduğu gibi aslında consensus var. Bu consensus da Part 1de bahsettiğimiz sharding yapılan hash table. Emin Hoca onda da bir çeşit consensus vardır deyip geçerken tecrübesinden+
+ söylüyordu. Consensus olmayan bir sistem mantıken mümkün değil. Eğer consensus yok diyorsan sen permissioned kapalı bir sistem kuruyorsundur. Yaptıklari AMA'da iş net olarak sistem Permissioned mi sorusuna gelince 3 sorunun 2sini cevaplandırıp o soruyu geçmeleri kendilerinin +
+ olayın gayet farkında olduğunu gösteriyor bence. Meselenin özüne gelirsek Permissioned sistem dediğimiz Bitcoin ve Ethereum gibi herkese açık herkesin katılabiliceği şekilde olmayan ağa katılımın şarta bağlandığı merkezi yapılardır. Ripple'da , Vechain'de veyahut bahsettiğimiz+
+ Hyperledger projelerinde olduğu gibi. Bunun gerektiği zaten benzer şeyi yapmaya çalışan Hashgraph'ın güvenliği sağlayamadığı için permissioned olarak kalması ardından bunu değiştirmek için bir çeşit POS sistemi koymaya çalışmalarından belliydi zaten. Neden bunun gerektiğini +
+ sisteme tekrar dönerek anlatmaya çalışayım. Verilerin güvenliğinin sağlandığı Hash Table'da söz hakkı veya kimin ne kadar hakkı-yetkisi olduğu belli olmadığı için sybil attack dediğimiz bir kişinin bir sürü hesap oluşturarak bu tarz p2p dhtlerin çalışmasını bozması mümkün. +
+ Bu tarz saldıların Holo'nun kendisine örnek gösterdiği merkeziyetsiz yapılarda gerçekleştirildikleri görüldü ve yine belgelerdeki ince kelime seçimlerinden Holo'nun permissioned sisteme yol açan bu olaydan da haberdar olduğunu görüyoruz. Bu saldırıların önüne geçmenin yolu +
+ bir çeşit validation yaparak çoklu hesapların iş yapmasını engellemek. POS bir seçenek ve bir çok kripto projede bu yüzden kullanılıyor zaten ama yeterince havalı değil :) Holo ne yapıyor onun yerine. Asıl aktörlerin olan Host'ları KYC yaptırmak zorunda bırakıyor ilk olarak. +
+ Host'ların ve uygulamaların transfer onay mekanızmasını da kendilerine bırakıyor. Biz bir şey demiyoruz başınızın çaresine bakın diye. Ardından identity sistemlerinden bahsediyor kullanabiliyor diye. Bunun için geliştirdikleri DPKI adında bir sistem de var ama onun +
+ ayrıntılarından da şuan için kaçınıyorlar. Sonuç olarak ortada bana göre yüksek oranda merkezi bir yapı var ve aslında ekip de bunun farkında ama iş dışarıya çok farklı yansıyor. Ana akım kullanıcıya ulaşmak için bunlar gerekiyor deyip alın beğenin bunlarda sıkıntı yok da +
+ projenin sunuluş tarzının bu olmadığının herkes farkında bence. Holo'nun bunların hepsinden aslında kendinin de bahsediyor olması enteresan gelmişti görsel olarak twitlere ekleyemeyi düşünüyordum o bölümleri ama yazarken çok gerekli durmadı. İstenirse alıntılarla bir Part 3 +
+ yapılabilir. Bu consensus meselesinde olayı en son şöyle özetleyeyim bu sitemde DHT bir consensustur bana göre ve DHT'nin güvenliğini sağlamak zorundasın. Ortada kısmi veri tutma olmasa Stellar'daki sistemi uygulayabilirsin ama burda bütün veriyi kendin tutmuyorsun DHT'den +
+ istiyorsun. Hem sharding hem göreli consensus uygulanabilir değil. Bu şekilde POS sistemlerden daha hızlı da olamıyorlar sebebi de şu double spend olup olmadığını ancak ağdan gelicek bir geri bildirimle anlayabilir. Ne zaman transferin kesinleştiğinin bir kıstası yok sadece +
+ kabul etmeden önce ne kadar beklerse güvenliğin o kadar arttığını biliyor. Transferin karşındakine ait olduğunu biliyorsun ama bu yetmiyor. Ağdaki Gossip protokol dediğimiz sorunu çevreye yayma sistemini beklemen gerekiyor. Bu da onay mekanızmasını yavaşlatıyor. Risk ihmal +
+ edilebilir olana kadar bekledin diyelim. Bir sıkıntı da çıkmadı diyelim. DHT'deki veri güvenliğine ne kadar güvenilebilir sonrası için belli değil. Network'ü adapte olsun dersek bu sistemde geçmişin kaydını tutan yardımcı organizasyonlar ortaya çıkar bana göre ağdaki +
+ aktörlere yardımcı olmak için. Yine merkezileşmiş olduk. Mecburen ağdaki aktörleri tanımak için sistem geliştirmeleri gerekicek. Neyse varsayımları bırakıp olan duruma bakarsak Holo ağındaki kullancıların,hostların ve uygulamaların tanıması gerekiyor ağ güvenliği için. Bunu +
+ yaptıktan sonra ne gerek vardı bu kadar kasmaya diyecem. Adamlar söylüyor zaten asıl amacımız Ceptr projesi ,Holochain de holo'dan ibaret değil, uzun vadede holo ortada bile olmayabilir holochain ağında diye. Ama sonuç olarak ortadaki ürün holo ve holo token.
Part 3| Ödeme sistemindeki yapıyı normal kullanıcının çok anlayabiliceği şekilde yazamadım. Oraya daha önceki floodlarda olduğu gibi tekrar dönmem gerekebilir ama bir kaç alıntı yapmak istiyorum projeden. Holo'nun merkezi yapılarından şikayet ediyorsanız holochain kullanın + 
+ holo yerine diyor. Enteresan bir yaklaşım. Güvenlik için identity verification yani kimlik doğrulama önerdikleri bölüm.
+ Uygulama oluşturuculara consensus için keyfinize göre bir karar mekanızması seçin işte denmiş ama ağ geneli nasıl belirlenecek belli değil. Zaten bu tip durumlar nadir oluyor. Bitcoin'in asıl amacı bunlar biz geri kalanla ilgileniyoruz diyorlar. Ama iş dışarıya Bitcoin +
+ boş yere enerji harcıyor olarak yansıyor. Madem o konuda Bitcoin'le bir rekabet amacınız yok biraz saygı..
3.soru Sybil attack ve permissioned sorusu. KYC, devetiye ve biometric identityden bahsediliyor. Ardından üstteki gibi genel uygulamaların bunu problem etmediğinden +
3.soru Sybil attack ve permissioned sorusu. KYC, devetiye ve biometric identityden bahsediliyor. Ardından üstteki gibi genel uygulamaların bunu problem etmediğinden +
+ bahsediliyor. Holo host ağına spesifik olarak sybil ve permissioned sorulduğunda ise 3.soruya cevap gelmiyor. Burda ise Holo'nun merkezi özellikleri kabul ediliyor. Uzun vadede Holo'nun ortadan kalkacağı asıl önemli olanın Holochain olduğu söyleniyor. Ama sizin tokeninizin +
+ holochain ile direk bir bağı olmadığını hatırlatayım. Holochain sadece kullanılan framework. Yapılacak diğer uygulamalarda sizin bir hakkınız yok çünkü holochainin tokeni yok. +
+ Holo kolay ulaşım ve pratiklik adına merkeziyetsizlikten taviz veriyor tam merkeziyetsizlik için holochain alternatifi var onu kullanın deniyor.
+ @threadreaderapp unroll
