Thread by @tojetoturska

Toplanın... Yapacağımız flood eşliğinde hep birlikte; Yugoslavya’nın dağılma sürecinde yaşanan savaşları görece daha yakından gözlemleyelim.

Yugoslavya dağılmadan önce; Slovenya, Sırbistan, Karadağ, Makedonya, Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Kosova ülkelerini aynı çatı altında toplamıştır. Fakat 1991’de Slovenya ve Hırvatistan’ın bağımsızlıklarını ilan etmesiyle ülke dağılmaya başlamıştır.

Slovenya ve Hırvatistan’da başlayan savaşları takiben yapılan anlaşmalarla Bosna, Kosova ve Makedonya da bağımsızlığını ilan etmiştir (Görsel - Vukovar, Hırvatistan). Ancak Bosna, Makedonya ve Kosova’nın bağımsızlığının tanınması ‘zor’ olmuş, dönemin en ağır bedelleri ödenmiştir.

Slovenya Bağımsızlık Savaşı (Hafta Sonu Savaşı): 25 Haziran 1991’de Slovenya’nın bağımsızlığını ilan etmesiyle başlamıştır. Sloven Bölgesel Müdafaası ile Yugoslav Halk Ordusu arasındaki sınırlarda 27 Haziran’da başlayan çatışmalar 7 Temmuz’da Brioni Antlaşması ile sona ermiştir.

Brioni Antlaşması: Slovenya ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti temsilcilerince, Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun politik sponsorluğunda, Brijuni Adalarında (Görsel - Milan Kučan -sağda- Slovenya’nın ilk cumhurbaşkanı) imzalanmıştır. Brijuni, Hırvatistan’da bir takımadadır.

Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı (Anavatan Savaşı): Hırvat milliyetçi lider Franjo Tudjman önderliğinde, 25 Haziran 1991 tarihinde bağımsızlık ilan ederek ayaklanan Hırvatlara karşı büyük çoğunluğunu Sırpların oluşturduğu Yugoslav Halk Ordusu müdahale etmeye başlamıştır.

Hırvatistan’daki savaşın ilk fazı, 1992’de Yugoslav Halk Ordusu’nun operasyonlarına son vermesiyle bitmiştir. 10 bin+ insanın ölmesiyle, 14 anlaşma bozulduktan sonra Ocak 1992’de Birleşmiş Milletler önderliğinde ateşkes imzalanmıştır (Görsel - Tudjman, İlk Hırvat cumhurbaşkanı).

Bosna Savaşı: 1 Mart 1992’den 14 Aralık 1995’e kadar süren savaş; modern savaş tarihinin en uzun kuşatmasına da ev sahipliği yapmıştır. Bosna Hersek Cumhuriyeti’nin multi-etnik yapısı sebebiyle savaş boyunca kardeş kardeşe, komşu komşuya silah doğrultma noktasına gelmiştir.

Bosna ve Hırvatistan Savaşları’nda uzlaşma; Bosna-Hersek Cumhuriyeti Devlet Başkanı Alija Izetbegović, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Devlet Başkanı Slobodan Milošević ve Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman’ın 1995’te ABD - Dayton’da imzaladıkları antlaşmayla sağlanmıştır.

14 Aralık 1995’te imzalanan Dayton Antlaşması’nın ardından 1996’da bölgelere NATO güçleri gönderildi. Antlaşma ile Bosna-Hersek kantonlara bölündü ve ülkenin %49’unu Sırp Cumhuriyeti (Republika Srpska) %51’ini Bosna-Hersek Federasyonu’nun (FBiH) kontrol etmesi öngörüldü.

Kosova Savaşı: 28 Şubat 1998’den itibaren bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Ordusu’nun yürüttüğü bastırma operasyonu ve buna karşı NATO’nun başlattığı müdahaledir.

Kosova Savaşı’nın gidişatı; 24 Mart 1999-10 Haziran 1999 tarihleri arasında NATO’nun Yugoslavya’yı bombalaması sonrasında değişmiştir.

Mayıs 1999’da, bombardıman devam ederken Slobodan Milošević, insanlığa karşı suç işlediği için Lahey Uluslararası Adalet Divanı’nda yargılanan görev başındaki ilk devlet başkanı olarak tarihe geçmiştir.

İnsanlığa karşı 6 belirli suçtan oluşan iddianamede, Milošević ve iş birlikçileri, doğrudan 750.000 Kosovalının mülteci durumuna getirilmesi ve etnik Arnavut oldukları için 6.000 kişinin öldürülmesinden sorumlu tutulmuştur.

Yakın gelecekte savaşların içeriğine dair daha detayları flood’lar da paylaşacağız. Bu içeriğe dair görüş ve geri dönüşlerinizi, flood’ı hazırlayan ekibimizin yeni üyesi Berna Yılmaz’a (@borneiiy) iletebilirsiniz. Barış ve samimiyetle kalın...