Thread by @demensmagnet

"Pozisyon Büyüklüğü Nedir? Nasıl Hesaplanır?" başlıklı tweet dizime başlıyorum. Herhalde bir 30-35 tweeti bulabilir. Sabırla sonuna kadar varabilirsiniz umarım :)

Borsa bilindiği üzere doğası gereği riskli bir yatırım ve ticaret aracıdır. Bu nedenle tüm işlemlerinizin kârla sonuçlanması gibi bir durum söz konusu değildir. Sürekli kazanmak gibi bir hayaliniz varsa ... (1)

İbrahim’in “Borsada Yapılan Hatalar Serisi: Kısa Yoldan Zengin Olma Hayali” başlıklı yazısını okumanızı öneririm.

borsaninizinden.com/borsada-yapila…
(2)

Zarar eden işlemlerinizin olması oldukça normal bir durumdur.Esas önemli olan zarar eden işlem sayınız değil, ne kadar zarar ettiğinizdir.Sürdürülebilir kazanç elde etmek istiyorsanız, işlemleriniz şu 4 sonuçtan biriyle sonuçlanmalı:
Yüksek kazanç
Az kazanç
Başa baş
Az zarar
(3)

Yüksek zarar etmek, zararda oturmak yapılacak en büyük hatalardan biridir. Yüksek zarardan kaçınmak ‘stoploss’un bir konusu olduğu için bunu geçiyor olacağım. Bu yazıda odaklanacağımız nasıl “az zarar” edeceğimizdir.
(4)

Pozisyon büyüklüğü hesaplama, riskli piyasalarda uygulanan bir risk yönetim aracıdır. İşler yolunda gitmediği takdirde, ne kadar para kaybetmeyi kabul ettiğimize göre alacağımız hisse miktarını hesaplamaya yarar. Sizi batırabilecek, yüksek riskli işlemler yapmanızı kısıtlar. (5)

Pozisyon büyüklüğü hesabı yapabilmek için önceden belirlenmiş olması gereken 2 nokta var:

1. Mutlaka bir stoploss seviyeniz olmalıdır. Stoploss seviyesi olmadan pozisyon büyüklüğü hesaplayamazsınız.
(6)

2. Toplam paranızın % kaçını riske edeceğinizi belirlemesiniz.Piyasada bununla ilgili çeşitli %'ler var.Ancak ben %3’ü benimsedim ve kullanıyorum.Dileyenler kendi kaldırabilecekleri riske göre bunu azaltabilir veya arttırabilir. Peki neden riski tespit ediyoruz ve kısıtlıyoruz?

Basit bir örnekle anlatmaya çalışayım: 100.000 TL’miz olduğunu varsayalım. Soldaki tabloda işlemlerinde %3 riske giren birisini, sağdakinde ise %10 riske giren başka birisi var diyelim. Güzel bir boğa piyasasından sonra ayı piyasasına geçiyor olduğumuzu ve 10 tane işlem yapıp ...

... hepsinde stoploss olduğumuzu varsayalım. Bu durumda soldaki trader parasının sadece %26’sını kaybederken, sağdaki trader %65’ini kaybediyor. Bir tarafta geri dönüş için halen yeterli sermaye varken, diğer tarafta geri dönüş için sermaye yetersizleşiyor. (9)

Üstüne bir de işin psikolojik tarafını düşünün. Sağdaki trader bir daha işlem yapmak ister miydi acaba?Yüksek ihtimal piyasalara küfredip, palayı suçlayıp oyun dışı kalacaktır.Bu nedenle risk yönetimi kurallarından biri olarak paranızın sadece %2-3’ünü riske etmeniz gerekir.(10)

Bu sizi yüksek kayıplara karşı koruyacak ve oyun dışında kalmanızı engelleyecektir.

Buranın örneğimizle anlaşıldığını düşünüyor ve ‘pozisyon büyüklüğü nasıl hesaplanacağı’ kısmına geçiyorum. Hemen bir örnek üzerinden başlayalım:
(11)

Örnek 1 (Stoploss fiyatına göre pozisyon büyüklüğü hesabı)

Örneğimizde aşağıda grafiğini paylaştığım mum formasyonu ile almaya karar verdiğimiz bir kağıdımız olsun.

Kabullerimiz ve grafik üzerinden tespitlerimiz bir sonraki tweet'te geliyor: (12)

Elimizdeki para : 100.000 TL
Alacağımız kağıt: #MGROS (başka kağıt almayacağız)
Belirlediğimiz risk yüzdesi: %3
Göze aldığımız kayıp miktarı: 3.000 TL (100.000 x %3)
Alım fiyatı : 12,89 (Kapanış fiyatından alabileceğimizi düşünüyoruz)
Stoploss fiyatı: 11,21
(13)

Bu verilerle artık pozisyon büyüklüğünü hesap edebiliriz. Formülümüz aşağıdaki gibi. Pozisyon büyüklüğümüz = 3.000 / (12,89 - 11,21) = ~ 1785 lot olarak hesap edilmiş oluyor. Eğer işler düşündüğümüz gibi gitmezse, riske attığımız 3.000 TL civarında para kaybedebiliriz. (14)

Civarında diyorum çünkü fiyatlar stoploss’unuzun daha da altında kapatabilir. Bu hesapladığınızdan bir miktar daha fazla kaybetmenize neden olabilir.

Bu riski isterseniz şöyle bertaraf edebilirsiniz:
(15)

Örnek 2 (Stoploss fiyatı + 1ATR’ye göre pozisyon büyüklüğü hesabı)
ATR (average true range) bize hissenin volatilitesiyle gösteren bir değerdir. Son 14 zaman diliminin ortalama fiyat hareketi alınarak hesaplanır. Tradingview, Matriks vb. program ve sitelerde standart olarak var.

Bir üsteki #MGROS örneğimizdeki grafiğimize ATR değerini getiriyoruz:
Görüldüğü üzere ATR değeri 1,12. Bu sefer formülümüz resimdeki gibi oluyor: Pozisyon büyüklüğümüz ise 3.000 / ((12,89 - 11,21) + 1,12) = ~1071 lot
(17)

Bu şekilde hesapladığımız zaman hesabımıza aşağıdaki senaryoyu da dahil etmiş oluyoruz:

Hisseye girdik ve bir sonraki mum 11,23’lere kadar düştü. Ancak stop’unuz 11,21’de ve henüz altında kapatmadı. Sistem gereği satmıyorsunuz.
(18)

Bir sonraki mum da düşüş mumuyla, bu sefer stop’unuzun altında kapattı. İşte formüle eklenen buradaki 1 ATR, sizi bu mumdan gelebilecek kaybı da hesaplamanıza yarayacaktır.
(19)

Ancak şunu kesinlikle söylemek gerek, ATR ortalama bir değer olup, hissedeki fiyat hareketi 1 ATR’den daha fazla da olabilir. Artık bu işin doğasında olan, kontrol edemeyeceğiniz bir risktir.
(20)

Örnek 2’nin en büyük dezavantajı alacağınız lot miktarını kısıtlayacağı için kazançlar anlamını yitirebilir. Bu noktada trader olarak tercihinizi kendinize göre vermelisiniz.Örnek 1’deki hesaplama üzerinden devam edelim. Pozisyon büyüklüğümüzü 1785 lot olarak hesap etmiştik. (21)

Alış fiyatımız da 12,89 idi. Dolasıyla toplam paramızdan kullanacağımız miktar 23.008,65 TL’dir. Ama bizim 100.000 TL’miz vardı,alacağımız hisse paramızın sadece %23’ü kadar. Ne yapacağız peki? 2 seçeneğimiz var:
(22)

1. Geri kalan paramızla, başka hisselerden pozisyon büyüklüğü hesaplayarak alım yaparız.
2. Aldığımız risk ortadan kalkana kadar, başka hisse almayız. Belki borsa harici riski olmayan başka bir enstrümana yatırım yaparız.
(23)

Birinci seçenek bizim toplam risk miktarımızı arttıracağı için kesinlikle tercih edilmemelidir. Yoksa işin sonu ilk başta verdiğimiz parasının %65’ini kaybeden trader örneğindeki gibi olabilir:
(24)

Burada atılacak doğru adım, aldığımız hissedeki kayıp riski ortadan kalkana kadar (en kötü başa baş satacağımıza inandığımız olgunluğa gelinceye kadar) yeni bir hisseye girmemektir. #MGROS örneğimizden devam ederek neresi olabileceğine bir bakalım.
(25)

Örnek: #MGROS’u 12,98’den almıştık. Üzerinden 6 mum geçti ve aşağıdaki haldeyiz diyelim. Gelen düşüş mumundan sonra 1 düşüş mumu daha gelebileceğini düşünerek stop’umuzu pivot mumdan bir önceki mumun en alt noktasına taşıyabiliriz.
(26)

En kötü halde stop olsak bile “başa baş” satma fırsatımız olabilir. Risk severler böyle bir noktaya gelince, sevmeyenler mumların biraz daha garanti noktaya geldiğinde farklı bir hisseye girmeyi tercih edebilir. (27)

Bu şekilde durumunuzu değerlendirmeniz, aynı anda aldığınız risk yüzdenizi arttırmanızı engelleyecektir.

Bu yazıda anlattıklarımın kısa bir özetini yaparsam:
1. Stoploss olmadan pozisyon büyüklüğü hesabı olmaz. (ÖNEMLİ!)
(28)

2. Paranızın %3’ünden daha fazla riske atmamanız sizi geri dönülemeyecek kayıplardan koruyacaktır.
3. Almaya karar verdiğiniz hisseden kaç lot alacağınızı pozisyon büyüklüğü hesaplayarak belirlemek, riskinizi yönetmenizi sağlar.
(29)

4. Hisseye (veya hisselere) yeni girdiğinizde, risk durumu ortadan kalkana kadar yeni bir alım yapmamanız, belirlediğiniz risk yüzdenizi aşmanızı engeller.
(30)

5. Kayıplar borsanın doğasında vardır, riskinizi her ne kadar yönetseniz de hesapladığınızdan daha fazla kaybedebilirsiniz. Ama bu sizin için ölümcül bir darbe olmaz. Geri dönüş kapısı risk yönetimi ile her zaman açıktır.
(31)

Umarım faydasını göreceğiniz bir yazı olmuştur. Okuduğunuz için teşekkür ederim. Sorularınız, yorumlarınız olursa yazmaktan çekinmeyin lütfen.

Bol kazançlar dilerim.
(son :) )