Eerder deze week verscheen in Medisch Contact een artikel van de hand van huisarts Hans Peter Jung uit Afferden, over de groeiende dilemma’s rond de vernieuwende huisartsenzorg die zijn praktijk levert. Een draad erover, want het is boeiend.
De link: medischcontact.nl/nieuws/laatste…. Het artikel zit achter een betaalmuur (léést die krant, zorgverleners en perizorgprofessionals), dus ik snijd er hieronder een passage uit.
Jung was bovendien (net als ik) afgelopen donderdag aanwezig tijdens een debatavond georganiseerd door VGZ waar hij zijn verhaal mocht doen. VGZ-bestuurders @KlinkAb en Visser reageerden. Het verslag van die avond: cooperatievgz.nl/cooperatie-vgz…
Dan over wat ze in Afferden doen. 7 van iedere 8 patiënten die zich op Jung’s spreekuur meldden, kwam daar met een in wezen niet-medische zorgvraag. Ik vat het maar héél kort samen: Somatische en/of psychische klachten zonder medisch te duiden oorzaak.
Jung is een praktisch arts. Die redeneerde: Dergelijke problematiek leent zich niet voor 10 minuten consult. Van VGZ kreeg hij de ruimte om het consulten-wezen te verlaten en meer tijd te besteden aan patiënten die dat kennelijk nodig hadden.
Het initiatief inclusief verslag van effect-onderzoek is beschreven in henw.org/artikelen/meer…. Lang verhaal kort: Het aantal verwijzingen naar het lokale Maasziekenhuis Pantein daalde met een kleine 30%.
Dan raakte afgelopen jaar Pantein in de financiële problemen. U herinnert het zich vast. Minister Bruins (de schrik van Slotervaart nog in de benen) had maar weinig tijd nodig om Pantein met extra geld te komen stutten. Ook VGZ en CZ hielpen.
Wat bij die reddingsactie een rol op de achtergrond speelde: Een démise van Pantein had de omliggende ziekenhuizen een nóg sterkere positie gegeven in de prijsonderhandelingen met de zorgverzekeraars. En regionale monopolies zijn slecht voor onze premie. Zie de VS. 
Maar toen ging er iets mis in de communicatie: Pantein moest groeien. En of de huisartsen méér naar Pantein wilden verwijzen.
Geen oordelen op dit punt: Ik weet niet wat er achter de schermen voor feiten liggen en wat er is overwogen. Maar het is natuurlijk een licht merkwaardige toestand: “Succesvolle” (ik weet het…) krimp, waarop we besluiten dat *groei* nodig is.
In de zorg is niets simpel.
Wat me boeit aan deze casus is de vaststelling dat (relatieve) krimp tot een actieve en vaak ingrijpende herinrichting van zo’n huis noopt, of zelfs van het landschap. Zonder dat blunderen we kennelijk van het ene ongeluk in het andere.
Dûh, hoor ik u denken. Nogal logisch. Als je minder zorg verleent moet je ook zorgen dat je minder geld uitgeeft. Daar ga je toch meteen aan werken in zo’n krimpproces?
Maar helaas. Dat is niet vanzelfsprekend. Her en der wat laaghangend fruit: Natuurlijk. Maar wat in “gewone” organisaties een beheerste herstructurering wordt genoemd? Nauwelijks.
Dat komt, ik heb het wel eens eerder gezegd, omdat ziekenhuizen ècht complexe organisaties zijn. Sowieso “technisch”, omdat patiënten in een meestal niet voorspelbaar tempo zorg nodig hebben van vaak niet voorspelbare aard.
Maar ook veranderkundig zijn ziekenhuizen tough cookies, als gevolg van de enorme professionele autonomie en dito moreel gezag waarover zorgverleners beschikken. Dat is, vóórdat u me verkeerd begrijpt, geen klacht. Het is een feit.
Herstructureringen in de ziekenhuiswereld zijn daarom meestal drama’s. Het lukt pas als er zóveel spanning op zo’n huis is komen te staan dat herstructureren nog de enige optie is. Denk: Een (bijna-)faillissement.
Ziedaar de uitdaging waar Pantein nu voor staat. Een bijna-faillissement hebben we gehad, het net sluit zich verder want zie (o.a.) de vernieuwingen in de huisartsenzorg rond het huis: We moeten herstructureren!
Ik wens huisarts Jung en de gemeenschap binnen Pantein héél veel creativiteit, energie en (uiteindelijk) succes!
Ik verwijs hier naar een citaat van Jung tijdens het debat en doe dat niet helemaal goed, realiseer ik me. Tot die 7 patiënten behoort ook een groot deel somatisch *waar je eigenlijk niets mee kunt*. Dat is natuurlijk iets anders dan "onverklaard".
