1-Alman Robert Koch Enstitüsünün Almanya hükümetine 2013'te sunduğu SARS benzeri virüs salgını senaryosu raporunu dilim döndüğüm kadar özetle çevireceğim... İşte bilgiseli...
2-Salgın ile ilgili bölüm raporun 55'inci sayfasında kapak olarak başlıyor... İkinci sayfada olasılık (her 100 ila 1000 yılda bir) ve insana, çevreye, ekonomiye ve manevi olarak vereceği zarar değerlendiriliyor.
3-Pandemiye sebep olacak virüsün ismi raporda "Modi-SARS" olarak belirtilmiş, yani virüsün SARS türünden olacağı öngörülmüş. Misal olarak 2012'de 6 hastada çıkan ve 2'sinin ölümüne sebep olan yeni tip korona virüsü (SARS-CoV) gösteriliyor.
4-SARS-CoV solunum yoluyla bulaştığından bu tip virüsün kontrolünün zor olduğu ve hipotetik Modi-SARS virüsünün kontrolü de aynı derecede zor olacağı yazıyor.
5-Modi-SARS'ın kuluçka dönemi ortalama 3 ila 5 hün olacağı, bu dönemin 2 veya 14 gün kadar olabileceği söyleniyor. Virüsün bulaştığı hemen hemen herkesin de hastalık belirtileri göstereceği de yazıyor.
6-Hastalığın belirtileri:
- Ateş
- Kuru öksürük
Çoğu hastalarda:
- Nefes darlığı
- Röntgen çekimlerinde akciğer tahribatı
- Titreme
- Mide bulantısı
- Kas ağrıları
Bazı hastalarda
- İshal
- Baş ağrısı
- Döküntü
- Baş dönmesi
- Kramplar
- İştahsızlık
- Ateş
- Kuru öksürük
Çoğu hastalarda:
- Nefes darlığı
- Röntgen çekimlerinde akciğer tahribatı
- Titreme
- Mide bulantısı
- Kas ağrıları
Bazı hastalarda
- İshal
- Baş ağrısı
- Döküntü
- Baş dönmesi
- Kramplar
- İştahsızlık
7-Ölümcüllük ise ortalama %10 olarak tahmin ediliyor ve bu oranın yaş grubuna göre farklı olacağı belirtiliyor... Gençlerde ve çocuklarda %1 iken 65 yaş üstünde bu oranın %50 olacağı yazıyor.
8-Hastalık sürelerinin yaş grubuna göre değişeceği öngörülüyor. Buna göre gençler ve çocuklar bir hafta içinde iyileşirken yaşlılar için üç hafta ila 60 gün hastanede bakım süresi belirtiliyor.
9-Virüsün bulaşma yolları başlıca damlacık, ayrıca cansız yüzeylerde de birkaç gün yaşayabileceği için yüzeylerden olarak öngörülmüş... Hastanın hastalık belirtileri gösterdiği andan itibaren bulaştırıcı olacağı tahmin ediliyor.
10-Tedavi için ilaç olmayacağı, sadece belirtilerin tedavisi mümkün olacağı yazan raporda önlem olarak hijyen önlemleri, hastaları ayırma, maske, gözlük ve eldiven kullanımının etkili olacağı, genel ayırma, izole etme ve karantina In ise pek etkili olmayacağı yazıyor.
11-Hastalığın yayılması kümesel ve orta sıklıkta gerçekleşeceği, yayılma yolları olarak aile içi, hastane ortamı, toplu taşıma araçları, işyerleri ve eğlence ortamları olarak belirtiliyor.
12-Salgın küresel olarak görülecek, yoğunluk ise Asya'da, Kuzey Amerika ve Avrupa'da olacak. Almanya'da yayılma başlangıcı ise kuzey Almanya'da bir fuar kenti, güney Almanya'da ise bir üniversite kenti olacak. Başlangıçta 10 kişi virüsü ithal edecek.
13-Salgının mevsimi olarak Asya'da Şubat ayı, orada salgın olacağı haftalar sonra anlaşılacağı, Almanya'da başlangıç ise Nisan ayı olacağı tahmin ediliyor. Virüs Güneydoğu Asya'da vahşi hayvanlardan pazar yerleri yoluyla insana geçeceği öngörülüyor.
14-Virüsü ithal eden 10 kişiden ikisi anahtar rol oynayacak. Biri kuzey Almanya'da Çin'den gelen ve yine aynı gün geri giden bir fuar ziyaretçisi, diğeri ise güney Almanya'da okuyan bir üniversite öğrencisi. İkisi de kısa zamanda çok insanla bir araya gelecek ve virüsü yayacak.
15-Salgın süresinin aşı bulununcaya kadar olacağı, aşının bulunmasının, üretilmesinin ve yeterli miktara ulaşmasının ise üç yıl süreceği öngörülüyor. Virüs bu zaman zarfında mutasyona uğrayıp hasta olanları tekrar hasta edebileceği de öngörü dahilinde.
16-Virüsün mutasyona uğramasıyla salgının üç aşama olarak yaşanacağı, en şiddetli aşamanın ise ilki olacağı beyan ediliyor. Hükümetin önlem olarak alacağı okul kapatmaları ve toplumsal faaliyetlerin iptali salgını kısmen durduracağı da hesap ediliyor.
17-Salgının başladığı günden 48 günden sonra hükümetin alacağı önlemlerin etkili olacağı ve bu önlemlerin bir yıl sonra kaldırılması gerektiği savunuluyor.
18-Salgının ilk dalgasında Almanya'da toplam 29 milyon insan, ikinci dalgada 23 milyon, üçüncü dalgada 26 milyon insan hastalanacak. Üç yıl içinde toplam ölü sayısı ise en az 7.5 milyon insanı bulacağı belirtiliyor... Sağlık sisteminin çökmesi ile dolaylı olarak ölümler artacak.
19-Raporun sonuna doğru hükümetin, eyaletlerin, yerel yönetimlerin ve insanların kişisel ve sosyal olarak ne tür önlem alabileceği hakkında öneriler içerdiği için bilgiselini burada noktalıyorum. Umarım sizi fazla yormamışımdır. Sağlıcakla kalın, sosyal mesafeyi koruyun, #EvdeKal
