1⃣ Sağlık Bakanlığı'nın açıkladığı vaka-ölüm sayılarının son 10 gün oranlarının düzenli olarak 0,021 sonucunu vermesi, “Fahrettin Sabiti" esprili tartışmalara konu oluyor.
Resmi verilere güvensizlik anlaşılır maalesef fakat bu örnekte bir hesap oyunu iddiası hayli dayanaksız.
+
Resmi verilere güvensizlik anlaşılır maalesef fakat bu örnekte bir hesap oyunu iddiası hayli dayanaksız.
+
2⃣ Hesap, kümülatif toplama yöntemiyle yapılmış. Bu yöntemde her tekil değer, birikimle birlikte tekil değerlerin ortalamasını oluşturan bir sabit değer oluşturur. Her yeni tekil değerle birlikte sabit değerdeki değişim olasılığı azalır. Değeri sabitleyen de budur zaten.
+
+
3⃣ Örnek;
📌4 Nisan'dan 5 Nisan’a 3135 yeni vaka ve 73 yeni ölüm var. 73/3135=0,023.
📌9 Nisan’dan 10 Nisan’a 4747 yeni vaka ve 98 yeni ölüm var. 98/4747=0,20.
Uzatılabilir.
Nihayetinde görülür ki; her günün değeri farklıdır ve sabit değer her yeni günlük değerde sabitlenir.
+
📌4 Nisan'dan 5 Nisan’a 3135 yeni vaka ve 73 yeni ölüm var. 73/3135=0,023.
📌9 Nisan’dan 10 Nisan’a 4747 yeni vaka ve 98 yeni ölüm var. 98/4747=0,20.
Uzatılabilir.
Nihayetinde görülür ki; her günün değeri farklıdır ve sabit değer her yeni günlük değerde sabitlenir.
+
4⃣ Hesabı döken Ekşisözlük yazarının (muhtemelen) kurnazca yaptığı bir şey var: Sabit değerin iyiden iyiye sabitlenmeye başladığı son 10 günü ele almak.
Verileri ilk ölümün yaşandığı 17 Mart’tan bugüne çıkarsa, sabit değerin nasıl sabitlendiğini görmek epey kolaylaşırdı.
+
Verileri ilk ölümün yaşandığı 17 Mart’tan bugüne çıkarsa, sabit değerin nasıl sabitlendiğini görmek epey kolaylaşırdı.
+
5⃣ İtalya’daki vaka-ölüm sayılarının son 10 gününe bakarsak da 0,12 oranına erişiriz söz gelimi.
+
+
6⃣ Haaa, bahsettiğimiz sabit değer hiç değişmez mi? Elbette değişir. Yarın vaka sayısı x oranında artarken, ölüm sayısı 3x oranında artarsa 0,021 sabit değeri 0,022 olur örneğin.
Bu durumda "Bakanlık oyunu çözdüğümüzü anladı ve hedef saptırıyor" mu diyeceğiz? :)
+
Bu durumda "Bakanlık oyunu çözdüğümüzü anladı ve hedef saptırıyor" mu diyeceğiz? :)
+
7⃣ Başta da söyledim; resmi verilere güvensizlik çok anlaşılır bu ülkede.
Ne var ki bu güvensizliği, doğru bir adrese kanalize etmenin yolu da toplumsal güveni doğru bilgilerle tesis etmekten geçiyor.
Ne var ki bu güvensizliği, doğru bir adrese kanalize etmenin yolu da toplumsal güveni doğru bilgilerle tesis etmekten geçiyor.
*⃣ Bir ek; zira son paylaşımda anlatmaya çalıştığım tam buydu:
CHP'ye düşen görev; eksik/çarpık bir veri okumasının paylaşımını artırıp toplumsal güvensizliğe oynamak mıdır, yoksa o güvensizliği kendi lehine bir güvene dönüştürmenin yolunu bulmak mıdır?
CHP'ye düşen görev; eksik/çarpık bir veri okumasının paylaşımını artırıp toplumsal güvensizliğe oynamak mıdır, yoksa o güvensizliği kendi lehine bir güvene dönüştürmenin yolunu bulmak mıdır?
