Thread by @tarihsanatmit

Osmanlı İmparatorluğu’nda Eşcinsellik.

Dönem şartlarında oğlancılık olarak adlandırılır. Osmanlı sınırları içerisinde yaşamış eşcinsellerin yaşam biçimidir. Eski adlandırmada (lûtîlik), pasif gey erkekler (lûtî) olarak tanımlanmış,

yine bireyler arasındaki ilişkiden gulâmperestlik olarak bahsedilmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu'nda seks işçisi erkeklere "hîz oğlanı" denir ve "hîz"ler devlet tarafından kayıt altına alınırlardı.

Hayatını bu işten kazanan erkekler "defter-i hîzán" adlı kütüğe yazılırlardı. Murat Bardakçı’nın araştırmasına göre “Gay’ler eskiden esnaftan sayılır ve padişahın huzurunda yapılan resmigeçitlere bile katılırlardı.”

Osmanlı'da oğlancılığın Orhan Gazi döneminde başladığı sanılmaktadır. Osmanlılara esir düşen Bizans İmparatorluğu'nun Selanik Başpiskoposu Gregory Palamas Osmanlı'da eşcinsel ilişkinin çok yaygın olduğunu, özellikle Hristiyan esirlere yönelik tacizlerin çok olduğunu söylemiştir.

Osmanlı'da askerlik yaşı gelen eşcinsellerden cinsel yönelimine dair gerekçe ispatlaması istenmiyor, askerlik yapmaları için eşcinsellik bir engel olarak görülmüyordu. Osmanlı ordusunda eşcinseller Yeniçerilere hizmet eden "civelek" olarak tanımlanmış,

savaşlarda ihtiyacı karşılamak üzere civelekler taburu oluşturulmuştu. Civelek taburunda yer alan askerlerin her birini bir yeniçeri sahiplenmiştir.

Minyatürler: Abdullah Buharî, Hamse-i Atâyî, Rucû eş-şeyh ilâsibâh, Civan. (Türk İslam E.Müzesi - British M. - Paris Özel.K - BL)

Antik dönemden modern çağın başlangıcına kadar cinsiyet kavramlarına ilişkin düşünceler günümüzden oldukça farklı. Modern dönemde kadın ve erkek arasında inşa edilmiş çift cinsiyet kavramı ve bununla ilişkili cinsel kategoriler geçmiş dönemlerin cinsel kategorileri ile bağdaşmaz.

Bu açıdan günümüzde bir ayrımcılık türü olarak homofobinin veya eşcinsel/karşı cinsel karşıtlığının temeli biyolojik olarak “iki farklı cinsiyet arasında varolması gerektiği düşünülen seksüaliteye ilişkin heteronormal sosyo-kültürel kabullere dayanır.

Osmanlı klasik edebiyatında, rüya tabirlerinde, bahnamelerde veya çeşitli tıbbi risalelerde bahsi geçen erkekler arasındaki eşcinsel ilişkiler günümüz homoseksüel ilişki ve cinsel yönelim kavramlarından farklıdır. Erkekler arasında hemcinslere özellikle oğlanlara yönelik seksüel

ya da romantik arzu,temelde katı cinsiyet ayrımının yanısıra kadının ikincil ve kamusal alandan kısıtlı pozisyonundan kaynaklanan erkek kimliğini yüceltici bir nitelik taşır. Andrews ve Kalpaklı, Osmanlı gibi fallosentrik toplumlarda erkekler arasında yaşanan aşkın+++

bir tür kendini sevmek olduğunu söyler. Buna göre erkek sevmek bir yandan erkekliğin kıymetini tasdik ederek ataerkil yapıyı destekler, zira aşkın güçsüz bıraktığı bir adama bir oğlanın hakim olması ihtimali ataerkil yapıları bir kadının bir erkeğe hakim olması kadar tehdit etmez

Örneğin Deli Birader olarak bilinen Mehmet Gazali, II. Beyazıt’ın (1481-1512) oğlu şehzade Korkut için hazırladığı Dafi‘ü ’l-gumum ve Rafi‘ü’l-humum (Gamları yok eden ve kaygıları kaldıran kitap) adlı bahnamede erkekler için ideal seks partneri olarak oğlanları önerir.

Gazali’ye göre kadının tutkusu tehlikelidir ve oğlana göre erkek egosu için tehdittir. Benzer şekilde Nevizâde Atayî (1583-1635) Hamse’de kadınlara ilgi duymanın şehveti getireceğini, asıl sevginin civanlara yani oğlanlara duyulan cinsellikten arınmış aşk olduğunu söyler.

Via: GAZİOĞLU, Osmanlı Toplumunda Erillik, Eşcinsellik, Oğlancılık