Even een draadje naar aanleiding van deze uitzonderlijk domme tweet van @refolutionair
Mijn oom werd verraadden door twee mensen van zijn eigen volk. Dertig Gulden leverde hen dat op. Oom Jan had vrijstelling voor de Arbeitseinsatz, maar daar hadden deze landwachters en de SD geen boodschap aan.
Na een week of 4 in Kamp Amersfoort werd hij gedeporteerd naar Böhlen bij Leipzig waar hij als dwangarbeider bij BRABAG tewerk gesteld werd. Daar overleed hij op 22 november 1944.
Het is bekend dat mensen in de buurt van Lippendorf die om het kamp woonden dwangarbeiders met gevaar voor eigen leven brood en water probeerden te geven of hulp.
Toen ik van vakantie terugkwam uit Tsjechië in 2014 en een tussenstop maakte in Lippendorf kwam ik daar een vrouw tegen die nu 93 zou zijn.
Zij was net zo oud als mijn vader en dus 17 in 1944. Ik kreeg een best bizar gesprek met deze vrouw op de begraafplaats in Lippendorf.
Ik was op zoek naar het monument van Kamp Lippendorf met de gedenkplaten van de Nederlandse, Russische en Italiaanse oorlogsslachtoffers die daar om het leven gekomen waren en waar ook de naam van mijn oom ergens tussen moest staan.
Die gedenkplaats kon ik niet vinden en ik liep de begraafplaats maar op, misschien dat die daar was.
Daar kwam ik deze oude vrouw tegen die me wist te vertellen dat het monument bij de ingang van de enorme energiecentrale aldaar staat.
Maar de oude vrouw vertelde me meer. Ze vertelde hoe moeilijk haar moeder het had met de aanwezigheid van een concentratiekamp in de buurt en hoe moeilijk ze het vond dwangarbeiders te zien lijden. Haar moeder probeerde dwangarbeiders brood en water te geven als ze langskwamen.
Dat laatste was gevaarlijk, want op hulp aan buitenlandse dwangarbeiders stonden draconische straffen in Hitler-Duitsland.
Ik vertelde de oude vrouw wat ik zocht en waarom. De oude vrouw vroeg vergiffenis voor "alles wat de Duitsers de Nederlanders hadden aangedaan". Dat was redelijk bizar.
Ik voelde me er best ongemakkelijk bij. Ik ben geen slachtoffer en de oude vrouw en haar moeder probeerden mensen in nood te helpen waar mensen van mijn eigen volk ze verraadden hadden.
Ik nam afscheid van de oude vrouw en ging naar de energiecentrale toe. Daar vond ik inderdaad de plaat met de naam van mijn moeders oudste broer erop. Ik reed terug naar de begraafplaats om de oude vrouw te bedanken, maar ze was verdwenen.
In de buurtschap waar mijn vader vandaan kwam woonde een landwachter. Het was de buurman van mijn grootouders. Hij was getrouwd met een vrouw die het niet eens was met de keuze van haar man. Maar de vrouw had de man maar te volgen in 1943. Moet @refolutionair aanspreken.
Als de NSB vergadering had gehad fietste deze vrouw alle boeren in de omgeving af om te vertellen dat er razzia' s kwamen en de boeren moesten zorgen dat hun onderduikers wegkwamen.
Dat ging een keer bijna fout toen mijn grootvader zijn onderduikers in het kippenhok van de foute buurman verstopte met het idee dat ze daar toch niet gingen zoeken. De buurman ontdekte de onderduikers en dat was bijna het laatste dat hij deed.
Heel veel onderduikers in de omgeving van De Heurne hebben hun leven te danken aan de moedige vrouw van een NSB-er. Dit verhaal hoorde ik pas on 2015 van de directeur van het onderduikersmuseum in Aalten. Iedereen in de buurtschap zweeg erover.
In diezelfde buurtschap waarin iedereen ongeveer familie is van elkaar, hadden mijn grootouders buren aan de andere kant. Het zijn de grootouders van mijn achternichtje.
Deze mensen hadden, zoals iedereen in die tijd Duitse soldaten ingekwartierd, maar ze hadden ook onderduikers op hetzelfde moment.
Onder deze onderduikers zaten 3 Duitse deserteurs, een legerdokter en 2 rode kruisbroeders die allang niet meer in de "Endsieg" geloofden.
Het leidde tot de bizarre situatie dat in dezelfde schuilkelder in maart 1945 Duitse soldaten, Duitse deserteurs, Nederlandse onderduikers en Nederlandse boeren zaten die van elkaar niet wisten aan welke kant ze stonden.
Mijn grootouders tenslotte hebben gedurende heel WO II onderduikers in huis gehad. Een keuze waarvan ik me tot op de dag van vandaag afvraag of ik dat überhaupt zou durven. Have en goed en gezin in gevaar brengen is nogal wat.
En mijn grootouders zijn meerdere keren door het oog van de naald gekropen. Niet alleen met het kippenhok van de foute buurman, maar ook de keer dat de Duitse officier ineens in de keuken stond en mijn grootouders zo overvallen waren dat ze de borden niet meer van tafel kregen.
Die officier had huiszoeking kunnen bevelen en dan waren mijn grootouders wellicht tegen de muur gezet en hun boerderij in brand gestoken.
Die Duitse officier deed dat niet, maar draaide zich om, nog wat mompelend over een veldhospitaal dat hij er wilde inrichten en is vertrokken. Mijn grootouders ik denk behoorlijk in angst achterlatend.
Tot slot het verhaal van mijn moeder, die als 13 jarige bij de bevrijding van Utrecht stond toe te kijken hoe "moffenmeiden" werden kaalgeschoren en vernedert. Ze was veel te laat thuis. Oma vroeg waar mijn moeder geweest was.
Mijn moeder zei waar ze geweest was. Oma was razend. "De enige misdaad van die meisjes en vrouwen is dat ze hielden van een man in een verkeerd uniform en houden van, dat kan nooit een misdaad zijn", zei mijn oma.
Moet je je voorstellen een vrouw die zelf 3 van haar 6 kinderen verloren had verloren in de oorlog en dit nog kan opbrengen. Er zijn niet zoveel mensen die dát kunnen.
Waarom deze lange draad? Je hoeft mij niet te vertellen dat er heel veel grijstinten zitten tussen goed en fout, maar dat is nog steeds geen reden om "goed fout" wit te wassen @refolutionair.
