1) Bugün Twitter evreni Venüs’te yaşam haberleriyle çalkalanıyor. Peki Venüs’te gerçekten yaşam bulundu mu?
Durun, biraz sakin olalım. Bir ihtimal var (her zaman var), ama belki de hayır. İhtimal 50-50’yi geçti mi, hmm, bilmiyorum. ☺️ Gelelim bugünkü keşif haberine...
2) Venüs atmosferinin Dünya’dan milimetre-altı teleskoplarla gözlemleri yapılıyor. mm-altı gözlemi ise ışığın farklı bir frekansında gözlem yapmak demek. Her molekülün belli frekanslarda imzaları vardır. Haberde geçen fosfin de 216 GHz’e tekabül ediyor. nature.com/articles/s4155…
3) 2016’da Hawaii’deki JCMT teleskobuyla gözlem yapmışlar ve çok zayıf bir “sinyal tespit etmişler!” Yeşil ile gösterilen tayf! Bana göre gayet güzel bir gürültü (noise) resmi. JCMT’de çok defa gözlem yaptım, ben olsam bu tayfa pirim vermezdim. Çekmecem böyle gözlemlerle dolu. 😏
4) Sonra bunu ciddiye alıp, daha büyük ALMA teleskoplarıyla 2019’da gözleyerek “teyit” almak istemişler ve Bam Bam Bam. İşte aranılan fosfin (PH3) molekülü burada. Ee sonra, bu ne anlama geliyor?
5) Fosfit molekülü direkt yaşamla mı ilgili? Ocak 2020’de aynı hocanın başka bir makalesinde fosfinin ötegezegenlerde bulunması durumunda biyoimza olabileceğini öne sürüyorlar, yani yaşama dair dolaylı kanıt! Gözlem zamanları dikkate alınınca, hmm. 🤔 liebertpub.com/doi/10.1089/as…
6) Ötegezegenlerde yaşama dair hangi molekülü tespit etsek burada yaşam var deriz konusu çok sıcak bir konu. Örn. Dünya’ya onlarca ışıkyılı öteden bakan uzaylılar, atmosferimizde en çok hangi molekülü görürler? Ozon. umutayildiz.com/dunya-uzak-bir…
7) Ozon gazını gördüğümüz yerde yaşam var diyebilir miyiz? Hayır, diyemeyiz. O nedenle bolluğu az ama yaşam sayesinde var olan moleküller aranmalı. İddia edilen fosfin de böyle, yani ya canlılar tarafından ya da laboratuvar şartlarında oluşuyor diyorlar.
8) Diyeceksiniz, PH3 uzayda ilk defa mı gözleniyor? Tabii ki hayır, Jüpiter’de 70’lerden beri ve Satürn’de Cassini yıllarından beri biliniyor. Jüpiter’de yaşam var diyemeyiz ama oralarda şiddetli lab koşulları var desek yalan olmaz. articles.adsabs.harvard.edu/pdf/1977ApJ...…
9) İddialarına göre buldukları oran çok yüksek, Venüs sıksa bu kadar fosfin üretemez diyorlar. İyi madem, o zaman şu soruyu sorarız. Peki PH3’ü üretebilen bütün kimyasal network’ler biliniyor mu? Elbette bilinmeyen başka kimyasal yöntemler olabilir.
10) Tamam, hadi dedik, PH3 yaşam sayesinde oluştu.
Bu bakteriler nerede yaşayacaklar? Venüs yüzeyindeki sıcaklık 500 C! Pişersin. Hatta basınç, Dünya’da su altında 900 metre aşağıda hisseceğin basınç, şaftın kayar, yamulursun.
11) O halde yaşam ihtimali yüzeyde değil, atmosferin 50-60 km gibi üst katmanlarında olabilir diye yıllardır düşünülüyor. Hatta neden Mars’a gidiyoruz, biraz da Venüs’e gitsek diyen soğuktan bunalmış Alaskalılar, NASA’ya Venüs üzerinde zeplin uçuralım diye fantazi yapıyorlar. 🥶
12) Belki milyonlarca yıl önce Venüs böyle manyak bir ortam değildi. Üzerinde denizler olan, Dünya gibi basıncı, ortalama sıcaklığı olan bir gezegen idi. Sonradan bir şeyler olmuş ve cozutmuş olabilir. #MakeVenusColdAgain 🥳 Kimbilir belki de Venüs’ün o yıllarında canlılar vardı!
13) Yüzey ısınınca bu bakteriler atmosferde tutunmayı öğrendiler ve o zamanlardan beri Venüs’ün x, y koordinatlarında değil de, üst atmosferin belli bölgelerinde yaşamaya devam ediyorlar. Dolayısıyla rüzgarlarla sürekli savrulduklarından bütün atmosferi kaplamış olabilirler.
14) Kısacası yaşam bulduk demeden önce bir “Hoop” demek lazım. Bu keşfi ben yapsaydım, kanımın son damlasına kadar yaşam olabilme ihtimali diye savaşırdım.😂 Ama bilim böyle bir şey, birileri tez, birileri de bu teze karşı argümanlar üretir. Ben skeptik taraftayım.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
ODTÜ’deki bu dönem verdiğim derste Midterm sınav sonuçları beklediğim kadar yüksek gelmedi. 🤷♂️ Ben de benim sorularımı madem beğenmiyorsunuz, o zaman son bir ödev vererek kendi sorularınızı kendiniz hazırlayın dedim. ☺️ Her haftaki dersimden bir tane soru hazırlayarak toplam 11 tane soru hazırlamalarını istedim. Toplam 250 öğrencim var, en az 2000 soruluk bir soru bankam oluştu. Final sınavını tamamen bu sorular içinden seçerek yapacağım. Sizce öğrenci arkadaşlar diğer arkadaşlarına acıyarak mı sorular hazırlamıştır, yoksa hiç acımadan en zor soruları mı çıkarmışlardır? 🤭
Which of the following best describes the concept of tidal locking?
A. The phenomenon where a satellite maintains the samedistance from its primary body at all times.
B. The condition where a satellite's rotational periodmatches its orbital period, causing one face to always pointtowards the primary body.
C. The situation where a satellite is in an orbit that ensures it passes over the same point on the Earth's surface at the same local solar time.
D. The effect of gravitational forces causing a satellite to follow an elliptical orbit around its primary body.
Which propagation method involves signals traveling fromthe transmitting antenna directly to the receiving antennawithout requiring reflection from any atmospheric layer?
A) Ground Wave Propagation
B) Sky Wave Propagation
C) Space Wave Propagation
D) Sporadic E Propagation
E) Anomalous Propagation
1) Konuyla ilgili çok paylaşım yapıldı. Askeriye çok ilginç teknolojiler üzerinde çalışır, bazıları konsept kalır ama bazıları gerçektir, gizlidir, kullanılana kadar haberimiz olmaz. Bahse konu teknolojiyi “kinetic bombardment”, “rods from god”, “project thor” ile aratabilirsiniz
2) Bununla ilgili ilginç makalelere denk geldim. Özellikle Irak savaşı sırasında Bush yönetimi uzaydan yerdeki bir bölgeyi vurma konusunda silah geliştirmek için destek vermiş ve kinetik bombardıman da bunlardan birisi imiş.
3) Wikipedia’da detaylı tarihçesini işlemişler. Kısaca özetlersem Kore ve Vietnam savaşlarında uçaktan bu şekilde ağır metalleri dik olarak düşürdüklerinde makineli bir tüfeğin yatayda yaptığı zararı verdiğini görmüşler. İyi halt etmişler. 😏
Nihayet #JWST ile evrenin çok küçük bölgesinden (gökyüzünde 1 kum tanesi kadar küçük nokta) alınmış görüntü yayınlandı! Bu fotoğraf ile evrenin 13 milyar yıl öncesine kadar gidildi. Evren 13.8 milyar yaşında, yani neredeyse en başa bakıyoruz. İlk galaksilerin oluşumunu izliyoruz.
NASA basın bülteni ve NASA başkanının açıklamasından kafa karışıklığı olabilir. Bu fotoğraf, 4.6 milyar ışık yılı ötedeki SMACS 0723 galaksi kümesinin JWST ile 12.5 saat gibi çok kısa bir sürede çekilmiş görüntüsü. Hubble ile 2 hafta sürüyordu!
Fotoda birçok kütleçekim lensi etkisi görünüyor. Böylece onların da arkalarında çok eski yani 13 milyar yıl yaşındaki galaksilerin de görünmesi sağlandı. Yani fotodaki bütün galaksiler 13 milyar yaşında değil, taa arkalarda dikkat çekmeyen bazı sönük olanlar aşırı yaşlı olanlar.
Ve bugün astronomide yeniden tarihi bir ana daha tanıklık ediyoruz. Samanyolunun merkezindeki süper kütleli karadeliğin fotoğrafı çekildi! Önceden varlığını etkilerinden bildiğimiz ve 6000 terabyte verinin birleştirilmesiyle elde edilen görüntüsü elimizde! 🎉
Neden bulanık olduğuna ve neden önceki M87’in merkezindeki karadelik fotoğrafına çok benzediğine geçmeden önce Galaksimizin merkezini tanıyalım. Aa aynısı ☺️
Kendi Samanyolu galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara deliğin varlığı ilk olarak 1931 yılında Karl Jansky tarafından, o bölgeden (Sagittarius A*) gelen yoğun bir radyo ışıması sayesinde keşfedilmişti.
1) 24 Aralık’ta uzay tarihinin en büyük olaylarından birine şahit olacağız. 1989’da fikir olarak temelleri atılan 6,5 metre çaplında aynasıyla Dünyanın en büyük uzay teleskobu uzaya fırlatılıyor. Anlatılacak o kadar çok şey var ki arkanıza yaslanın ve devam edelim.
2) Biz astronomlar için JWST demek, … tamam en büyük uzay teleskobu olacak ama ertelemenin ikinci adı. Hatta iş bitmeyince “JWST gibi ertelenmek” tabiri … (yoktur ya ben uydurdum). Ama 2007’de fırlatılması düşünülen teleskop, 2021’de gidiyor. Bir deyim de olsun bunun için ☺️
3) JWST, herbiri 1.32 metre çaplı, birbirinden bağımsız 18 ayna segmentiyle 6,5 metre toplam çapa sahip bir teleskop. Altındaki 5 katlı Güneş kalkanı 21m x 14m büyüklükte.
1) #Mars2020 Perseverance rover’in Mars’a ulaşmasına çok az kaldı. Saatleri 18 Şubat 23:55’e (TSİ) kuralım! 🚀
Aracın en önemli sorusu: Mars’ta halihazırda yaşam var mı ya da geçmişte yaşam var mıydı? Sizce?
Geçelim detaylara 🚀~~🔴
İzleyeyim derseniz:
2) Mars Perseverance’ın dış görüntüsü 2012’de gönderilen Curiosity’e çok benziyor ama içi ve bilim enstrümanları çok farklı. Curiosity, Şahin görünümlü Kartal iken, Perseverance direkt Kartal. Hatta içine Ferrari motoru takılmış modifiye gibi. %50 daha fazla bilim enstrümanı var.
3) 18 Şubat’taki iniş için (biz buna artizlik olsun diye EDL deriz, “Entry-Descent-Landing”) yine Curiosity’deki benzer gök vinci (Sky-crane) teknolojisi kullanılıyor. Ama öncekinin inişinde şansa kalan bazı durumlarla karşılaştırıldığında şu anda çok daha hazırlıklıyız.