Thread by @bslagter

Vertraagt de groei? Een (vrij technisch) draadje 👇

Sinds ongeveer 25 september (datum eerste ziektedag) is er een lichte vertraging in de groei van positieve tests te zien, een afvlakking van de curve.

Eerst over de 'samengestelde R', daarna over de vertraging van de groei.

2/ Een virusverspreiding is niet lineair maar exponentieel van aard.

Dat komt omdat de besmettingen niet uit een centrale bron komen druppelen, maar decentraal plaatsvinden: De mensen die besmet zijn kunnen op hun beurt weer anderen besmetten.

3/ De snelheid van de groei druk je daarom uit in procenten (of verdubbelingen) en niet in absolute aantallen.

Voor het virus zijn de volgende stijgingen even 'lastig':

- van 100 per dag naar 110 per dag (10% groei)
- van 10.000 per dag naar 11.000 per dag (10% groei)

4/ Die groei kun je omrekenen naar het reproductiegetal R.

- bij R=1,3 wordt het dagelijks aantal positieve tests elke dag zo'n 9,5% hoger.
- bij R=0,9 wordt het elke dag zo'n 3,6% lager.

https://twitter.com/bslagter/status/1311963807443496960

5/ Maar de dagelijkse groei (en de R) is niet constant. Integendeel, die varieert enorm.

De landelijke cijfers zijn een optelling van allerlei lokale uitbraken, soms in heel specifieke netwerken van mensen. Die komen en gaan. En samen tellen ze op tot de landelijke groei.

6/ Als uitbraken in een bepaald netwerk van mensen de verspreiding nu aandrijven, en die populatie raakt verzadigd door immuniteit of verandering van gedrag, dan daalt de groei.

Als daarna uitbraken in andere netwerken opkomen, dan kan de groei weer stijgen.

7/ De groei van het aantal positieve tests daalt al sinds begin september. Eerst nog (A) 10% per dag erbij (R=1,3) en eind september nog maar (B) 3% per dag erbij (R=1,1).

Waar kan die daling door komen?

(afbeelding is mijn 'nowcast')

8/ Een aantal opties:

(1) Er zijn minder infecties (gedrag, maatregelen, immuniteit, toeval)
(2) We vangen minder infecties (testbereidheid, testbeleid, testcapaciteit)
(3) Administratieve achterstand

9/ We hopen natuurlijk allemaal (1), maar (2) en (3) zullen zeker ook een rol spelen. De verhouding tussen deze drie is lastig te schatten.

Zijn er andere datareeksen om ons te helpen?

10/ Rioolwater is interessant, zeker nu KWR de meetmethode heeft aangepast zodat gecompenseerd wordt voor natte en droge dagen.

En daarmee worden verschillende rioolwatermetingen ook vergelijkbaar en optelbaar. Helaas niet dagelijks beschikbaar.

https://twitter.com/KWR_Water/status/1312036725418532864

11/ Ziekenhuisopnames. Loopt een week achter, maar wel dagelijks beschikbaar.

Tricky: we horen alweer dat triage strenger wordt, waardoor mensen minder snel naar het ziekenhuis gaan.

Misschien IC-opnames? Loopt nog verder achter, maar is het minst gevoelig voor beleid.

12/ Ziekenhuis en IC is ook sterk leeftijdsafhankelijk. Het kan dus flink variëren ten opzichte van infecties.

Dat kan een tijdbom opleveren: veel infecties onder jongeren die in korte tijd overslaan naar ouderen.

13/ Terug naar de vertragende groei.

Goede signalen:

- de groei van dagelijkse positieve tests vertraagt
- de groei van ziekenhuisopnames vertraagt

Waarschuwingen:

- testbereidheid en -capaciteit onzeker
- administratieve achterstand
- triage bij ziekenhuizen

14/ Ik ben voorzichtig optimistisch. Want deze vertraging heeft nog niets te maken met de maatregelen van deze week, die gaan we volgende week pas voor het eerst in de cijfers zien.

Dit kan dus duiden op flinke meewind voor de missie van het kabinet: R=0,9 naar brengen.

15/ Tot slot wil ik erop wijzen dat ik zelf denk dat het verstandiger is om voor sterkere krimp te gaan dan R=0,9. Dan duurt die krimp veel korter, en krijgen we sneller weer zicht en controle terug.

Mijn visie: een nieuwe Hammer & Dance.

https://twitter.com/bslagter/status/1311386806412349442

16/ Die aanpak is minder afhankelijk van geluk en toeval, heeft minder kans om te mislukken.

Daarnaast is het beter voor de vele mensen in de zorg, de mensen die ziek worden en de ellende die langdurige maatregelen opleveren voor de economie.

17/ Naschrift: Mooie visualisatie van de groei van de afgelopen maanden!

https://twitter.com/jannoTR/status/1312368521083604993