ستایش قهرمان پرورانه از امیرکبیر برپاره‌ای نقایص مشهود در شخصیت وی سرپوش گذاشته و علل واقعی اختلافاتش با شاه را به ابهام بیشتری کشاند. در این #رشتو سعی میکنم با نگاه قرن ٢١ دلایل سقوط امیر در قرن ١٩ را تحلیل کنم
اگر هم #ریتوییت کردید که خیلی بامعرفتید
اگر هم #ریتوییت کردید که خیلی بامعرفتید
مجددا این رشتو تحلیل شخصی من از یکی از دراماتیک ترین اتفاقات تاریخ ایران است. که همچنان بر افکار عمومی تاثیر خود را حفظ کرده. شما میتوانید با آن کاملا مخالف باشید. ولی بشما نگاهی فراتر از ویکیپدیا و حتی کتابهای موجود ارائه میکند ٢
امیرکبیر قبل از حضور در تبریز و در مسند امیرنظام، به مدت ۴ سال در ارزورم عثمانی اقامت داشت (١٨۴٣-١٨۴٧) و مأمور حل و فصل اختلافات مرزی ایران و عثمانی بود، در حین ماموریت خود بارها با دیپلمات‌های روس و بریتانیا ملاقات داشت و برای آنها چهره‌ای کاملا شناخته شده بود. ٣
بنظر این حقیر همین اقامت ۴ ساله در عثمانی باعث شد امیرکبیر از اوضاع دربار ایران و همچنین اهمیت شبکه های درونی قدرت بیخبر باشد. در عثمانی کارها تنها بر اساس لیاقت هییت انجام می‌گرفت و نیازی به همراهی شبکه های قدرت نبود، ولی اوضاع در ایران کاملا متفاوت بود ۴
در بازگشت از عثمانی (ظاهراً) در تبریز با استیونس کنسول بریتانیا در تبریز ملاقات می‌کنه و استیونس به او پیشنهاد میده که از تجربه خارج از کشور خود در نظم دهی نظام جدید در آذربایجان استفاده کنه و احتمالا با توصیه استیونس امیرنظام آذربایجان میشه.
۵
۵
مشخص نیست این انتصاب اولیه تاچه حد از حمایت ناصرالدین میرزا ولیعهد برخوردار بود ولی قطعا توصیه‌های استیونس نقش اصلی را در آن داشت. پس شما می‌بینید که امیر در ایران بدون شبکه و بدون یار و یاور بود، به علاوه که اقامت نسبتا طولانی در خارج از ایران او را ازدسایس دربار دور کرده بود. ۶
همین اقامت در ارزروم (قبل از آن برای تنفیذ قرارداد ترکمنچای با خسروی میرزا به سنت پطرزبورگ و یک بار هم با ناصرالدین میرزای کودک به ایروان رفته بود) به او نگاه بسیار وسیع و متفاوتی از دنیای امروز در مقابل تمام دیگر رجال درباری داده بود. ٧
در ١۴ رجب ١٢۶۴ قمری شورشی ضد مسیحی توسط مردم تبریز رخ داد که سخت گیری امیر نظام بر متخلفان چندین کشته بر جا گذاشت و می‌رفت که تبدیل به بحرانی بزرگ برای حکومت شود. در نهایت ناصرالدین میرزا جوان کمی کوتاه میاد و موضوع ختم بخیر میشه.
٨
٨
در نهایت در شوال ١٢۶۴ (٢ ماه بعد از شورش ) محمد شاه در ۴٠ سالگی و براثر نقرس میمیره و ناصرالدین جوان با کمک همین امیرنظام و استیونس با لشکری به سمت طهران روانه میشوند.
٩
٩
راز موفقیت ابتدایی امیرکبیر گذشته از استعداد تسلط او بر نظام جدید یعنی لشگر آموزشی دیده بود، تنها شبکه قدرتی که امیر فرزند آشپزباشی بدون هیچ نیروی موثر در قدرت از خودش داشت. بیش از استعداد، مذاکره و تماس با نمایندگان روس و انگلیس در تبریز وزارت نظام جدید را نصیبش کرده بود١٠
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
