با #ملی_شدن_نفت در #ایران چه اتفاقی افتاد؟
همیشه با غرور ازش برامون گفتن! بدون اینکه کوچکترین اطلاعی در این خصوص داشته باشیم. در این #رشته_توییت اشاره ای گذرا میکنم. ترجیحا فایل های انتهایی رو گوش بدید
#مصدق #مصدق_السلطنه #نفت #رشتو #شرکت_نفت #قرارداد_دارسی #قرارداد_ارمیتاژاسمیت
قرارداد #دارسی بین دولت ایران و #شرکت_نفت_انگلیس_ایران بسته شد. این قرار داد قرارداد منصفانه ای نبود، ولی در حد نام قاجار بود. بر پایه این قرارداد 16درصد از سود متعلق به دولت ایران بود. این سود پس از کسر مالیات 35درصدی دولت انگلیس صورت میگرفت. 👇
دولت ایران در سود حاصل از سرمایه گذاری های شرکت نفت انگلیس ایران هم سهیم بود و در پالایشگاه ها و پتروشیمی هایی که شرکت در سراسر دنیا ایجاد میکرد، 16درصد سهم داشت. اونموقع این شرکت بزرگترین شرکت نفتی دنیا محسوب میشد و ایران اولین کشور خاورمیانه که ازش نفت استخراج میشد 👇
با وجودی که طرف انگلیسی سود خوبی ازش میگرفت، ولی بازم طمع میکرد. تا جاییکه به #بختیاری ها گفت برن و #لوله_نفت رو خراب کنن، چراکه ایران مسئول امنیت خطوط لوله بود و اینجوری بهونه ای داشته باشه زیر همین تعهداتش بزنه. این اتفاق افتاد و قرارداد جدیدی به نام #ارمیتاژاسمیت بسته شد 👇
برای #قرارداد_آرمیتاژاسمیت پسر دایی مصدق #نصرت_الدوله_فیروز پسر #فرمانفرما مبلغ 192هزار لیره، معادل 500هزارتومان رشوه میگیره. ولی در اون زمان مجلس نداشتیم. طبق #قانون_مشروطه هم این قرارداد باید به تصویب نمایندگان مردم در #مجلس میرسید ولی اینکار غیرممکن بود، تا اینکه 👇
در #مجلس_چهارم در دولت #قوام_السلطنه مصدق وزیر مالیه میشه و بر خلاف قانون از مجلس درخواست اختیار تام میکنه و قرارداد ارمیتاژاسمیت رو تصویب میکنه!
بله، اقای مصدق در جهت منافع شخصی این خیانت اشکار رو میکنه.
اگر فکر میکنید این بزرگترین خدمتش به انگلیسه سخت در اشتباهید 👇
با ظهور #رضاشاه عملا این قرارداد سوزانده شد و منجر به قرارداد 1312 شد که نه تنها سهم ایران از 16درصد شرکت های تابعه (سرمایه گذاری های شرکت نفت انگلیس ایران) دومرتبه زنده شد که موارد جدیدی از جمله "فروش تُنی" و "قیمت گذاری بهتر" و "توزیع نفت و مشتقاتش با تخفیف" درش گنجونده شد 👇
در قرارداد جدیدِ رضاشاه، مهمترین بند، #توزیع_نفت در سراسر کشور بود که رضاشاه با زیرکی این بند رو گنجوند و طرف انگلیسی هم دست کمش گرفت. چراکه ایران جاده درست و حسابی نداشت و هزینه حمل سنگینی به طرف انگلیسی تحمیل میشد به طوری که از جیب باید خرج میکرد (4 شیلینگ برای هر لیتر) 👇
این روند جوری پیش میرفت که برای طرف انگلیسی به صرفه تر بود که اول فکری برای جاده های کشور بکنه تا هزینه کمتری متحمل بشه.
اما راه چاره چیست و کجاست؟

از اوضاع داخلی کمی فاصله بگیریم و بریم ببینیم تو دنیا چه خبر بوده. 👇
در سال 1318 سهم امریکا از #نفت_خاورمیانه تنها 15% بود. از اون طرف سهم طرف انگلیسی(که با هلند شراکتی هم داشته) نزدیک 78%.
ولی درست 17 سال بعدش یعنی سال 1335 سهم #امریکا 61% و سهم #انگلیس 32% !
چه اتفاقی افتاده بود. چرا در این زمان کوتاه به یکمرتبه این جابجایی صورت گرفته!!! 👇
در سالهای پایانی #جنگ_جهانی_دوم (1943 یعنی 1322 خودمون) یکی از مقامات امریکایی طی نامه ای به رییس جمهور وقت امریکا خواستار مذاکرات جدی با انگلیس میشه. چراکه در طی جنگ امریکا بیشترین هزینه رو نسبت به دیگر کشورهای متفق متحمل شده بود و میخواد که انگلیس بخشی از امتیازات نفتی خودش 👇
رو به طرف امریکایی واگذار کنه.
خب. این تا اینجا.
حالا خودتون رو بگذارید جای انگلیس. مثل این میمونه که طرف تازه رفته یه خونه اجاره کرده، حالا مجبوره قبل از اتمام قرارداد بره. ولی چقدر خوب میشد اگر بجای اینکه بخواد #غرامت فسخ قرارداد بده، یه دلی هم از عزا دربیاره! 👇
مضافا اینکه این بند توزیع نفت هم بدجوری اذیتش میکرد.
حالا اگر برید #مذاکرات_مجلس_شانزدهم رو ببینید که مصدق رییس #کمیسیون_نفت_مجلس بوده، میبینید که همه ش بحث این بوده که "برای ما زشته که کس دیگه بخواد توزیع نفت رو به عهده بگیره و ما خودمون باید اینکارو بکنیم"(#غرور_ملی و اینا) 👇
در همین اثنا، نخست وزیر #محمدعلی_رزم_آرا با قرارداد نفتی 50-50 (از سود، اونم قبل از کسر مالیات، بدون اینکه لازم باشه ایران یه خَش هم بکشه. مثل قراردادی که پادشاهی #عربستان با #آرامکو بست) در مجلس ظاهر شد. مصدق هم گفت "من با دستهای خودم شما رو میکشم"، و این اتفاق افتاد! 👇
ترور #رزم_آرا به دستور مصدق صورت گرفت (کتاب اسرار قتل رزم آرا) در جوی که آن زمان در کشور برقرار شده بود که هر کسی مخالف #ملی_شدن_نفت باشه، خائن است. همه با #تبلیغ و #پروپاگاندا. به طوری که #منوچهر_فرمانفرمایان از مقامات بلند پایه #وزارت_دارایی در اداره نفت میگه: 👇
"بسیار عجیب بود! چون تمام دستگاه دولت، از نخست وزیر (رزم ارا) گرفته تا کارمندان با ملی شدن نفت مخالف بودند. بخصوص در وزارت دارایی که همواره در جریان مذاکرات و -سرنوشت شرکت های تابعه- (همان سهم 16% ایران در سرمایه گذاریهای شرکت) حضور داشتیم. ما ملی شدن نفت را دامی میدانستیم ..."👇
خلاصه، مصدق جَوی در کشور به راه انداخته بود که هیچ کس از صاحب نظران جرات اینکه مخالفت خود را با ملی شدن نفت عنوان کنند، نداشتند. چراکه سرنوشت رزم ارا در انتظارشان بود.

بله دوستان، برای انگلیس دَر آنچنان روی پاشته میچرخید که در تصور هیچ کس نمیگنجید. و اما ادامه 👇
با هلهله و شادی مصدق طرح ملی شدن نفت را ارائه کرد و در مجلس هم به تصویب رسید و خودش هم نخست وزیر شد تا آن را اجرایی کند!
مصدق به صورت یطرفه و خلاف قرارداد نفتی با شرکت نفت انگلیس ایران را فسخ کرد، نتیجه اینکه طرف انگلیسی هم با متخصص هاش گذاشت و رفت.اینجا هم یه سری تجهیزات موند 👇
اینکه ایران بابت فسخ قرارداد و تجهیزات غرامت سنگینی داد که هیچ، کلیه سهامش در شرکت و سرمایه گذاری هاش در شرکت های تابعه رفت تو جیب انگلیس!
خودش هم که متخصص نداشت که نفت رو استخراج کنه. این بود که برای نزدیک به 3 سال 60 هزار کارمند شرکت نفت، بدون اینکه کاری کنن، حقوق گرفتن 👇
پول هایی که مصدق صرفا با چاپ غیرقانونی اسکناس بدون اطلاع مجلس به کارمندها میداد و تورم سرسام اوری که به جامعه تزریق میکرد.
اینها همه باز هم به کنار. هنوز مونده!

در طی اعلام ملی شدن نفت ایران، شرکت های نفتی جهان (هفت خواهران نفتی) که تا الان رقیب همدیگه بودن، رفیق هم شدن 👇
#هفت_خواهران_نفتی هم پیمان شدن که تحت هیچ عنوان در رابطه با نفت ایران وارد مذاکره نشن.

در اینجا کمی به این دروغ بزرگ که میگن ایران در #دادگاه_لاهه پیروز شد فکر کنید.
یعنی ما اگه پیروز نشده بودیم دیگه باید چه غرامتی میدادیم!!

رای دادگاه لاهه این بود >>> عدم صلاحیت در رسیدگی 👇
خلاصه، در سال 1334 ایران مجبور شد که برای شرکت های نفتی فرش قرمز پهن کنه. از اونجایی که نفت ایران ملی شده بود، خود دولت نمیتونست امتیازی بده. فلذا #قرارداد_کنسرسیوم بسته شد که طی اون #شرکتهای_عامل (هفت خواهران) از طرف دولت مامور میشن که نفت رو استخراج کنند که کلی اما و اگر داشت👇
از یه سری مواردش که بگذریم که در فایل های صوتی انتهای کار به تفصیل بهش پرداخته شده، دو تا موردش خیلی رو اعصابه.
یکی "سرقفلیه" که شرکتهای کنسرسیوم اون رو در اصل باید به دولت ایران پرداخت میکردن، ولی چون دولت نمیتونست طرف باشه،اون رو شرکت نفت سابق(انگلیس) میگرفت. 1 میلیارد دلار 👇
بله، ما فقط یک میلیارد دلار بابت این دادیم که نمیتونستیم طرف قرارداد باشیم.
اینم به کنار.
ما بابت تجهیزاتی که از طرف شرکت نفت انگلیس ایران اینجا مونده بود و کلی بابتش غرامت دادیم، از شرکت های عامل (کنسرسیوم) که مُفتی داشتن ازشون استفاده میکردن نه تنها پولی نمیگرفتیم 👇
که حتی بابت استهلاک مبلغی هم میدادیم!

آره دوستان. ما ایرانی ها مردم ساده ای هستیم. آنچنان خربزه میذارن زیر بغلمون و جیبمون رو خالی میکنن و سالها هم بهش افتخار میکنیم که نظیرش کمتر جایی دیده میشه.

کی باورش میشه در عصر اینترنت هنوز هم خوش خیالیم. 👇
اولین بار این اصطلاح "ملی شدن نفت" در #مکزیک به وقوع پیوست. چراکه در قاره امریکا بواسطه اینکه مردم برای یافتن طلا در تلاش بودن، قوانین بدینگونه نوشته شد که "مالک زمین، مالک منابع زیر زمین هم هست". خب، حالا اگه کسی تو زمینش به نفت میرسید، میرفت با شرکت های امریکایی یا انگلیسی 👇
قرارداد میبست و سهمش رو میگرفت. این روند ادامه داشت تا اینکه مردم اعتراض کردند و دولت مکزیک نفت رو ملی اعلام کرد. توجه کنید، کسی شرکت های نفتی امریکایی یا انگلیسی رو اخراج نمیکنه. چون خودشون که مهارت لازم رو نداشتن، بلکه سهمی از درامد رو دولت میگیره و خرج مردم میکنه 👇
در نظر داشته باشید خود دولت مکزیک در همین حین از وجود شرکتهای نفتی استفاده میکنه و نیروهای خودی رو برای کسب دانش و مهارت مربوطه مامور به این شرکت ها میکنه، و زمانی که مطمئن میشه خودش میتونه 0 تا 100 کار رو جلو ببره، بعد از چند سال شرکت های نفتی رو بیرون و خودش شروع میکنه 👇
حالا این مسئله اینجا پیش میاد که، مگه تو ایران اساسا نفت یا معادن و دیگر منابع، دولتی نبودن؟ همونی که مصدق براش اسم دهن پُر کن ملی! رو انتخاب کرد.
واقعیت امر اینه که از همان ابتدای کار که #مظفرالدین_شاه قرارداد دارسی رو بست، نفت ملی بود. چونکه "دولت ایران" یه طرف قرارداد بود 👇
حالا اگرم واقعا میخواستیم که یه اسم دهن پرکن به هر نحوی برای خودمون دست و پا کنیم هیچ زمانی شایسته تر از زمانی که #محمدرضاشاه فقید اختیار #قیمت_گذاری نفت رو در دست گرفت، نیست. چراکه اصلی ترین بحث، بحث قیمت بود.
شما تصور کن که قیمت گذاری رو شرکتهای نفتی جهانی تعیین کنند 👇
حالا حتی اگر بگن 90-10 هم باهامون قرارداد میبندن، خب اونقدر قیمت رو میارن پایین که همونی که میخوان بشه.

#منابع در #فایل_صوتی استاد #مهدی_شمشیری از #سايت


در زیر آمده







share کنید🙏libertyforiran.org/shamshiri/blog/
libertyforiran.org/shamshiri/blog…
libertyforiran.org/shamshiri/blog…
libertyforiran.org/shamshiri/blog…
و البته فایل زیر که از یک کانال یوتیوب ارزشمند هست. مطالب این کانال رو جای دیگری پیدا نمیکنید، خیلی خوبه همت بشه و مطالبش در شبکه های دیگر هم بارگذاری شود.
@kayvanabbassi
برای تولید یه مستند بی نظیر در خصوص آنچه ملی شدن نفت نامیده میشود، میتونید از فایلهای مذکور استفاده کنید
@threadreaderapp unroll

• • •

Missing some Tweet in this thread? You can try to force a refresh
 

Keep Current with 👑 ژوزف بالسامو 👑

👑 ژوزف بالسامو 👑 Profile picture

Stay in touch and get notified when new unrolls are available from this author!

Read all threads

This Thread may be Removed Anytime!

PDF

Twitter may remove this content at anytime! Save it as PDF for later use!

Try unrolling a thread yourself!

how to unroll video
  1. Follow @ThreadReaderApp to mention us!

  2. From a Twitter thread mention us with a keyword "unroll"
@threadreaderapp unroll

Practice here first or read more on our help page!

Did Thread Reader help you today?

Support us! We are indie developers!


This site is made by just two indie developers on a laptop doing marketing, support and development! Read more about the story.

Become a Premium Member ($3/month or $30/year) and get exclusive features!

Become Premium

Don't want to be a Premium member but still want to support us?

Make a small donation by buying us coffee ($5) or help with server cost ($10)

Donate via Paypal

Or Donate anonymously using crypto!

Ethereum

0xfe58350B80634f60Fa6Dc149a72b4DFbc17D341E copy

Bitcoin

3ATGMxNzCUFzxpMCHL5sWSt4DVtS8UqXpi copy

Thank you for your support!

Follow Us!

:(