Thread by @NielStaes

Dé bliksemafleider van N-VA in het #PFOS-debat is:

“Zwijndrecht wist het (ook) en heeft niets gedaan.”

Een goedkope one-liner die maar één doel heeft: de eigen, verpletterende verantwoordelijkheid volledig van zich afschuiven.

Daarom een draadje over hoe dan wel juist zit. /1

Aan het woord in de clipjes is schepen Vervaet tijdens de raadscommissie die het bestuur van Zwijndrecht zelf organiseerde op 16 juni.

Een week voor in Antwerpen de gemeenteraad samen kwam, niet op initiatief van De Wever of schepencollege, maar afgedwongen door de oppositie. /2

Steven Vervaet begint zijn verhaal in 2002.

3M stopt - na een uitfaseringsfase - finaal met de productie van #PFOS. Tot op vandaag beweert het bedrijf nog steeds dat de chemische stof geen enkel gezondheidsrisico met zich meedraagt. /3

In 2004 ontdekt men voor het eerst dat de #PFOS-vervuiling zich verspreid buiten de site van 3M.

De gecontamineerde bosmuizen leiden ook tot een allereerste parlementaire vraag door Groen over PFOS. VMM krijgt de opdracht om verder na te gaan hoe het zit met het grondwater. /4

Voor de niet-Antwerpenaren. Blokkersdijk is een grote groene zone die niet alleen naast 3M ligt, maar ook grenst aan het werfgebied van Oosterweel.

Het vervuilde grondwater daar stroomt echter weg van de bewoonde delen in Zwijndrecht en Antwerpen. /5

We gaan naar 2006. Wat in 2004 al werd vermoedt, wordt bevestigd. De #PFOS-vervuiling van 3M begint zijn weg te vinden naar het grondwater.

3M moet dus saneren.

Nu saneren kan allerlei zaken inhouden. In deze is het niet meer dan verspreiding tegenhouden door bemaling. /6

De focus in 2006 ligt 100% op het grondwater.

Gelijkaardige inzichten leiden VITO in 2008 tot het advies dat in de Neerstraat geen grondwater mag drinken.

Een veel gedeelde ‘onthulling’, die enkel bewijst wat iedereen al lang weet: het zit in het grondwater nabij de site. /7

Er is in 2006 geen risico voor de inwoners. Het is vooral het lager gelegen natuurgebied dat de vervuiling slikt.

Om het zekere voor het onzekere te nemen wordt er wel een nieuw saneringsproject opgestart zodat #PFOS zich zeker niet meer richting Zwijndrecht verspreid. /8

Het resultaat van die maatregelen is geruststellend. Dankzij de goed grondwaterbeheer keert het tij en lijkt de verspreiding van #PFOS helemaal gestopt.

De situatie is stabiel, maar uiteraard mag men grondwater uit die regio niet drinken (denk aan de muizen). /9

In 2018 wordt aan Zwijndrecht nogmaals bevestigd dat alles volledig onder controle is.

De grootste zorg van het bestuur op dat moment is geëlimineerd dankzij de saneringswerken.

Goed nieuws dus voor Zwijndrecht. /10

Met de start van de werken voor Oosterweel beseffen uiteraard alle actoren dat het vervuilde grondwater een uitdaging zal zijn voor de werf.

Lantis bouwt daarom trouwens in die periode ook waterzuivering om het bemaalde water te zuiveren.

Wat trouwens een goede zaak is. /11

Maar Zwijndrecht is er niet 100% gerust in.

Herinner je 2006 waar via het grondwater de #PFOS zich stilaan richting landbouw en woningen aan het verspreiden was.

Een herhaling hiervan is de grootste zorg voor Groen bij de start van de werken en men wil harde garanties. /12

Het bestuur gaat zelfs op werfbezoek.

Dit is het beruchte #PFOS-werfbezoek dat BDW nu als ultiem bewijs aanhaalde dat Zwijndrecht wist van de vervuiling.

Totale quatsch natuurlijk.

Het toont net dat men alert was. Het voorzorgsprincipe in actie.

Goed bestuur heet dat. /13

Tot Zwijndrecht in 2021 benaderd wordt door @tgoorden met documenten die plots hun hele denkkader rond #PFOS-vervuiling in hun gemeente radicaal doet kantelen.

Want het gaat, in tegenstelling tot wat iedereen in Zwijndrecht verwacht, NIET over grondwatervervuiling …

/14

En plots stuikt de wereld van schepen Vervaet in elkaar.

Het risico zit hem helemaal niet in het water.

Het zit in de bodem!

Onmiddellijk beseft Zwijndrecht de ernst en mijn schiet in actie. Ze trekken loeihard aan de alarmbel nadat ze zelf bodemonderzoek organiseren. /15

Bij Lantis beseft men hoe laat het is. Ze delen plots nu wel het beruchte bodemonderzoek uit 2017 waarin de ecologische ramp wordt bevestigd.

De grond is vervuild.

Een gemiste kans in 2017 is m.i. een immens 'understatement', want de ernst ervan is klaar als een klontje. /16

Meer Vlaams kan een dossier amper worden (Lantis, BAM, VITO, OVAM, de Vlaamse Regering, …).

Dat een lokaal bestuur als grote boeman naar voor wordt geschoven is niet alleen schuldig verzuim, maar gewoon leugenachtig en laf.

Ze zijn het slachtoffer hier. Niet de dader. /17

PS. Excuses voor de typo's hier en daar en de kromme zin links en rechts. #Iwantedit

Ter info. De beelden komen allemaal uit deze raadscommissie op YouTube. De toelichting start rond de zevende minuut en is nog wel iets langer dan mijn selectie.

Wie het hele filmpje ook wil delen op Facebook. Ik heb het daar ook online gezet.

Zie het als een webinar om een van de grootste ecologische rampen van de laatste tien jaar in amper 17 minuten in de vingers te krijgen. m.facebook.com/story.php?stor…