Hayvanlarla ilgilenen ya da yakın ilişki içinde olan herkesin bilmesi gereken en önemli kavramlardan biri: UMWELT
Alman biyolog J.J.v. Uexküll tarafından ilk kez kavramsallaştırıp terimleştirilen bu sözcük "çevre"nin Almancası olan "Umwelt" değildir. 1/8
"Kendi merkezli dünya" demektir; yani bir türün çevresiyle olan etkileşiminin, çevreyi algılayış biçiminin kendine has unsurlarının ve özelliklerinin ona deneyimlettiği türe özel gerçeklik algısı ve dünya deneyimidir.
2/8
Farklı türlerin çevreleriyle kurduğu ilişkileri aynı ortamda bulunan farklı tipteki elektromanyetik sinyaller gibi düşünebilirsiniz (Wifi, bluetooth, FM/AM, uydu yayınları vb.). Tüm sinyaller aynı ortamda,
3/8
hatta aynı fiziksel fenomen dahilinde gerçekleşse de her birini veren ve algılayabilen farklı cihazlar var ve biri diğerinin gördüğünü göremiyor, "anladığını" anlayamıyor. Ya da algılıyor ama anlamlandırmayı beceremediği için sadece bir cızırtı üretebiliyor.
4/8
Hayvanların çevreleriyle olan etkileşimlerini, bilişsel ve duygusal kapasitelerini ortalama insanın anlamlandırması ve yorumlaması Umwelt farklılıkları nedeniyle büyük oranda bu cızırtı düzeyindedir.
5/8
Kedinizin (ya da herhangi bir hayvanın) davranışlarını anlamlandıramadığınızda ilk hatırlamanız gereken kavram "Umwelt"tir.
6/8
Kedilerin türsel özelliklerini ve genel olarak doğalarını öğrendikçe onun Umwelt'ini, dolayısıyla daha önce size saçma gelen davranışlarını rahatlıkla anlamaya başlar ve kedinizi çok daha iyi "okuyabilir" ve ortak yaşamınızın kalitesini arttırabilirsiniz.
7/8