Thread by @johnbijl

Nagenoeg de helft van kiezers bleef dus thuis bij #GR2022. In mijn Rotterdam was de opkomst 39 procent. Dramatisch, ik ben er ziek van.

Hoe komt dat? Er zijn vast meer oorzaken, ik doe vier duiten in het zakje. 🪡1/15

Raadsleden hebben drie taken: beleidsvorming. (Het zogeheten ‘kaderstellen’), toezicht op maatschappelijk effect van beleid (‘controleren’) en – uiteraard – vertegenwoordigen van de bevolking. 2/15

De laatste jaren is door herindeling, politiek-maatschappelijke veranderingen en decentralisatie het raadswerk alleen maar zwaarder geworden. Raadsleden besteden gemiddeld 17,1 uur per week aan het raadswerk. Naast een gewone baan. 3/15

De laatste vijf jaar koste het raadswerk jaarlijks een uur per week méér. Nieuwe raadsleden kunnen voor hun éérste vergadering met gemak 1.500 te lezen pagina’s verwachten. 4/15

De werkdruk is onhoudbaar. Raadsleden haken steeds eerder af, vaak al na één bestuursperiode. Gemiddeld zit een raadslid nog maar 5 jaar en 11 maanden. Al de afgelopen jaren hebben raadsleden zelf geprobeerd de werkdruk te verminderen. 5/15

Beleidsvorming wordt uitbesteed aan het college in plaats van met een debat in de raad. Een raad maakt zich dan afhankelijk van het college. Dan is volksvertegenwoordiging nog slechts een commentaar in een collegevoorstel. 6/15

Raadsleden zetten zichzelf op afstand van een gemeenschappelijke regeling, door geen plaats te nemen in het algemeen bestuur ervan en bijeenkomsten ervan te missen. Heel veel politieke beleidsvorming onttrekt zich daardoor aan de openbaarheid. 7/15

Als derde blijkt steeds weer dat raadsleden fors inleveren op ‘gesprekken met bewoners’. Vergaderingen en stukken lezen slurpen tijd op. Het volksvertegenwoordigende handwerk is wegbezuinigd uit hun agenda. 8/15

Als laatste hebben de bezuinigingen op gemeenten door het Rijk er *fors* ingehakt. Er is in gemeenten nauwelijks beleidsruimte over. Dan kún je weinig doen wat inwoners van je vragen. En is de speelruimte voor politiek marginaal. 9/15

Natuurlijk is er politieke ruimte: niet óf er huizen moeten komen, maar welke. Hoe de omgeving en bereikbaarheid is. Het zijn echter genuanceerde politieke verschillen die tijd kosten om er goed (maatschappelijk) debat over te voeren. 10/15

Maar juist die tijd om hoorzittingen, wijkbijeenkomsten, stadsdebatten enzovoorts te organiseren hebben raadsleden niet. Als volksvertegenwoordigers zouden ze aanjagers moeten zijn van maatschappelijk debat, maar de tijd is te kort. 11/15

Hierdoor is het politieke debat weggeslagen onder het raadswerk. En daarmee ook het lokale maatschappelijke debat. Terwijl er zoveel dossiers zijn waar je juist het perspectief van de samenleving op wilt. 12/15

Bezuinigingen, verhoogde werkdruk hebben het maatschappelijke gevoel van politieke urgente uit de gemeentepolitiek gehaald. Kiezers zien niet meer hoe belangrijk het is dát er debat wordt gevoerd. Met electorale apathie als gevolg. 13/15

Daarom moet er één ding hoog op de agenda: versterking van de volksvertegenwoordiging. Meer ondersteuning voor de raad en fracties. Meer tijd om de eigen agenda te bepalen en ja: meer raadsleden. En meer geld voor gemeenten.14/15

De lage opkomst is een dieptepunt. Niet van de politiek, maar van de vrije democratie die we samen zijn. We hebben het laten gebeuren door gemeenten én het raadswerk uit te laten hollen. Laat dit de wake-up-call zijn 15/15