Thread by @georgevanhal

@AnnemiekeJanus Ik ga een poging doen. Dit worden meerdere tweets, geen idee nog hoeveel haha. We beginnen bij het begin: kijk ergens, het maakt niet uit waar - een koffiekopje, je tafel, je hand, of op een planeetoppervlak aan de andere kant van het heelal - en als je héél ver inzoomt... (1/x)

@AnnemiekeJanus Echt héél ver, tot je details ziet een fractie van een fractie van een fractie van een milimeter groot, dan ontdek je dat alles is gemaakt van deeltjes. Sommige van die deeltjes kun je opdelen in nog kleinere deeltjes, anderen zijn de kleinst denkbare dingen die mensen kennen.

@AnnemiekeJanus Die deeltjes noemen we 'elementaire deeltjes', en fysici hebben er 17 ontdekt. Zover we weten is dat het. Met die 17 bouwblokken maak je alles van telefoons en mensen tot sterren en planeten. Het W-boson uit het bericht is 1 van die 17.

@AnnemiekeJanus Maar er is meer dan alleen deeltjes. Want als je de wilt beschrijven hoe de wereld op die kleine schaal werkt, moet je ook weten hoe die deeltjes met elkaar omgaan. Dat is de rol van de zogeheten (fundamentele) natuurkrachten. De bekendste is de elektromagnetische kracht.

@AnnemiekeJanus Die zorgt ervoor dat een magneet een stuk ijzer aantrekt, maar dat komt omdat die kracht ervoor zorgt dat geladen deeltjes elkaar aantrekken. Net zo is er bijvoorbeeld een kracht die de elementaire deeltjes in het binnenste van een atoomkern bij elkaar houdt.

@AnnemiekeJanus Het gedrag van die fundamentele natuurkrachten en van die 17 deeltjes hebben natuurkundigen weten te vangen in één overkoepelende wiskundige beschrijving: het standaardmodel van de deeltjesfysica heet dat. Hij past zelfs op een koffiekop.

@AnnemiekeJanus Met dat standaardmodel weet je dus in feite hoe de werkelijkheid zich op dat meest fundamentele niveau gedraagt. Het is in talloze deeltjesexperimenten bewezen. Een waanzinnige, duizelingwekkende prestatie, dat we als mensen de werkelijkheid op zo'n diep niveau kunnen snappen.

@AnnemiekeJanus Want onthoud: dit is niet zomaar geneuzel van fysici. Al die deeltjes en krachten vertellen je waarvan ALLES dat we kunnen zien gemaakt is 🤯. Ik vind dat echt prachtig.

@AnnemiekeJanus Goed. Dan nu het resultaat. Die fysici uit 't nieuwsbericht hebben de massa van 1 van die 17 deeltjes ultranauwkeurig bepaald. En, tot ieders stomme verbazing vinden ze IETS ANDERS dan voorspeld in het standaardmodel (dat bevat namelijk ook o.m. info over de massa's van deeltjes)

@AnnemiekeJanus En afwijkingen van dat standaardmodel, ik schreef het net al, die zien fysici vrijwel nooit. Als die meting dus klopt - en omdat de implicaties zo groot zijn, zijn alle fysici heel voorzichtig - klopt misschien dus ook dat standaardmodel niet 🤯.

@AnnemiekeJanus Zie daar de bom. Want daarmee kantelt wellicht ook het natuurkundig begrip van de werkelijkheid. Tot zover je vraag, maar ik ga nog heel even door haha.

@AnnemiekeJanus Want, dit is ook heel leuk. Je zou je namelijk kunnen afvragen waarom fysici hier nu blij mee lijken. Mooi is dat, zou je kunnen denken, blijken we er toch geen snars van te snappen, van die werkelijkheid. Dat is toch slecht nieuws?

@AnnemiekeJanus Nee! Want fysici weten al langer dat het standaardmodel niet alles kan zijn. Waar ik het net over die fundamentele krachten had in het standaardmodel, verzweeg ik bijvoorbeeld dat er in totaal 4 van die krachten zijn, maar dat er maar 3 in het standaardmodel zitten.

@AnnemiekeJanus Die vierde is de zwaartekracht. Om allerlei technische redenen blijkt die niet in de wiskunde van het standaardmodel te passen. Raar! Niemand snapt waarom! En zo heeft het model nog een paar grote problemen.

@AnnemiekeJanus Fysici zitten daarom al jaren stiekem te hopen dat iemand eindelijk iets vindt dat *niet* in dat standaardmodel past, in de hoop dat ze op die manier ook die andere problemen - met o.m. de zwaartekracht - kunnen oplossen.

@AnnemiekeJanus Dit zou dat langverwachte moment kúnnen zijn. Kunnen, want ze willen eerst meer bewijs zien voor ze het echt geloven, hoe indrukwekkend deze nieuwe meting op het eerste gezicht ook is.

@AnnemiekeJanus Dat was 'm!