Thread by @JoepBC

Vandaag is het precies 9 jaar geleden dat ons kindje Yùn geboren werd. Tot ons grote verdriet moesten we twee maanden later afscheid van hem nemen.

Voor onze omgeving was dit ook vaak lastig. Hoe ga je met zo'n gebeurtenis om? Een paar do's en don'ts in dit draadje. 🧵

Een kleine disclaimer vooraf. Niet iedereen is hetzelfde, maar ik denk dat veel van wat ik beschrijf vrij breed gedeeld wordt.

Het verlies van een kind is enorm heftig, een mate van verdriet waarvan ik niet wist dat het bestond. Steun uit je omgeving is dan enorm welkom.

Dat laatste is gelijk #do 1: laat mensen weten dat je aan ze denkt. Er zijn geen woorden of zinnen (tenminste, ik ken ze niet) die de lading dekken. Het is prima om aan te geven dat je niet goed weet hoe te reageren.

Er zijn wel reacties die ik als onprettiger heb ervaren (#dont 1). Zo vond ik het lastig als mensen vroegen of we het al 'een plekje hebben kunnen geven'. De beste bedoelingen, en natuurlijk is er een moment waarop je weer een beetje kunt functioneren naast je verdriet, maar ...

... het verlies van je kind is niet zoiets als je lievelingsauto die je total loss hebt gereden. Hier kom je niet 'overheen', je kunt het niet 'parkeren' als iets uit het verleden. Dat wíl je ook niet. Je kind is onderdeel van iedere vezel in je lichaam. Altijd.

Wie me kent weet dat ik een rasoptimist ben. Altijd geweest en dat sla je er met grote tegenslagen ook niet uit. Maar het is ook belangrijk om te erkennen dat niet alles gerelativeerd of 'gesilverlined' hoeft te worden. (#dont 2)

En ik vind het zelf ook lastig als iemand die altijd op zoek naar kansen en lichtpuntjes, maar het is OK. #do 2: accepteer en spreek evt. uit dat het gewoon superheftig en oneerlijk is. Het leven is soms lelijk. Laat weten dat je er voor iemand bent en/of dat je aan iemand denkt.

De eerste weken tot maanden na het verlies is het voor ouders vaak lastig om weer een beetje normaal deel te nemen aan sociale activiteiten. Gitzwarte rouw maakt alles lastig. Een boodschap doen in de supermarkt (tussen allemaal vreemde mensen die niet weten hoe kapot je bent)...

... is ineens een reusachtige opgave geworden. Ik belde de tandarts van mijn vrouw om hem te vertellen wat er was gebeurd, zodat hij haar extra invoelend kon ontvangen. #Do 3: bied aan om te helpen met boodschappen e.d., of om mensen zoals een kapper/tandarts te informeren.

En dat je verdrietig bent wil niet zeggen dat je alleen maar verdrietig bent. Het is misschien wel een van de grootste sociale misvattingen. Het is heel goed mogelijk om tegelijkertijd rouwig/verdrietig als vrolijk te zijn.

Het kan heel prettig zijn om met initimi samen te zijn in de eerste weken na het verlies. De kringen van mensen die je 'aan kunt' (opkrabbelen kan lang duren) zullen met de tijd waarschijnlijk steeds groter worden.

#Do 4: Nodig rouwende ouders gewoon uit als je iets organiseert. Voeg eventueel een zinnetje toe dat je het goed zou begrijpen als iemand er door de omstandigheden nog niet klaar voor is.

Ook kun je vragen of er iets is waarmee je het makkelijker kunt maken. Bijv. door de rouwende ouder(s) wat vroeger te laten komen, zodat ze als het te heftig wordt vroeger kunnen vertrekken. Maar ook als dat niet handig is: laat ze zelf de afweging maken of ze er klaar voor zijn.

#Dont 3 is misschien wel de belangrijkste voor mij: iemand die rouwt kan ook momenten van geluk kennen, lachen om omstandigheden of andere vrolijke uitingen doen. Daarmee is de rouw niet weg.

Best vaak hebben mensen op zulke momenten tegen me gezegd: 'wat fijn dat het alweer beter met je gaat', of 'wat fijn om je weer te zien lachen'. Hoe goed bedoeld ook, dat is best heel heftig, want hoewel de vrolijkheid op het moment oprecht is, van binnen ben je nog steeds ...

een wrak en mis je je kind. Natuurlijk is het een stap dat je de deur weer uit komt (zeggen 'wat fijn dat je er bent' of 'wat goed om je te zien' is een dikke prima), maar wees enorm terughoudend met uitspraken die iemand het gevoel kunnen geven dat het je verdriet relativeert.

#Dont 4: het verdriet of wat er gebeurd is, is geen onderwerp dat krampachtig vermeden hoeft te worden. Probeer de persoon in rouw wel in charge te maken om het er wel of niet over te hebben.

Misschien is de meest logische manier om dat te doen wel gewoon door te vragen "Mag ik vragen hoe het met je gaat? Of wil je het er liever niet of een andere keer over hebben?". Want er gaan dagen voorbij dat je 5x hetzelfde verhaal vertelt, en weken dat niemand het vraagt.

#Do 5: noem de naam van het overleden kind. We missen onze Yùn na 9 jaar nog steeds elke dag, en we missen zijn aanwezigheid in de omgeving best wel. We ondertekenen onze brieven (verjaardagen/kerst/etc.) nog steeds vaak met zijn naam erbij.

Als vrienden ons een brief schrijven en zijn naam daar ook op zetten vinden we dat heel prettig. Ze horen er voor altijd bij.

#Do 6: Ook als je het hebt over het aantal kinderen van iemand hoort een overleden kind daarbij. Die erkenning is echt best heel belangrijk. Na Yùn kregen we ons derde kind.

Als iemand die ik niet goed ken me vraagt hoeveel kinderen we hebben tel ik hem daar ook altijd bij. Dat niet doen zou als verraad voelen. Maar het maakt het soms wel lastig, bijvoorbeeld als een reactie dan is 'oh, nou dan zal het altijd wel gezellig bij jullie zijn'.

Heel soms probeer ik dat op te lossen/voor te zijn door te reageren met 'we wonen met X kinderen in ons huis'. Maar heel prettig voelt ook dat niet.

#Do 7: Als je net afscheid van je kind hebt genomen is de verleiding om bij de pakken neer te zitten groter dan ooit. Als je close genoeg bent met de ouder in kwestie, vraag of je ze af en toe mag benaderen om te vragen of het lukt. En met 'het' bedoel ik echt alles.

Op sommige dagen kan het al heel lastig zijn om uit bed te komen. Soms helpt het als een broer, zus, goede vriend(in) of ouder dan even belt. Probeer wel even te polsen of je de juiste persoon bent hiervoor, maar als je die persoon kunt zijn, weet hoe waardevol dat is.

#Do 8: Voor diezelfde mensen, en ook de groep vrienden die nét iets minder close is voor dit soort telefoontjes, maar nog steeds dichtbij staan, kan het heel fijn zijn om het rouwende gezin mee op pad te nemen. De natuur in, naar een speeltuin of dierentuin.

In veilige kringen een dagje de sleur doorbreken. Niet zelf hoeven na te denken over de organisatie. Voor de kinderen van rouwende ouders kan het ook heel prettig zijn als er weer eens iets georganiseerd wordt. Ook is het fijn als zij vaker bij vriendjes uitgenodigd worden.

Het zal voor de ouders in de weken/maanden direct na het verlies vaak niet eenvoudig zijn om vriendjes bij hen thuis uit te nodigen. Als je je eigen leven nog niet op de rails hebt is het zorgen voor het kind van een ander vaak een brug te ver. Accepteer die asymmetrie.

Dit zijn zo snel de tips die me te binnen schieten. Wellicht vul ik dit draadje nog aan met wat ik vergeten ben. Als je de pech hebt ook ervaringsdeskundige te zijn hoor ik graag hoe jij het hebt ervaren en of je nog tips hebt. Vragen zijn ook welkom.

Dank voor het lezen. </🧵>