Thread by @Asbesiah48

‍ دریایی که از پارس می‌آید

۱۰ اردیبهشت، روز ملی خلیج فارس خجسته باد!

نخستین مدرک تاریخی که نام دریای جنوبی ایران را با نام پارس پیوند می‌زند، کتیبه داریوش بزرگ (۵۱۹ - ۴۸۶ ق.م.) در سوئز [DZc] می‌باشد. این کتیبه در سال ۱۸۶۶ در ۱۳۰ کیلومتری سوئز کشف شد و خبر از ساخت کانالی در 👇

این منطقه به دست داریوش اول هخامنشی را می‌داد. کتیبه به سه زبان فارسی باستان، ایلامی و مصری ست که تحریر مصری آن جزییات بیشتری را دربرمی‌گیرد. بندهای پایانی کتیبه چنین است:

[داریوش شاه می‌گوید:«من پارسی هستم؛ از پارس، مصر را گرفتم؛ فرمان دادم این ترعه را بکنند، از رودی به نام 👇

نیل که در مصر روان است، به طرف دریایی که از پارس می‌آید؛ آنگاه این ترعه کنده شد، همانگونه که من فرمان داده بودم، و کشتی‌ها از مصر از طریق این ترعه به سوی پارس رفتند، بنا به خواست من.»] {لوکوک، پی‌یر، کتیبه‌های هخامنشی، ۱۳۹۵، فرزان روز، ۲۹۸}

با این حال، گویا خلیج فارس برای 👇

جغرافیدانان یونانی آن زمان هنوز ناشناخته بوده است. آنان تصور می‌کردند دریای بزرگی جنوب ایران تا شرق مصر را در برمی‌گیرد؛ یعنی خلیج فارس و دریای سرخ را یک دریا می‌دانستند و به آن دریای اریتره می‌گفتند. {هرودت، ۲، ۱۱}

بعداً در زمان اسکندر مقدونی، نئارخوس مأموریت یافت از سند تا 👇

مصب دجله و فرات را بپیماید که موجب آشنایی بیشتر یونانیان با جغرافیای این ناحیه شد و از این زمان نام دریای پارس (سینوس پرسیکوس) در آثار یونانی و رومی به کرات مشاهده می‌شود. {Arrian, The Anabasis of Alexander, 1884, Hodder and Stoughton, 364}
البته لازم به ذکر است که داریوش بزرگ،👇

دو قرن قبل از آن به اسکولاکس کاریایی دستور داده بود از سواحل سند تا مصر را بپیماید و نقشه‌ای از آن تهیه کند. {هرودت، ۴، ۴۴} پس مشخص است که ایرانیان به خوبی با خلیج فارس و سواحل آن آشنایی داشتند.

داریوش که به قول هرودت، ایرانیان او را شاه تاجر می‌خواندند، برای رونق تجارت 👇

خلیج فارس اهمیت مضاعف قابل بود و در کتیبه DZc نیز هدف خود از کندن کانال را عبور و مرور آسان کشتی‌ها به سوی پارس عنوان می‌کند. وی همچنین پس از فتح هند، روابط دریایی ایران و هند از طرف خلیج فارس و دریای عمان را رونق داد. {هرودت، ۴، ۴۴}

علاوه بر این، هخامنشیان برای گسترش تجارت و👇

حمل و نقل، بنادر متعددی در سواحل خلیج فارس احداث کرده و فعالیت‌های ساختمانی در آن جا در پیش گرفتند که در الواح تخت‌جمشید به آنها اشاره شده است. {PF 1236, PF 1857, ...}

فاطمه کاملی، دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان دانشگاه تهران، ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱.
#خلیج_همیشه_فارس