*నోబెల్ బహుమతులను ఏర్పాటు చేసింది ఎవరో తెలుసా? స్వీడిష్ శాస్త్రవేత్త #ఆల్ఫ్రెడ్_నోబెల్.
ఆల్ఫ్రెడ్ బెర్నార్డ్ నోబెల్ (అక్టోబర్ 21, 1833, స్టాక్హోం, స్వీడన్ – డిసెంబర్ 10, 1896, సన్రీమో, ఇటలీ) ప్రముఖ స్వీడిష్ రసాయన శాస్త్రవేత్త, ఇంజనీరు, ఆవిష్కారకుడు, మిలిటరీ ఆయుధాల
తయారీదారు మరియు డైనమైట్ ఆవిష్కారకుడు.
#ఆల్ఫ్రెడ్_నోబెల్, ఇమాన్యువెల్ నోబెల్ మరియు ఆండ్రియాట్ ఆల్సెల్ నోబెల్ మూడవ సంతానం. ఈయన స్వీడన్ దేశంలోని స్టాక్హోంలో అక్టోబర్ 21, 1833లో జన్మించాడు. ఆల్ఫ్రెడ్ తండ్రి ఇమాన్యుయెల్ ప్రముఖ ఇంజనీరు. తరువాత ఇతని కుటుంబంతో 1842లో
సెయింట్ పీటర్స్బర్గ్ చేరుకున్నాడు. ఆల్ఫ్రెడ్ రసాయన శాస్త్ర అధ్యయనం ప్రొఫెసర్ నికోలాయ్ నికోలవిచ్ జినిన్ వద్ద ప్రారంభించాడు.
ఈయనకు రసాయనశాస్త్రం, అనేక భాషలపై అత్యంత అభిరుచి. ఇంగ్లిష్, జర్మన్, ఫ్రెంచ్, రష్యన్ భాషల్లో ఎంతో ప్రావీణ్యం ఉంది. జీవితం మొత్తం మీద ఆల్ఫ్రెడ్
355 ఆవిష్కరణలు చేసి పేటెంట్లు పొందాడు.
వీటిలో #డైనమైట్ (శక్తిమంతమైన పేలుడు పదార్థం) కూడా ఒకటి. అసలు ఈయనకు నోబెల్ బహుమతులివ్వాలనే ఆలోచన ఎలా వచ్చింది అంటే? ఈయన సోదరుడు లడ్విగ్ 1888లో కేన్స్లో చనిపోయాడు. కానీ ఓ ఫ్రెంచి వార్తాపత్రిక ప్రముఖుడైన ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ చనిపోయాడని
పొరపాటున ప్రచురించింది.The merchant of death is dead (మరణాలతో వ్యాపారం చేసేవాడు చనిపోయాడు అని దీనర్థం) అనే శీర్షికతో. ప్రాణాంతకమైన డైనమైట్ను కనిపెట్టినందుకు ఇలా వ్యాఖ్యానించింది ఆ పత్రిక. దాన్ని చూసి నిర్ఘాంతపోయాడు ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్. డైనమైట్ కాకుండా ఇంకా ఎన్నో మంచి ఆవిష్కరణలు
చేసినా తను చనిపోయాక తనను ప్రపంచం ఎలా గుర్తుంచుకుంటుందో అని భయపడి పోయాడు. చాలా బాధపడ్డాడు. తన పేరు చెడుగా కాకుండా మంచిగా గుర్తుండాలనే ఉద్దేశంతో నోబెల్ బహుమతులు ఇవ్వాలనుకున్నాడు.
తర్వాత 1885లో ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ రాసిన వీలునామా ప్రకారమే ఈ బహుమతుల్ని ఇస్తున్నారు.
మానవాళి అభివృద్ధికి కృషి చేసిన వ్యక్తులకు ఐదు రంగాల్లో బహు మతులు ఇవ్వాలని ఆ వీలునామాలో రాశారు. ఈ అవార్డుల కోసమే ఆయన ఆస్తి మొత్తంలో 94 శాతం సొమ్మును కేటాయించారు. దీనిపై వచ్చిన వడ్డీతోనే ఈ అవార్డుల్ని అందించాలని కోరారు. దాని ప్రకారమే ఈయన చనిపోయాక 1901 నుంచి ఏటా ఇవి ఇస్తున్నారు.
భౌతిక శాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, సాహిత్యం, వైద్య శాస్త్రాల్లో కృషి చేసిన శాస్త్రజ్ఞులకు, ప్రపంచ శాంతికి కృషి చేసిన గొప్పవారికి ఈ బహుమతుల్ని అందిస్తారు.
1968 నుంచి అర్థశాస్త్రంలోనూ నోబెల్ ఇవ్వడం ఆరంభించారు. దీంతో కలిపి ప్రస్తుతం ఆరు విభాగాల్లో ఈ బహుమతులు ఇస్తున్నారు.
1901 మొదటి సంవత్సరంలో నోబెల్ ప్రైజ్ విజేతలు..
Wilhelm Conrad Röntgen - Physics (Discovery of X rays)
Jacobus Henricus van 't Hoff - Chemistry (Osmotic Pressure and Chemical Equilibrium)
Emil von Behring - Medicine (Discovery of serum therapy against diphtheria)
Sully Prudhomme - Literature
Henry Dunant - Peace ( Red Cross)
గణితంలో నోబెల్ బహుమతి ఎందుకు ఉండదబ్బా? అనే సందేహం మీకూ వచ్చే ఉంటుందిగా. దీనిపై రకరకాల వాదనలున్నా గణితంలో నోబెల్ బహుమతికి సమానమైన అవార్డులూ ఉన్నాయి. ప్రపంచంలోని యువ గణిత శాస్త్రవేత్తలకు ఇచ్చే ఫీల్డ్ పతకాన్ని
గణితంలో నోబెల్ బహుమతిగా పరిగణిస్తారు.
ఒక్కో విభాగంలో ముగ్గురికి ఇస్తారు. అవార్డులకు డబ్బు ఎలా అంటే.. నోబెల్ ఏర్పాటు చేసిన ఫండ్ నుంచే అందిస్తారు. ఒక్కో ప్రైజ్మనీ మన రూపాయల్లో దాదాపు ఏడు కోట్లకు పైనే. ఒక నోబెల్ అవార్డును సంయుక్తంగా పంచుకుంటే ఈ డబ్బు కూడా సమానంగా వస్తుంది.
ఇంటర్నేషనల్ కమిటీ ఆఫ్ రెడ్క్రాస్ 1917, 1944, 1963 సంవత్సరాల్లో నోబెల్ శాంతి బహుమతిని గెలుచుకుంది. ఇలా మూడుసార్లు బహుమతి తీసుకున్న సంస్థ మరోటి లేదు.
మేరి క్యూరి 1903లో భౌతిక శాస్త్రం, 1911లో రసాయన శాస్త్రాల్లో రెండుసార్లు బహుమతులు అందుకుంది. ఈమె కాకుండా లూనస్ పాలింగ్,
జాన్ బర్దీన్, ఫ్రెడెరిక్ సాంగర్లు మాత్రమే ఇప్పటి వరకు రెండుసార్లు నోబెల్స్ దక్కించుకున్నారు.
చనిపోయిన వారికి నోబెల్ బహుమతులు ఇవ్వకూడదని 1974లో నిర్ణయించారు.
నోబెల్ బహుమతి అందుకున్న భారతీయులు, భారత సంతతికి చెందిన వారు, భారత పౌరసత్వం తీసుకున్నవారు మొత్తం 12 మంది.
ఈ బహుమతి అందుకున్న తొలి భారతీయుడు రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ (1913 లో).
నోబెల్ బహుమతి పొందాలంటే మనం కూడా దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చేమో అని అనుకోకండి. ఎందుకంటే ఎవరూ నేరుగా దరఖాస్తు చేసుకోలేరు. మన పేరు పరిశీలనలో ఉన్నా ఆ సంగతి కూడా మనకు తెలియదు. ఇదంతా రహస్యంగా జరుగుతుంది. నామినేషన్లు చేయడానికి
ప్రత్యేకంగా కొంతమంది ఉంటారు. వీరు ప్రతిపాదించిన పేర్లను నోబెల్ కమిటీ ఎంపిక చేస్తుంది. ఆ తర్వాతే బహుమతులిస్తుంది.1901 నుంచి 2016 వరకు మొత్తం నోబెల్ బహుమతుల్ని 911 మంది వ్యక్తులు, సంస్థలు దక్కించుకున్నాయి.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
#ఉన్నతోద్యోగం చేసి పదవీ విరమణ చేసిన ఒక వ్యక్తి అప్పటివరకు తాను నివసించిన అధికారిక నివాసం నుంచి ఒక కాలనీలోని తన స్వంత ఇంటిలోకి మారాడు. తాను పెద్ద ఉద్యోగస్తుడినని అహంభావం మెండుగా ఉన్నవాడు. ప్రతిరోజూ ఆ కాలనీలో ఉన్న పార్క్ లో సాయంత్రపు నడకకు వెళ్ళినప్పుడు అక్కడ ఉన్న ఎవరితోనూ
మాట్లాడేవాడు కాదు. కనీసం వారివంక చూసేవాడు కూడా కాదు. వారంతా తన స్థాయికి తగినవారు కాదనే భావన అతడికి మెండుగా ఉంది.
ఒకరోజు అతడు పార్క్ లోని బెంచ్ పై కూర్చుని ఉండగా మరో వృద్ధుడు వచ్చి వ్యక్తి పక్కన కూర్చుని సంభాషణ ప్రారంభించాడు. ఈ వ్యక్తి మాత్రం ఎదుటివ్యక్తి చెప్పే మాటలను ఏమాత్రం
విలువ ఇవ్వకుండా తాను నిర్వర్తించిన ఉద్యోగం, హోదా గురించి, తన గొప్పతనం మాత్రమే చెప్పేవాడు. తన వంటి ఉన్నత స్థాయి వ్యక్తి గతిలేక స్వంత ఇల్లు ఉన్నందుకు ఈ కాలనీ ఉంటున్నట్లు చెప్పుకున్నాడు. కొన్ని రోజుల పాటు ఇలా కొనసాగింది. ఆ ముసలాయన మాత్రం ఓపిగ్గా వినేవాడు.
#జనక మహారాజు గొప్ప వేదాంతి. అలాంటి జనకుడి దగ్గర వేదాంత విషయాలు నేర్చుకుని రావలసిందిగా ఓ గురువు తన శిష్యుడైన ఓ యువకుడిని పంపించాడు. ఆ యువకుడు ఎంతో దూరం ప్రయాణం చేసి జనకుడిని వెదుక్కుంటూ వచ్చాడు. అతను వచ్చే సమయానికి జనకుడు కొలువులో ఉన్నాడు.
ఆ సమయంలో లోనికి వెళ్లడం భావ్యం కాదు కనుక ఈ యువకుడు బయట ద్వారం దగ్గర ఉన్న కాపరి వారికి ఒక చీటీ మీద ‘మీ వద్ద వేదాంత విషయాలను నేర్చుకుని రమ్మని మా గురువు గారు పంపించగా నేను వచ్చాను’ అని రాసి లోపలకు పంపించాడు. జనకుడు ఆ చీటీ చూసి, దాని వెనకాల ‘నేను చచ్చిన తర్వాత రండి’ అని రాసి
తిరిగి పంపించాడు.
ఆ యువకుడికి మతిపోయినంత పనైంది. ఇదేంటి.. నేను ఈయన దగ్గర వేదాంత రహస్యాలను తెలుసుకుందామని వస్తే ఈయనేమో తాను చచ్చిన తర్వాత రమ్మని అంటున్నాడు అనుకుని నిరాశతో అక్కడి నుంచి నడుచుకుంటూ వెళ్లిపోయాడు.
అక్కడ ఒక చెట్టు కనిపిస్తే ప్రయాణ అలసట, ఆకలి, దప్పికలతో
వాడు పుడితే
ఇరుకు తడికిల్లు ఖాళీ లేక మూలిగింది...!!
వాడు కడుపు తడుంకుంటే
పేగుల్లో విశ్వం విశ్వరూపం దాల్చింది..!!
వాడు బట్ట కడితే,
వెలుతురూ, గాలీ వంటిమీద కొట్లాడుకున్నాయి..!
వాడు పడుకుంటే,
గోనేపట్టా, ఇంటికప్పూ పడీ పడీ నవ్వుకున్నాయి..!
చెరువుగట్టు మీద నిలిచి
“నీళ్ళో” అని అరిచాడు..
చెరువు ప్రతిధ్వనించింది..
అడవిలో కూర్చుని
“కూడో” అని పొలికేక పెట్టాడు..
అడవిలో వెన్నెల కాచింది...
దొర్లే పేలికలు చుట్టుకుంటే
పొడుగు కొమ్ములతో ఎద్దు పొడిచింది..
తాటాకు క్రింద తల దాచుకుంటే
మొరట గిట్టలతో దున్న తొక్కింది..
రాలిపడ్డ మెతుకులు తినబోతే
కోరపళ్ళతో కుక్క కరిచింది..
ఊపిరి లేక యాలగిలబడితే
బ్రతికుండగానే పీక్కుతింటుంది నక్క..
శబ్ధంలేని నోరు తెరిచి
బలం లేని చేతులెత్తి
చూపులేని కళ్ళు విప్పి
అరిస్తే,
పిలిస్తే,
చూస్తే,
మబ్బుముక్క ఘోషించింది
మట్టిగడ్డ రోదించింది
ఇటీవలి మా ఈశాన్య రాష్ట్రాల పర్యటన సందర్భంగా మేము పలు ప్రాంతాలలో అశోక వృక్షాలు చూశాము. ముఖ్యంగా అస్సామ్ లోని #గువాహాటిలోని విశ్వవిద్యాలయ ప్రాంగణంలో చాలా అశోక వృక్షాలు కనిపించాయి.
'అశోక' అనే సంస్కృత పదానికి శోకము
లేనిది (Sorrow-less) అని అర్థం. రామాయణ కథనం ప్రకారం సీతను చెరబట్టిన రావణుడు ఆమెను లంకా నగరంలోని #అశోకవనం లోనే బందీగా ఉంచాడంటారు. 'అశోకవనమున సీత .. శోకించె వియోగము చేత' అనే పాట మనందరం విన్నదే.
మన్మథునికి 'పంచేషుడు',' పంచబాణుడు', 'పంచశరుడు' అనే పేర్లున్నాయి. సంస్కృతంలో 'పంచ'
అంటే ఐదు అనీ, 'ఇషు' అన్నా 'శర' అన్నా 'బాణము' అని అర్థం. మన్మథుడికి 'పుష్పశరుడు', ' సుమశరుడు' అనే పేర్లు కూడా ఉన్నాయి. అంటే ఆయన పూవులనే బాణాలుగా వేస్తాడన్నమాట. యువతీయువకులపై మన్మథుడు ఐదు రకాల పూలను బాణాలుగా ప్రయోగించి వారిలో కామతాపాన్ని రగులుస్తాడట. ఆయన అమ్ముల పొది(Quiver) లో
పరిశోధకుడు, విమర్శకుడు. తిరుపతి వేంకట కవులలో ఒకరైన దివాకర్ల తిరుపతి శాస్త్రి గారు వీరి పినతండ్రి. బాల్యంలోనే ఇతని ప్రతిభాపాటవాలు వెలుగు చూశాయి. సహజ ధారణాశక్తితో చిన్నప్పుడే తిరుపతి వెంకటకవుల అవధాన పద్యాలను కంఠస్తం చేశారు.. ఎనిమిదవ తరగతి చదివే
సమయంలోనే ఇతని పద్యాలు భారతి మాస పత్రికలో ప్రచురితమయ్యాయి. ఈయన నలభైకిమించి గ్రంథాలను రచించారు.. వాటిలో పద్యకృతులు, వచన రచనలు, విమర్శలు, వ్యాఖ్యానాలు, అనువాదాలు, టీకాతాత్పర్యాలు ఉన్నాయి. శ్రీ ఖండవిల్లి లక్ష్మీరంజనం గారితో కలిసి ఆంధ్ర మహాభారత సంశోధిత ముద్రణకు విపులమైన పీఠిక వ్రాశాడు
తెలంగాణాలోని మారుమూల గ్రామాలకు పిలవగానే వెళ్లి ఉపన్యాసాల ద్వారా అక్కడి ప్రజలకు తెలుగు భాషాసాహిత్య చైతన్యాన్ని కలిగించారు. అనేక కవిపండితుల గ్రంథాలకు చక్కని పీఠికలను, సమగ్ర సమీక్షలను అందించి వారిని ప్రోత్సహించాడు. ఇతనికి అనేక సాహిత్య సంస్థలతో సంబంధం ఉండేది. వాటిలో
శిబిచక్రవర్తి, రంతి దేవాది చక్రవర్తుల జన్మించిన భూమి ఇది. అతిథి దేవోభవ అని తలచే నేల ఇది. ఆకొన్నవారికి ఇంత అన్నం పెట్టడమే.. హరి సేవయని.. మానవ సేవయే మాధవ సేవయే .. అన్ని దానాల కన్నా అన్నదానము మిన్న అని ప్రపంచానికి చాటిన దేశం ఇది.
ఈ నేల మీద పుట్టిన ఎందఱో ఈ సూత్రాలను పాటించి జగతికి చాటారు. అట్టి మహాత్ముల కోవకు చెందినదే శ్రీమతి #డొక్కా_సీతమ్మ గారు.
సీతమ్మ గారు 1841 లో గోదావరి జిల్లాలోని మండపేటలో నరసమ్మ, భవానీ శంకరం అను పుణ్యదంపతులకు జన్మించారు. చిన్నతనములోనే తల్లిని కోల్పోయిన సీతమ్మకి ఇంటి పనులు చేయడం,
తండ్రికి సహాయంగా ఉండటం నేర్చుకున్నారు. చిన్నతనము నుండే ఆమెకు అతిథులను ఆదరించడం అలవడింది.. ఒకరోజు గ్రామాంతరం వెళ్ళిన భవానీ శంకరం గారి ఇంటికి ఏదో పని మీద ఆ ఊరికి వెళ్ళిన జోగయ్య.. ఆ ఎనిమిదేళ్ళ బాలిక ఆతిథ్యానికి మర్యాదలకు అణకువకు సంతసించి తరువాత కొద్దినాళ్ళకు