قول داده بودم در مورد این توییت علی کریمی یک یادداشت بنویسم. الوعده وفا
این رشتو تقدیم به دوستانی که به بحث #عدالت علاقه دارند
#عدالت_آزادی
اول تصمیم گرفتم بر اساس روال معمول بروم سراغ پیشینه تحقیق و حرفهایی که از زمان آدم ابوالبشر علیه السلام تا امروز در مورد این مساله زده شده.
این رشتو تقدیم به دوستانی که به بحث #عدالت علاقه دارند
#عدالت_آزادی
اول تصمیم گرفتم بر اساس روال معمول بروم سراغ پیشینه تحقیق و حرفهایی که از زمان آدم ابوالبشر علیه السلام تا امروز در مورد این مساله زده شده.
بعد پشیمان شدم. چون حتی اسامی و فهرست مطالب‌شان مثنوی هفتاد من است! چه برسد به اینکه نظرات مختلف در رابطه با عدالت و برابری و آزادی، آزادگی را در این مجال اندک بیاورم
لذا تعمدا از هیچ نظریه‌پردازی در حوزه عدالت (از متفکران یونان باستان گرفته تا اندیشمندان اسلامی و...) نام نمی‌برم
لذا تعمدا از هیچ نظریه‌پردازی در حوزه عدالت (از متفکران یونان باستان گرفته تا اندیشمندان اسلامی و...) نام نمی‌برم
علی کریمی یک متن که [طبق معمول] یک جمله سرقت شده از یک نویسنده غربی است را توییت کرده است:
اگر نتوانیم آزادی و عدالت را با هم داشته باشیم و مجبور باشیم یکی را انتخاب کنیم،آزادی را انتخاب میکنیم که بتوانیم به بی عدالتی اعتراض کنیم
اگر نتوانیم آزادی و عدالت را با هم داشته باشیم و مجبور باشیم یکی را انتخاب کنیم،آزادی را انتخاب میکنیم که بتوانیم به بی عدالتی اعتراض کنیم
بین الهلالین این را بگویم که کاش من مسئول صدا و سیما بودم و این گونه افراد را جلوی دوربین میگذاشتم و میگفتم یک ساعت هر چه دلشان میخواهد راجع به عدالت و آزادی با مردم حرف بزنند تا با برخورد مردم واقعی، با خودِ واقعی‌شان مواجه شوند.
اما صرفنظر از «من قال»، این توییت بهانه‌ای شد تا این یادداشت را تقدیم کنم.
از همه مقدمات راجع به تعریف عدالت و آزادی و رابطه‌شان میگذرم و همین اول حرف آخر را میزنم. حرف آخر این است که آزادی و عدالت اساسا در عرض هم نیستند که بتوانند دوگان هم باشند،
از همه مقدمات راجع به تعریف عدالت و آزادی و رابطه‌شان میگذرم و همین اول حرف آخر را میزنم. حرف آخر این است که آزادی و عدالت اساسا در عرض هم نیستند که بتوانند دوگان هم باشند،
فلذا تمام کسانی که در طول تاریخ سعی کردند از نمد این دوگان برای سر ایدئولوژی‌شان کلاهی ببافند چیزی جز فریب نصیب مردم نکرده‌اند.
توضیح آنکه عدالت یک ارزش مطلق است و سایر ارزش‌ها در طول آن هستند.
توضیح آنکه عدالت یک ارزش مطلق است و سایر ارزش‌ها در طول آن هستند.
مطلق بودن ارزش عدالت به این معناست که همیشه و همه جا خوب است و افراط و تفریطی برای این ارزش متصور نیست. در حقیقت هر گونه افراط و تفریطی نقض غرض عدالت است! در صورتی که برای سایر ارزش‌ها از جمله آزادی می‌توان افراط و تفریط در نظر گرفت.
صداقت، شجاعت، قناعت، بخشش و هر ارزشی میتواند از حد اعتدال خارج شود و این یعنی اساسا عدالت است که ارزش‌های دیگر را حد میزند. یعنی آزادی خوب و آزادی بد را عدالت از هم جدا میکند. عدالت خط کشی است که با آن می‌توان خوب و بد را از هم تفکیک کرد
و قطعا ارزش دیگری هم‌سطح عدالت وجود ندارد و اگر وجود داشته باشد آن هم عدالت است.
مثلا اگر من بگویم باید آزادی به من بدهید. شما به راحتی میتوانید از من بپرسید چرا «باید»؟ (مثلا فرض کنید من مجرم هستم و شما قاضی)
مثلا اگر من بگویم باید آزادی به من بدهید. شما به راحتی میتوانید از من بپرسید چرا «باید»؟ (مثلا فرض کنید من مجرم هستم و شما قاضی)
اینجاست که شما شروع میکنید به استدلال کردن و توجیه کردن. همین توجیهات و استدلال‌هایی که می‌آورید بر مبنای نظریه عدالت شماست. یعنی منطق توجیه شما روی نظریه عدالتی که در ذهن دارید چیده میشود. اما هیچ کس نمیتواند از شما بپرسد که چرا به عدالت رفتار می کنید؟
و اگر بپرسد شما تنها پاسخی که خواهید داد نگاهی معنادار است!
فرض کنید یک متهم از قاضی بپرسد چرا با من به عدالت رفتار میکنی و میخواهی مرا به زندان بیاندازی؟ قاضی به راحتی میتواند نتیجه بگیرد که او واقعا مجرم است و او را به زندان بیاندازد یا او را به روان‌پزشک معرفی کند.
فرض کنید یک متهم از قاضی بپرسد چرا با من به عدالت رفتار میکنی و میخواهی مرا به زندان بیاندازی؟ قاضی به راحتی میتواند نتیجه بگیرد که او واقعا مجرم است و او را به زندان بیاندازد یا او را به روان‌پزشک معرفی کند.
چون هیچ انسان عاقلی با صدای بلند نمیگوید من طرفدار ظلم هستم، حتی اگر خودش بزرگترین ظالم باشد.
شاید کسی بگوید که قبول! همه طرفدار عدالت هستند و عدالت هم بالاتر از آزادی است؛ ولی آزادی ابزار رسیدن به عدالت است.
شاید کسی بگوید که قبول! همه طرفدار عدالت هستند و عدالت هم بالاتر از آزادی است؛ ولی آزادی ابزار رسیدن به عدالت است.
در توییت مورد اشاره هم همین آمده که برای عدالت و اعتراض به بی‌عدالتی آزادی را انتخاب میکنم. عدالت بالاتر است اما بدون آزادی به دست نمی‌آید.
در پاسخ میگویم اولا این اعتراف خوبی است که این جمله دارای تناقض درونی است و برخلاف اولش که میگوید آزادی را انتخاب میکنم،
در پاسخ میگویم اولا این اعتراف خوبی است که این جمله دارای تناقض درونی است و برخلاف اولش که میگوید آزادی را انتخاب میکنم،
درادامه مشخص میشود که عدالت را انتخاب کرده است
ثانیا بیائید تصورکنیم که فردی آزادی را انتخاب کند وعدالت را انتخاب نکند. آنوقت بدون عدالت آزادی را طلب خواهد کرد یعنی آزادی را باظلم طلب خواهدکرد که به ظلم اعتراض کند
ثالثا اگرعدالت را انتخاب میکرد آنوقت میخواست به چه چیز اعتراض کند؟
ثانیا بیائید تصورکنیم که فردی آزادی را انتخاب کند وعدالت را انتخاب نکند. آنوقت بدون عدالت آزادی را طلب خواهد کرد یعنی آزادی را باظلم طلب خواهدکرد که به ظلم اعتراض کند
ثالثا اگرعدالت را انتخاب میکرد آنوقت میخواست به چه چیز اعتراض کند؟
درحقیقت این جمله یک کارگاه مغالطات مختلف است که فقط به درد دیالوگهای فیلم‌های هالیوودی و بلکه بالیوودی میخورد
ازاین توییت میگذرم و قدری راجع به اصل عدالت و آزادی و مساله ای که امروز با آن مواجه هستیم میپردازم
عدالت مطلوب همه است اما هرکس عدالت را براساس مطلوب خودش تفسیر میکند.
ازاین توییت میگذرم و قدری راجع به اصل عدالت و آزادی و مساله ای که امروز با آن مواجه هستیم میپردازم
عدالت مطلوب همه است اما هرکس عدالت را براساس مطلوب خودش تفسیر میکند.
شاخصها و معیارهای عدالت به عدد انفس خلائق است. اما برخی شاخصها را می‌توان روی زمین آورد و در یک جامعه مدنی در مورد آن سخن گفت.
آزادی‌خواهی یکی از نمودهای عدالتخواهی است. مثلا در زمینه پوشش برخی وضع عادلانه را در این می‌بینند که نوع پوششان در خیابان را آزادانه انتخاب کنند.
آزادی‌خواهی یکی از نمودهای عدالتخواهی است. مثلا در زمینه پوشش برخی وضع عادلانه را در این می‌بینند که نوع پوششان در خیابان را آزادانه انتخاب کنند.
برخی دیگر وضع عادلانه در مورد پوشش را اینگونه می‌دانند که کسی نباید برهنه به خیابان بیاید. باز در مورد حد این پوشش نیز هر کسی نظری دارد. پس اساسا می‌بینید که دعوا بر سر اصل آزادی نیست.
وقتی درمساله پوشش اجتماعی، آزادی بعنوان شاخص عدالت مطرح شده و وضع عادلانه، مساوی باوضع آزاد گرفته شود، مشخص است که دعوا بر سر عدالت است نه آزادی. دیگران هم مخالف آزادی نیستند. اتفاقا آنها هم میگویند این آزادی شما با آزادی ما درتعارض‌ست وحکم عادلانه اینست که آزادیِ دیگری محدود شود
حال اگر به سراغ مردم برویم و از آنها بپرسیم که آیا آزادی برای شما اهمیت بیشتری دارد یا عدالت بدون تردید مردم، بر اساس آنچه در فطرتشان نهاده شده است، عدالت را انتخاب میکنند. بارها این حرف را از مردم شنیده‌ایم که:
به جای گیر دادن به حجاب خانم‌ها بروید جلوی اختلاس‌ها و دزدی و تبعیض و شکاف طبقاتی و فقر و ...را بگیرید.
چون میخواهم بحث را سریع جمع کنم به یکی از این کلیدواژه‌ها یعنی شکاف طبقاتی میپردازم. کافی است از مردم بپرسید که آیا شکاف طبقاتی امر ممدوحی است یا مذموم؟
چون میخواهم بحث را سریع جمع کنم به یکی از این کلیدواژه‌ها یعنی شکاف طبقاتی میپردازم. کافی است از مردم بپرسید که آیا شکاف طبقاتی امر ممدوحی است یا مذموم؟
تقریبا همه مردم بدون تامل میگویند مذموم است. حداقل این است که میگویند اگر زیاد باشد مذموم است. (البته هستند عده‌ای لیبرتارین که آن را مذموم نمی‌دانند). یعنی وضعی که در آن یک عده از گرسنگی بمیرند و سگ و گربه‌های دیگری از سیری دل درد بگیرند را وضع عادلانه‌ای نمی‌دانند
حتی اگرنتوانند توضیح دهند که چطور آن وضع بوجود آمده است. اما اینجا یک اختلال شناختی بوجود می‌آید. اگر از مردم بپرسید که نظرتان راجع به ثروتمندترین آدم دنیا چیست؟ احتمالا از او با احترام یاد میکنند
یعنی درعین حالی که به شکاف طبقاتی اعتراض دارند به قله‌های سرمایه‌داری اعتراض دارند.
یعنی درعین حالی که به شکاف طبقاتی اعتراض دارند به قله‌های سرمایه‌داری اعتراض دارند.
همین علی کریمی هم مثال خوبی از این ماجراست. کسی که پول برق ویلایش از حقوق ده‌ها کارگر بیشتر است میشود رهبر اعتراضات و مبارزه با بی‌عدالتی!!!
ریشه این ماجرا را اگر دریابیم قطعا به تحلیل درست‌تری از اتفاقات اخیر خواهیم رسید.
پایان
ریشه این ماجرا را اگر دریابیم قطعا به تحلیل درست‌تری از اتفاقات اخیر خواهیم رسید.
پایان
@syjebraily @a_dastaran @Brother_mostafa @agha_mohamad1_ @ishikhaki @dehghani_org @EbneHava @haj_komeil
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
