Jacques Nicolas Profile picture
Dec 19, 2022 17 tweets 6 min read Read on X
Obiecany długi wątek o burzliwym schyłku epoki brązu. To jak zawsze będzie uproszczenie i ze względu na 3200 lat jakie dzieli nas od tych wydarzeń w wielu miejscach teoretyzowanie z powodu szczupłości źródeł. Będę też w wielu miejscach korzystał z pióra J.Szczepańskiego. 1/x
Najazdy na południowo-wschodnie tereny Śródziemnomorza to przypuszczalnie tylko ostatni z etapów procesu znacznie dłuższego i dużo bardziej skomplikowanego.
Ta wielka wędrówka z XIII wieku AC zaczęła się dużo wcześniej gdzieś w Azji Środkowej, na jej niezmierzonych stepach. 2/x
Pchnięci siłą o nieznanych wektorach, przyspieszyli Ariowie inwazję na subkontynent indyjski, a Medowie i Persowie runęli na zachodni Iran. Niezależnie od tego dalej na zachodzie z zachodnich Bałkanów ruszyły potężne ludy iliryjskie w Kierunku doliny Dunaju. 3/x
Pod ich naciskiem drgnęli zamieszkujący północne części półwyspu bałkańskiego Frygowie i Trakowie.
Gdzieś przed 1230 rokiem stawili im czoło Achajowie. Mętne dane mówią o bitwie gdzieś w dolinie Wardaru, którą Achajowie przegrali. 4/x
Celem zasadniczym tych ludów nie była jednak mykeńska Grecja, lecz azjatyckie państwa Bliskiego Wschodu, a w najdalszym punkcie Egipt. Ciepło południa od zawsze przyciągało najeźdzców. Z tego punktu-bitwa z Achajami miała zadanie raczej zabezpieczające drogę do Azji Mniejszej.5/x
Achajom do grabienia przypadnie Troja, wraz z przyległościami, a Trakom i Frygom reszta... Priam król Troi zaapelował o Hetycką pomoc. Hetyci próbowali jej udzielić za pośrednictwem Luków, Pizydów i Myzów.
Sami nie mogli interweniować bo w ich granice już weszły Ludy Morza.6/x
Osamotniona Troja, po heroicznym oporze padła. Achajowie, palą jak zwyczaj karze miasto, a ludzi biorą w niewolę. Podczas wykopalisk odnotowano ślady pożaru i dużą ilość pitosów na zboże, oliwę i wino, co może świadczyć o tym, że mieszkańcy, spodziewali się długiego oblężenia.7/x
Tymczasem Ludy Morskie posuwają się powoli, ale systematycznie. Na tronie hetyckim zasiadał wtedy Suppiluliumas II. Zaapelował on do sąsiadów o pomoc. Asyria nie widziała interesu w obronie Hetytów. Babilonia była bezsilna, a na pomoc Egiptu też trudno było liczyć.8/x
Faraona Merenptah na wschód od delty Nilu stawił czoła inwazji ludów morskich pochodzenia italskiego w sojuszu z libijskimi berberami. Wkrótce po zwycięstwie na północy, Merenptah, kolejną wyprawę wojenną poprowadził przeciwko zbuntowanej Nubii. 9/x
W międzyczasie dusi też powstanie w Kanaanie.Po jego śmierci państwo wpada jednak w okres destabilizacji wewnętrznej. Tymczasem plemiona najeźdźców z północy wyprawiły się już na wyspę Alasiję (Cypr), zajęły ją, tym samym odcinając Hatti od Egiptu. 10/x
Król hetycki wezwał flotę Ugarit -za cenę przyznania miastu wolności. Doszło do bitwy, którą strona hetycka wygrała: spora część okrętów: Achajsko-Frygijsko-Trackich spłonęła. Jednakże próba odbicia Alasiji skończyła się niepowodzeniem. Co więcej, z zemsty za pomoc udzieloną 11/x
Hetytom ludy morskie zaatakowały samo Ugarit, którego król Ammurabi na próżno wzywał pomocy. Ugarit padło. Hetyci zostali zdani na własne siły. Ugarit padło. Hetyci zostali zdani na własne siły. A siły te znalazły się w rozsypce. Przed napływającymi masami wrogów 12/x
część żołnierzy i ludności wycofała się za wrota cylicyjskie na południe. Inni dali się zaskoczyć i zaryglować w stolicy kraju - Hattusas. Oblężenie trwało zapewne długo. Ale jego wynik był przesądzony. Słońce Hetytów zaszło. 13/x
Ludy morskie (Trakowie, Frygowie, plemiona Pulasti i Zakara etc.) po pokonaniu Hetytów szły na południe niszcząc królestwo Amurru i Fenicję - 60 miast fenickich i kananejskich spłonęło, wśród nich Byblos, Jerycho, Megiddo, które nie miały już nigdy odzyskać dawnej świetności.14/x
W tym czasie w Egipcie rządził już Ramzes III. Stawił czoło najeźdźcom u wschodniego ramienia delty Nilu. Doszło tam do wielkiej podwójnej lądowo-morskiej bitwy. Zakończyła się ona pełnym na obu frontach zwycięstwem Egipcjan. Flota ludów morskich została spalona, 15/x
Jedynie plemiona Pulasti i Zakara oszczędzono, może wcześniej przeszły na stronę Ramzesa? W każdym razie ocaliły one życie i osiedliły się między Gazą a Karmelem. Natychmiast zaczęły napastować Hebrajczyków. 16/17
Pulasti to nikt inny tylko biblijni Filistyni, zaciekły wróg Izraelitów. Rodziła się Palestyna, ale to już inna historia…17/17

• • •

Missing some Tweet in this thread? You can try to force a refresh
 

Keep Current with Jacques Nicolas

Jacques Nicolas Profile picture

Stay in touch and get notified when new unrolls are available from this author!

Read all threads

This Thread may be Removed Anytime!

PDF

Twitter may remove this content at anytime! Save it as PDF for later use!

Try unrolling a thread yourself!

how to unroll video
  1. Follow @ThreadReaderApp to mention us!

  2. From a Twitter thread mention us with a keyword "unroll"
@threadreaderapp unroll

Practice here first or read more on our help page!

More from @kroplehistorii

Oct 30, 2023
30 października 1501 roku, 26-letni syn papieża Aleksandra VI, Cesare Borgia, wydać miał w Watykanie słynną “Banchetto delle Castagne”, czyli kasztanowy bankiet. 1/6 Image
Podczas imprezy 50 nagich prostytutek w wyzywających pozach zbierało kasztany z posadzki, a uczestnikom imprezy wyznaczono nagrody za największą liczbę aktów z nimi. 2/6
Przyglądać się miał temu rozbawiony Cesare ze swoją młodszą (21 lat) siostrą Lukrecją.
Błyskotliwy i inteligentny Cezare jako polityk, nie cofał się przed niczym, by osiągnąć zakładane cele. 3/6
Read 7 tweets
Oct 29, 2023
Jakie jest pochodzenie Halloween?
Jesteśmy w stanie określić pochodzenie terytorialno-etniczne Halloween, jednak nie znamy jego genezy.
Teorie są różne. Do mnie przemawia najbardziej ta że zrodziło się jako święto chtoniczne na rozpoczęcie okresu martwego - zimy. 1/9 Image
Zwyczaj ten obecny był u Celtów z wysp brytyjskich.
Samhain to gaelickie święto wyznaczające koniec okresu zbiorów i początek zimy. Obchodzone było od 31 października do 1 listopada, bo celtycki dzień zaczynał się i kończył o zachodzie słońca. 2/9
Spędzani wtedy stada z gór i wierzono że dusze zmarłych przodków również wracają do domów. Zostawiano dla nich miejsca przy stole (tak, taką samą genezę ma puste nakrycie przy stole wigilijnym a nie jakiegoś wędrowca moi drodzy). 3/9
Read 10 tweets
Aug 24, 2023
Obiecany suplement do zdobycia Rzymu.
Główni bohaterowie:
Honoriusz (Flavius Augustus Honorius; ur. 9 września 384, zm. 15 sierpnia 423 w Rawennie) – cesarz rzymski od 395. Ocena: Nieudolny szkodnik.

Stylicho (Flavius Stilicho; ur. ok. 359, zm. 22 sierpnia 408) – wódz (magister militum) i patrycjusz rzymski. Z pochodzenia był Wandalem. We wczesnej młodości wstąpił do armii rzymskiej, w której doszedł do najwyższego stanowiska za panowania Teodozjusza I. Ocena: Znakomity wódz.

Alaryk I (Alariks; ur. ok. 370, zm. 410) – od 395 król Wizygotów z rodu Baltów. Ocena: Chytry watażka.

Zaczynamy.
W 401 roku wizygocka armia Alaryka wyruszyla spod Tessalonik, przeszła przez Bałkany i po przekroczeniu Alp w listopadzie obległa i zdobyła Akwileję. Było to całkowite zaskoczenie da Stylichona (był całkowicie zromanizowanym Wandalem), sprawującego faktyczne rządy w państwie. Podjęte przez Stylichona działania nękające niewielkimi siłami, jakie miał na miejscu do dyspozycji, zahamowały pochód Alaryka i zmusiły go do rozłożenia armii na leża zimowe w północnej Italii.

Mimo trwającej zimy Stylichon osobiście przeprawił się przez Alpy i rozpoczął werbunek wśród Germanów osiedlonych w Recji jako foederati (coś na zasadzie Tatarów w RON), ściągając jednocześnie na pomoc wszystkie regularne oddziały z Gali i większość garnizonów nadreńskich. Mniej więcej w lutym rzymsko-germańsko-sarmackie siły Stylichona przekroczyli Alpy (zapewne przez przełęcz św. Gotharda, co zimą było srogą akcją), gdzie połączyły się z oddziałami rzymskimi z Galii, ruszając w kierunku oblężonego przez Alaryka Mediolanu.

Alaryk widząc o tym zwinął oblężenie i ruszył na mniejsze italskie siły, które blokowały go jesienią pod wodzą samego cesarza Honoriusza, który wycofał się na zachód do Asti. W marcu(?) 402 roku Stylichon dopada Alaryka pod Asti i wychodzi górą z nierozstrzygniętej potyczki. Alaryk rusza dalej na zachód do Pollentia. 6 kwietnia w niedziele wielkanocną Stylichon, który zaatakował Alaryka wczesnym rankiem w niedziele wielkanocna. Mimo całkowitego zaskoczenia jazda gocka odparła alańską (to plemię sarmackie), kawalerię Stylichona. Pękła za to gocka piechota. Wojska Stylichona wdarły się do obozu Alaryka, który zdołał pozbierać siły i cofnąć się do Toskanii. Rad nie rad, wysłał emisariuszy na rokowania z Honoriuszem i Stylichonem. Ustalono, że Alaryk, ma zawijać się z Italii i tymczasowo ma pozwolenie pozostać w Istrii, a cesarstwo przyśle mu dostawy żywności.

Jednak Alaryk, wiedząc jednak o opustoszeniu z wojska Galii, planował przedostać się do Recji (wsch. Szwajcaria zach. Austria) Recji i ruszyć nad Sekwanę. Stylichon nie był jednak w ciemię bity, przejrzał Alaryka i z częścią armii zastąpił mu drogę w dolinie Adygi, bijąc Gotów w bitwie pod Weroną. Jednak większość armii gockiej udało się wycofać. Nie wykluczone, że Stylichon zawarł jakiś deal z Alarykiem. Alaryk, który wcześniej wypowiedział posłuszeństwo cesarzowi wschodniorzymskiemu Arkadiuszowi, mianowany został przez Honoriusza (faktycznie przez Stylichona) naczelnym wodzem cesarskim w Ilirii (Jugosławia), której, za przyznane subsydia, miał bronić zarówno przed innymi barbarzyńcami, jak i zakusami bratniego Konstantynopola.

W 405 roku z północy ruszył konglomerat plemion germańskich. Germanie skupili się wokół jednego z wodzów plemiennych, Radagaisa. Jesienią wielotysięczne watahy przekroczyły Alpy i rozłożyły się na leża zimowe w dolinie Padu, gdzie obserwowała je uważnie szczupła armia Stylichona. Zabrawszy ze sobą część sił, resztę zostawiając z kobietami i dziećmi na północy Radagais ruszył na południe Italii.

Alaryk pije dalmackie wino.

Stylichon miał do dyspozycji głównie piechotę legionową oraz kontyngent konnych Hunów, na czele z ich władcą, Uldinem, a ponadto trochę jazdy gockiej i alańskiej. Gdy słabo zdyscyplinowane siły Radagaisa rozpoczęły oblężenie, Stylichon, który wcześniej zadbał o zaopatrzenie Florencji otoczył umocnieniami odcinającymi oblegających Florencje, którzy sami znaleźli się w oblężeniu. Złamani głodem barbarzyńcy poddali się. Radagais został stracony; resztę jeńców sprzedano handlarzom niewolników. Pozostała na północy grupa Radagaisa rozsypała się i wycofała za Alpy. Część zaczęła się tam tłuc miedzy sobą jak Wandalowie króla Godegizela z Frankami króla Markomera.

W tym czasie Alaryk, chilluje w Chorwacji.

W 407 roku w odciętej od reszty słabnącego Imperium Brytanii żołnierze okrzyknęli cesarzem niejakiego Konstantyna. Ten ściągnął z wyspy niemal wszystkie garnizony wojskowe, przeprawił się przez Kanał La Manche i zaczął zajmować miasta Galii i Hiszpania. W krótkim czasie spacyfikował grasujących tam barbarzyńców, a jego syn Konstans, wraz z utalentowanym wodzem Geronciuszem opanowali Hiszpanię. Powstało trzecie cesarstwo.

Wycofanie przez Konstantyna garnizonów rzymskich z Brytanii oznaczało w praktyce utratę kontroli nad wyspą, którą zaczęli rządzić samodzielnie różni dowódcy wojskowi wywodzący się ze zromanizowanej ludności miejscowej. W obronie przed najazdami saskich piratów zaczeli tworzyć własne, niewielkie armie. Tak, Brytanię porzucono, bo wbrew amerykańskich filmom, mało kogo w Rzymie obchodziła ;)

Alaryk, dalej wypoczywa nad Adriatykiem.

Honoriusz, ten genialny inaczej władca wpada na genialny plan. Rozkazuje w 408 roku skrytobójczo zamordować swego najwybitniejszego wodza Stylichona. A jego stronników zaczyna się prześladować. Wierne Stylichonowi najemne germańskie wojska posiłkowe uciekają do Alaryka.

Alaryk kończy wakacje i jesienią 408 roku przekracza Alpy Julijskie, zajmuje północną Italię, a następnie przeszechodzi Pad pod Cremoną i maszeruje na Rzym, po czym zaczyna oblężenie Wiecznego Miasta. Honoriusz, który znalazł bezpieczne schronienie w niedostępnej silnie ufortyfikowanej Rawennie, zajmował się tam głównie karmieniem kur, których hodowla była jego hobby, nie robiąc w sumie nic.

Za cenę ogromnego okupu Alaryk zwinął oblężenie Rzymu i pomaszerował na zimę do Toskanii. Skąd korespondował z Honoriuszem. Po różnych cyrkach i szantażowaniu rzymskich senatorów Alaryk wyruszył na Rawennę. Była nie do zdobycia, więc szybko wrócił nad Tybr. Co się stało 24 sierpnia, już wiecie…

I ciekawy epilog.
Alaryk zmarł nagle wieku ok. 40 lat w grudniu 410 roku. By zapewnić mu spokój także w zaświatach, skierowano rzekę Bussento do specjalnie wybudowanego sztucznego koryta. W starym korycie zbudowano grobowiec, bogato wyposażony, po czym puszczono nim wodę ponownie. Grobowca nie odnaleziono do dziś...

Jeżeli lubicie to co robię i uważacie że warto to wesprzeć by było tego trochę więcej i może nawet lepiej w innych formach to jestem tu:
Bardzo dziękuję za wsparciem które mi okazujecie. Poza wszystkim innym to super miłe :)
Jeżeli kogoś temat i forma interesuje to proszę o szerowanie. Jeżeli nie, to nie :) I bardzo proszę o komentarze i uwagi. O wszystkim to także dla mnie cenne.
Jak widzicie to nie tak że ktoś nagle wpada, robi dym i "do tego musiało dojść, skoro doszło." :)
Read 5 tweets
Aug 23, 2023
Semiccy koczownicy docierają do granicy Egiptu. W forcie granicznym zostaną szczegółowo przesłuchani. Tak mogli przybyć nad Nil Izraelici. Egipcjanie tradycyjnie niechętnie patrzyli na wszystkich azjatyckich migrantów, przybywających do ich słynącego z zamożności państwa. 1/ Image
Rekonstrukcja na podstawie fresków z grobowca Chnumhotepa III w Bani Hassan z okresu Średniego Państwa (ok. 2050 do ok. 1650 AC). Generalnie koczownicy semiccy dla Egipcjan byli barbarzyńską masą ze wschodu - Apiru, to ich nazwa zbiorcza. 2/ Image
Czy Izraelici mogli stać się ludnością półniewolną z własnej woli? Mogli. Państwo egipskie było tworem hierarchicznym i zbiurokratyzowanym, więc przy wszystkich wadach wyróżniało się stabilnością. Jeżeli komuś należała się zapłata za pracę od państwa, to ją dostawał. 3/ Image
Read 8 tweets
Jul 29, 2023
Mechanizm z Antykithiry, został znaleziony obok greckiej wyspy Antykithiry, między Kíthirą a Kretą, we wraku statku, który zatonął w II wieku AC. Do XVIII wieku nie jest znany żaden mechanizm o takiej złożoności. 1/5 Image
Niewielkie urządzenie składa się z 37 kół zębatych. Były one napędzane za pomocą korby z boku i poruszały kilkoma wskazówkami. Ukazywał fazy Księżyca. Synchronizował kalendarz słoneczny i księżycowy oraz przewidywał zaćmienia Słońca i Księżyca. 2/5
Odtwarzał nawet nierównomierny ruch Księżyca na niebie (zgodnie z teorią Hipparcha). Mechanizm pozwalał też przewidywać momenty wschodów i zachodów wielu gwiazd i gwiazdozbiorów oraz pozycje znanych planet. Mechanizm pozwalał również na wyznaczanie dat igrzysk olimpijskich 3/5
Read 5 tweets
Jul 28, 2023
Rzym wyrósł i trwał dzięki znakomitemu systemowi organizacji wojskowej, który deklasował rywali. Utrzymywanie w sprawności machiny militarnej i stałej jej przewagi w każdym aspekcie nad przeciwnikami była przedmiotem najwyższej troski elity politycznej, 1/18 Image
bo zależało od tego utrzymanie Imperium i samo trwanie państwa. Pragmatyczni jak zawsze Rzymianie, przy żywiąc przywiązanie do własnej tradycji, nigdy nie byli jej niewolnikami. Elastycznie i szybko reagowali na zmiany zachodzące w sztuce wojennej. Kopiowali w razie 2/18 Image
potrzeby wszystko i od wszystkich jeżeli tylko uznali coś za przydatne. To że przez 300 lat Cesarstwa nie doszło do przełomowych zmian w strukturze i organizacji rzymskich sił zbrojnych należy przypisać w równie mierze stosunkowo nieznacznemu postępowi technologicznemu 3/18 Image
Read 20 tweets

Did Thread Reader help you today?

Support us! We are indie developers!


This site is made by just two indie developers on a laptop doing marketing, support and development! Read more about the story.

Become a Premium Member ($3/month or $30/year) and get exclusive features!

Become Premium

Don't want to be a Premium member but still want to support us?

Make a small donation by buying us coffee ($5) or help with server cost ($10)

Donate via Paypal

Or Donate anonymously using crypto!

Ethereum

0xfe58350B80634f60Fa6Dc149a72b4DFbc17D341E copy

Bitcoin

3ATGMxNzCUFzxpMCHL5sWSt4DVtS8UqXpi copy

Thank you for your support!

Follow Us!

:(