Read on Twitter
#اسپینوزا ۱
اسپینوزا رو شروع کنیم
فقط حواستون باشه با فرض اینکه دکارتا رو خوندید، خیلی مثالا رو نمیزنم
اما بهرحال توضیحات کامل واسه انسجام بحث میدم
دوم اینکه من فقط کتاب اخلاق که عملا دو بخشه توضیح میدم
یک بخش اسپینوزا داره دیدگاهش از خدا رو نشون میده(تو بخش اول و دوم کتاب)
اسپینوزا رو شروع کنیم
فقط حواستون باشه با فرض اینکه دکارتا رو خوندید، خیلی مثالا رو نمیزنم
اما بهرحال توضیحات کامل واسه انسجام بحث میدم
دوم اینکه من فقط کتاب اخلاق که عملا دو بخشه توضیح میدم
یک بخش اسپینوزا داره دیدگاهش از خدا رو نشون میده(تو بخش اول و دوم کتاب)
و نیمه دوم اخلاق،(که عملا سه بخش اخر کتابه) موضوعش وجودشناسی عواطفه
که فوق العاده‌ست و بیشتر تمرکزم رو روی اون میزارم
روشنه که در کنار اینا ازادی، جبر، تئوری شناخت، فضیلت، راه سعادت ادمی، فرار از بندگی، عشق عقلانی به خدا و... رو توضیح میدم
که فوق العاده‌ست و بیشتر تمرکزم رو روی اون میزارم
روشنه که در کنار اینا ازادی، جبر، تئوری شناخت، فضیلت، راه سعادت ادمی، فرار از بندگی، عشق عقلانی به خدا و... رو توضیح میدم
از اونجا که دکارت رو مطالعه کردیم
پس بحث خدا چیز زیادی نیست!
کل حرف اینه در جهان تنها یک #جوهر وجود داره
با دو #صفت فکر و امتداد(البته در اصل بیشمار صفت، ولی ما فقط دو صفت رو درک میکنیم)
و بیشمار #حالت، همین
این کل بحث اسپینوزا در مورد خداست
و بقیه‌ی حرفا، حاشیه‌های
پس بحث خدا چیز زیادی نیست!
کل حرف اینه در جهان تنها یک #جوهر وجود داره
با دو #صفت فکر و امتداد(البته در اصل بیشمار صفت، ولی ما فقط دو صفت رو درک میکنیم)
و بیشمار #حالت، همین
این کل بحث اسپینوزا در مورد خداست
و بقیه‌ی حرفا، حاشیه‌های
این بحثه، مثلا تمام بحثای دیگه مثل جبر و ازادی در خداوند
زمان و مکان در خداوند
دوری و نزدیکی خدا
جسمانی بود خدا
و...
اینا همه حاشیه‌اس
زمان و مکان در خداوند
دوری و نزدیکی خدا
جسمانی بود خدا
و...
اینا همه حاشیه‌اس
و بحث رو از اینجا شروع کنیم که اساسا چرا اسپینوزا به «وحدت وجود» یا #پانتئیسم رسید؟
دلیلش رو میشه تو سه چهار مساله کلی جستجو کرد
اول فلسفه چند نفر مثل ابن میمون و حاسدای کراسکاس و... که عارفای یهودی و متخصص در کابالا بودن
دلیلش رو میشه تو سه چهار مساله کلی جستجو کرد
اول فلسفه چند نفر مثل ابن میمون و حاسدای کراسکاس و... که عارفای یهودی و متخصص در کابالا بودن
دوم فلسفه افرادی مثل جوردانو برونو و مهمتر از همه دکارت
سوم استدلال‌های عقلی خودش
از استدلال های عقلیش شروع کنیم:
سوم استدلال‌های عقلی خودش
از استدلال های عقلیش شروع کنیم:
اسپینوزا هرگز برهان #علیت رو به شکل اکوییناسی یا جان لاک و خلاصه به شکل عام نمیتونست بپذیره
برهان علیت میگه هر چیز علتی داره، سلسله علل یه جا باید متوقف بشه و اون علت نخستین خداونده
اما اسپینوزا میگفت
اگر هرچیز علتی داره
بعد بگیم خدا علتی نداره
علنا داریم بشکل مضحکی
برهان علیت میگه هر چیز علتی داره، سلسله علل یه جا باید متوقف بشه و اون علت نخستین خداونده
اما اسپینوزا میگفت
اگر هرچیز علتی داره
بعد بگیم خدا علتی نداره
علنا داریم بشکل مضحکی
مقدمه اول رو نقض میکنیم
اصن خیلی خنده داره
مقدمه اول میگه همه چیز علتی داره
نتیجه یعنی خط بعدی میگه پس خدا، یعنی موجود بی‌علت، وجود داره
اما دلیل عقلی دوم اسپینوزا چی بود؟
دلیلش بر رابطه خدا و جهان
اسپینوزا میگفت اگر خدا جسمانی نیست، پس جسم چگونه افریده شده؟
چون
اصن خیلی خنده داره
مقدمه اول میگه همه چیز علتی داره
نتیجه یعنی خط بعدی میگه پس خدا، یعنی موجود بی‌علت، وجود داره
اما دلیل عقلی دوم اسپینوزا چی بود؟
دلیلش بر رابطه خدا و جهان
اسپینوزا میگفت اگر خدا جسمانی نیست، پس جسم چگونه افریده شده؟
چون
تو بحث دکارت گفتیم دیگه
«معطی شی نمیتونه فاقد شی باشه»
امکان نداره از ابر گوریل بباره زمین
چون ابر چنین چیزی رو در خودش نداره
پس خدا اگر جسمانی نیست، چطور جسم رو افریده؟
یا اگر خدا حرکت در جهان رو افریده، دو حالته
یا خودش حرکت داره که این یعنی در تغییر دائمیه که
«معطی شی نمیتونه فاقد شی باشه»
امکان نداره از ابر گوریل بباره زمین
چون ابر چنین چیزی رو در خودش نداره
پس خدا اگر جسمانی نیست، چطور جسم رو افریده؟
یا اگر خدا حرکت در جهان رو افریده، دو حالته
یا خودش حرکت داره که این یعنی در تغییر دائمیه که
تغییر واسه خدا محاله
یا حرکت نداره، پس چه جوری به جهان حرکت داده!؟ وقتی خودش فاقد حرکته!؟
معطی(اعطا کننده) چیزی نمیتونه خودش فاقد اون چیز باشه
پس این نشون میده باید به قضیه طور دیگه‌ای نگاه کرد
اما دلیل سوم اسپینوزا بحث #محدودیت بود
یا حرکت نداره، پس چه جوری به جهان حرکت داده!؟ وقتی خودش فاقد حرکته!؟
معطی(اعطا کننده) چیزی نمیتونه خودش فاقد اون چیز باشه
پس این نشون میده باید به قضیه طور دیگه‌ای نگاه کرد
اما دلیل سوم اسپینوزا بحث #محدودیت بود
درواقع حرفش این بود اگر خدا یه چیزه(مثلا مثل حرف عوام یه پیرمردی تو اسمونا)
و جهان یه چیز دیکه
این یعنی
خدا و جهان دو چیز جدا از هم‌ان(دید رایج)
پس این نشون میده خدا محدوده
چرا؟
ساده‌ست
چون معنی «چیز» و «چیز دیگه» یعنی محدودیت
چون هر کدوم محدود به حدودی‌ان
و جهان یه چیز دیکه
این یعنی
خدا و جهان دو چیز جدا از هم‌ان(دید رایج)
پس این نشون میده خدا محدوده
چرا؟
ساده‌ست
چون معنی «چیز» و «چیز دیگه» یعنی محدودیت
چون هر کدوم محدود به حدودی‌ان
پس اینجوری خدا محدوده
و جهانم محدوده
تنها راه نامتناهی بودن خدا اینه که:
خدا و جهان یکی باشن
اما دلیل چهارم اسپینوزا چی بود؟
تو رشتوهای دکارت مفصل گفتیم
که دکارت میگفت:
ماده یه جوهره
و نفس یه جوهره
و خدا هم یه جوهره
اما اینجا تناقض بزرگی پیش میاد و اون اینکه،
و جهانم محدوده
تنها راه نامتناهی بودن خدا اینه که:
خدا و جهان یکی باشن
اما دلیل چهارم اسپینوزا چی بود؟
تو رشتوهای دکارت مفصل گفتیم
که دکارت میگفت:
ماده یه جوهره
و نفس یه جوهره
و خدا هم یه جوهره
اما اینجا تناقض بزرگی پیش میاد و اون اینکه،
اصن معنی جوهر چیه؟
جوهر چیزیه که وجودش وابسته به چیز دیگه نیست
یعنی جوهر در «عدم وابستگی» به چیز دیگه تعریف میشه
مثالهای زیادی اوردم
مثل سیب سرخ، که سرخی وابسته به سیبه، پس عرَضه
ولی سیب جوهره، چون وابسته به سرخی نیست(این مثاله‌ها، مناقشه نکنید)
جوهر چیزیه که وجودش وابسته به چیز دیگه نیست
یعنی جوهر در «عدم وابستگی» به چیز دیگه تعریف میشه
مثالهای زیادی اوردم
مثل سیب سرخ، که سرخی وابسته به سیبه، پس عرَضه
ولی سیب جوهره، چون وابسته به سرخی نیست(این مثاله‌ها، مناقشه نکنید)
حالا اگر ماده و نفس جوهرن، چطور میشه مخلوق خدا باشن؟
دکارت خودش تو پاسخ به آرنو گفت انصافا قبول میکنم که ماده و نفس، جوهر باشن، و خدا هم جوهر باشه یه جورایی تناقض‌امیزه
ولی میگفت اگر به ماده و نفس، نگیم جوهر، پس چی میشه بهشون گفت!؟
دکارت خودش تو پاسخ به آرنو گفت انصافا قبول میکنم که ماده و نفس، جوهر باشن، و خدا هم جوهر باشه یه جورایی تناقض‌امیزه
ولی میگفت اگر به ماده و نفس، نگیم جوهر، پس چی میشه بهشون گفت!؟
شاید بهتره بهشون بگیم جوهر ناقص یا جوهر مخلوق
و به خدا بگیم جوهر تام یا جوهر کامل و یا جوهر خالق
اما اسپینوزا میگفت
اگر ماده و نفس جوهرن، این تناقض حل نمیشه
چون جوهر یعنی چیزی که وابسته به چیز دیگه نیست حرف دکارت مثل اینه بگیم:
ماده و نفس، دوچیز وابسته‌‌ان ولی مستقل‌ان
و به خدا بگیم جوهر تام یا جوهر کامل و یا جوهر خالق
اما اسپینوزا میگفت
اگر ماده و نفس جوهرن، این تناقض حل نمیشه
چون جوهر یعنی چیزی که وابسته به چیز دیگه نیست حرف دکارت مثل اینه بگیم:
ماده و نفس، دوچیز وابسته‌‌ان ولی مستقل‌ان
که این به شکل روشنی تناقض امیزه
پس تنها راهش اینه بگیم ماده و نفس #حالتی از یک جوهرن
جالب اینه، اینجوری مشکل چگونگی تاثیر نفس و بدن هم حل میشه
چون امکان نداره دو جوهر رو هم تاثیر بزارن
ولی دو حالت، میتونن رو هم تاثیر بزارن
قبلا مفصل نوشتم که چرا دو جوهرنمیتونن رو هم
پس تنها راهش اینه بگیم ماده و نفس #حالتی از یک جوهرن
جالب اینه، اینجوری مشکل چگونگی تاثیر نفس و بدن هم حل میشه
چون امکان نداره دو جوهر رو هم تاثیر بزارن
ولی دو حالت، میتونن رو هم تاثیر بزارن
قبلا مفصل نوشتم که چرا دو جوهرنمیتونن رو هم
تاثیر بزار، ن مثالم زدم
ولی اینجا فلسفی‌تر حرف بزنیم
چرا دو جوهر نمیتونن رو هم تاثیر بزارن؟ سادست
چون اگر دو جوهر بتونن رو هم تاثیر بزارن یعنی صفت ذاتیشون یکیه، و اگر صفتشون یکی باشه، اون موقع دیگه دو جوهر نیستن، بلکه یک جوهرن
پس مخلص کلام اینکه
ولی اینجا فلسفی‌تر حرف بزنیم
چرا دو جوهر نمیتونن رو هم تاثیر بزارن؟ سادست
چون اگر دو جوهر بتونن رو هم تاثیر بزارن یعنی صفت ذاتیشون یکیه، و اگر صفتشون یکی باشه، اون موقع دیگه دو جوهر نیستن، بلکه یک جوهرن
پس مخلص کلام اینکه
مجموع این عقاید
اسپینوزا رو به این عقیده سوق داد که جهان و خداوند یک چیزن
اصطلاح خدا یا طبیعت، از این زمان معروف میشه
اسپینوزا رو به این عقیده سوق داد که جهان و خداوند یک چیزن
اصطلاح خدا یا طبیعت، از این زمان معروف میشه
از رشتوی بعد
میریم که تک تک المان های تفکرش رو توضیح بدیم
جوهر یا خداونو
صفت
حالت
و تک تک جزئیات فکرش رو که بسیار جذابه...
تو این رشتو بنویسم
وسط حرفام محدودیت توییت میاد
بهتره تو اسپینوزا ۲ بنویسم
که از بیخ فقط از خدا یا جوهر بنویسیم
میریم که تک تک المان های تفکرش رو توضیح بدیم
جوهر یا خداونو
صفت
حالت
و تک تک جزئیات فکرش رو که بسیار جذابه...
تو این رشتو بنویسم
وسط حرفام محدودیت توییت میاد
بهتره تو اسپینوزا ۲ بنویسم
که از بیخ فقط از خدا یا جوهر بنویسیم
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
