Thread by @SDesh01

रायगडावरील स्वप्नपूर्ती,
शिवराज्याभिषेक सोहळ्याची..

"प्रौढप्रताप पुरंदर, क्षत्रिय कुलावतंस, सिंहासनाधीश्वर, महाराजाधिराज महाराज श्रीमंत श्री छत्रपती शिवाजी महाराज की जय"
#शिवराज्याभिषेक

न भूतो ना भविष्यंती" असा सुवर्ण क्षण भारतवर्षात अखेर आला. स्वप्नवत अशा "माझे हिंदवी स्वराज्य" अर्थात सुराज्य या स्वप्नाची पूर्ती झाली.

सहिष्णु भारतीय संस्कृतीवर आदिलशाही.. कुतुबशाही.. निजामशाही.. इंग्रज.. पोर्तुगीज.. डच अशा अनेक शत्रूंनी आक्रमण केले होते. तलवारीच्या जोरावर या बलाढ्य शत्रूच्या जुलमी अत्याचाराने कळस गाठला होता.

तेव्हा प्रजेला सुरक्षेची हमी देणाऱ्या धर्माधारीत हिंदवी स्वराज्याचे स्वप्न जिजाबाईंनी बाळराजेंपूढे ठेवले. त्यासाठी हिंदवी स्वराज्य संस्काराचे बाळकडू पाजले.

शिवाजी राजेंनी शुन्यातून विश्व निर्माण केले. बालवयातच जीवास जीव देणारे सहकारी मिळवले. सामान्यांमध्ये धर्माप्रती.. देशाप्रती प्रेम.. त्यागाचा समर्पण भाव.. आत्मविश्वास निर्माण केला. स्वराज्य स्थापनेची शपथ घेत सतराव्या वर्षी स्वराज्याचे तोरण बांधले..

अत्याचारी सत्तेला आव्हान दिले. आपल्या रामराज्याने प्रत्येक पंथाच्या.. जातीच्या.. धर्मियांच्या गळ्यातील शिवाजी महाराज ताईत झाले...

आता भारतवर्षाला औत्सुक्य होते महाराजांच्या राज्याभिषेकाचे. त्या अत्याचार पर्वात कित्येक शतके राज्याभिषेक सोहळाही जनता विसरली होती.

राज्याभिषेकाने भयग्रस्त जनतेच्या जीवनात निर्भयतेने.. आत्मविश्वासाने जगण्याची उभारी मिळणार होती. दहाही दिशांत लोकांना तुमचा तारणहार राजा आहे याची हमी आणि शत्रूंमध्ये धाक निर्माण होणार होता..

घडलेही तसेच. राज्याभिषेक सोहळ्यास भारतभरातील राजे.. त्यांचे प्रतिनिधी सरदार.. विदेशी व्यापारी असे सगळे जण नजराणे घेवून शिवाजी राजांना मुजरा करायला हजर झाले होते. शिवाजी महाराजांविषयी अपार प्रेम असल्याने लोकांचा उत्साह तर शिगेला पोहोचला होता.चार महिने या सोहळ्याची तयारी सुरु होती.

शिवाजी महाराजांनी भवानी मातेचे दर्शन घेतले. आईचे आशिर्वाद घेतले. पहाटेच महाराजांनी मंत्रोच्चारात सप्त नद्यांच्या जलाने स्नान केले. सोने.. चांदी.. तांबे.. तसेच लोणी.. तूपाने महाराजांची तुला झाली. कुलदेवतेचे स्मरण झाले.

महाराजांनी शुभ्र वस्त्र परिधान केले गळ्यात फुलमाळा होत्या. मंत्रोच्चारात काशीहून आलेल्या गागाभटांनी राजांचा राज्याभिषेक केला. डोक्यावर छत्र धरले गेले. पाच हजार फूट उंचीवरच्या रायगडावर ३२ मण सोन्याच्या सिंहासनावर महाराज आसनस्थ झाले..

मुख्य पुजारी गागाभटांनी डोक्यावर मोत्यांची झालर ठेवत "शिवछत्रपती" उच्चार केला. सुगंधी फुलांसह सोन्याचांदीची फुले उधळली गेली. रायगडावर आणि स्वराज्याच्या सर्वच गडावरुन तोफांनी सलामी दिली.

यानंतर महाराज लाल वस्त्र परिधान करून, अलंकारासह राज मुकुट घालून देखण्या घोड्यावर स्वार होत, जगदिश्वराच्या दर्शनाला गेले. परततांना हत्तीवरुन मिरवणूक निघाली. दोन हत्तीवर जरीपटका आणि भगवा झेंडा घेत प्रतिनिधी होते. सोबत अष्टप्रधानही होते..

सुखावलेली जनता फुले उधळत होती. दिवे ओवाळत होती. जनतेचा आनंद गगनात मावत नव्हता. हर्षभरीत लोक हिंदू साम्राज्य निर्माण झाल्याबद्दल एकमेकांना शुभेच्छा देवू लागले. स्वराज्यातील न्यायी अशा भगव्या ध्वजाने आसमंत व्यापले होते.

"श्री छत्रपती शिवाजी महाराज की जय" हा जयघोष आसमंतात निनादत होता...
राज्याभिषेकानंतर छत्रपती शिवाजी महाराजांनी कालगणना 'राज्याभिषेक शक' ही नवी कालगणना सुरू केली. ते शककर्ते बनले.

'शिवराई' आणि 'होन' ही नाणी चलनात आणली जी पूढे १८६० पर्यत चलनात होती. मराठी भाषा संवर्धनासाठी 'लेखनप्रशस्ती' आणि 'राज्यव्यवहारकोश' ग्रंथ लिहून घेतले.

छत्रपती हे भारतीयांचे दैवत. राज्य कसे करावे याचा आदर्श. या अव्दितीय राजे श्रीमंत योगींचा शिवराज्याभिषेक सोहळा जो आजही ३५० वर्षानंतर रोमांचीत करतो. भारतवासीयांच्या मनाला प्रफुल्लीत करणारा.. सदैव उभारी देणारा.. चैतन्य निर्माण करणारा हा सोहळा आहे..

जिजाऊंचे हिंदवी स्वराज्याचे स्पप्न आपल्या मुत्सद्दीगिरी, शौर्य व आत्मबळावर साकार करणाऱ्या श्री छत्रपती शिवाजी महाराजांना शतशः वंदन.. मानाचा मुजरा..
जय भवानी जय शिवाजी 🙏🚩🙏