Read on Twitter
چند نکته ورباره یادداشت اخیر #ظریف
#رشتو
۱. با فاصله بسیار متن اخیر ظریف بدترین و آشفته‌ترین متنی است که از او به یاد دارم. انگار ظریف که هر چه نداشت دست‌کم ذهنش منسجم بوده به ورطه‌ی نازل‌ترین نوع قصه‌بافی نزول کرده.
۲. یادداشت ظریف ادامه‌ی 《خلقیات‌نویسی》 در زبان فارسی است.
#رشتو
۱. با فاصله بسیار متن اخیر ظریف بدترین و آشفته‌ترین متنی است که از او به یاد دارم. انگار ظریف که هر چه نداشت دست‌کم ذهنش منسجم بوده به ورطه‌ی نازل‌ترین نوع قصه‌بافی نزول کرده.
۲. یادداشت ظریف ادامه‌ی 《خلقیات‌نویسی》 در زبان فارسی است.
خلقیات‌نویسی عموما تمام ویژگی‌های تاریخی یک کشور را در یک جمله یا تعبیر اثبات‌ناپذیر خلاصه می‌کند. مهم‌ترین خلقیات نویسان مستشرقین بودند. هنری پاتینجر، از افسران کمپانی هند شرقی درباره ایرانیان می‌نویسد: 《ایرانیان دروغ را ... نه فقط مجاز بلکه خیلی هم بجا می‌دانند》
۲.جان مک‌دونالد، افسر اسکاتلندی کمپانی هند شرقی می‌نویسد:ایرانیان《 در تمام فنون مکر و حیله و دورویی و ریاکاری ماهرند》. جیمز موریه می‌گوید:《ایرانیان لبریز از خو پسندی‌اند》. ده‌ها جمله از این دست در متون سایر مستشرقین از گوبینو گرفته تا الکسیس سولتیکف آمده.
۳.واقعا مهم نیست این صفات درباره‌ی خلقیات ایرانیان مثبت یا منفی باشد؛ مهم این است که ذاتی غیرتاریخی برای مردمی در گستره تاریخ قائل می‌شوند. استعمار همیشه با ذات‌گرایی عجین است. بعدها از جمالزاده تا آرامش دوستدار و بسیاری دیگر این نگاه استعماری را درونی کرده‌اند.
۴. بعدها در شعارها و ادبیات عامه بارها از این تعابیر تکرار شده؛ از ایرانیان باغیرت گرفته تا همین آخری ایرانیان 《آرزواندیش》. عوام عاشق این تعابیر اند چون آنها را از شر
اندیشیدن به پیچیدگی‌ها خلاص می‌کند. وقتی تمام یک تاریخ را در یک کلمه تقلیل بدهی دیگر نیازی به تاریخ نداری.
اندیشیدن به پیچیدگی‌ها خلاص می‌کند. وقتی تمام یک تاریخ را در یک کلمه تقلیل بدهی دیگر نیازی به تاریخ نداری.
۵.حالا آقای ظریف هم به همان منوال نوشته ایرانیان در طول تاریح آرزواندیش بوده‌اند. مردمانی سر در هپروت که قدرت تحلیل امکانات و محدودیت‌های خود را ندارند. دقیقا مشابه همان تعابیر خلقیات‌نویسان. از حامیان عوام‌زده‌ی ظریف انتظاری نیست، دست‌کم عالم‌نمایان حامی ظریف کاش تذکری دهند.
۶. این قسم تعابیر اگر در مقام شعار یا لفاظی‌های سیاسی باشد برای مقهور کردن رقیب که حرجی بر آن نیست. از اینها روزانه در همین توییتر بارها نوشته می‌شود؛ اما حامیان دیگر نمی‌توانند تعابیر نخ‌نمای مبالغه‌آمیز را در مدح این متن سر دهند که ای وای عجب استادی.
۷. ویژگی دیگر خلقیات‌نویسی اثبات‌ناپذیر بودن و البته ابطال‌ناپذیری آن است. مثلا ظریف گفته که باید در چارچوب امکانات آرزواندیشی کرد. عجب، مثل آن است که مدام به کسی بگویی عاقل باش، خردمند باش. همین‌قدر کلی، همین‌قدر بی‌پایه. کسی که نمی‌‌گوید نه من نمی‌خواهم عاقل باشم.
۸. تقلیل تاریخ مردمان یک سرزمین به یک ذات اثبات‌ناپذیر عملا ضد فهم تاریخی است. مردمان ایران مثل سایر مردمان تصمیات درست داشته‌اند، تصمیمات غلط هم داشته‌اند؛ ارزیابی‌های تاریخی غلط و درست نیز داشته‌اند؛ اما جناب ظریف کل نسخه تاریخ ما را با یک کلمه می‌پیچد.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
