Thread by @HaagseInsider

In een met Ruttiaans-Dijkhoffiaans tempo van denken heeft de VVD vanmorgen de positie van NSC gekaapt. Yesilgoz kreeg opdracht om “te zoeken naar vorm van gedogen”. Daarmee probeert VVD de positie te bekleden die PVV in 2010 had: formeel gedoger van een minderheidskabinet.

Laat de “winnaars” PVV, NSC en BBB maar met elkaar een minderheidskabinet vormen. VVD wordt formeel gedoogpartner. Zit dus wel bij de onderhandelingen voor zo’n “centrumrechts” kabinet, en ook bij de cruciale overleggen tussen fractievoorzitters, maar levert geen bewindspersonen.

Dat is waar de VVD naar zoekt. Ze “kapen” daarmee de positie van NSC, althans ze maken hiermee onmogelijk dat het een minderheidskabinet van PVV-VVD-BBB zou worden met juist NSC in deze gedoogrol (er wel bij zitten, maar niet helemaal, Omtzigt ondertussen kritisch in de Kamer).

Maar: waarom zou @NwSocContract in hemelsnaam de rol willen spelen in zo’n door de VVD gedroomd minderheidskabinet die VVD zelf speelde in 2010 - als tweede partij in het minderheidskabinet, daarmee premier Wilders mogelijk makend, met VVD als gedoger in de Kamer?

Nee.

In tegenstelling tot de VVD was @PieterOmtzigt tijdens de campagne vrij duidelijk dat hij geen zin had om met de PVV te regeren (een principiële beslissing die hem 5-10 zetels kostte).

En bij niet onbelangrijk deel NSC grote principiële bezwaren tegen PVV.

Ondenkbaar.

De wonderen zijn de wereld nog niet uit, maar de openingsvariant die de slimme VVD schakers op het bord zetten, gaat denk ik een andere kant uit.

NSC óók geen formele deelneming aan kabinet. Geen 2010 constructie met regeer- en gedoogakkoord.

Alternatief: extraparlementair.

Wat betekent dat eigenlijk? Het betekent dat de partijen zich niet aan elkaar binden via een regeerakkoord. De fracties tekenen niet.

Er is wel een regeringsprogramma voor het kabinet - dat kan een kort stuk zijn, op hoofdlijnen. Niets van de telefoonboeken zoals we die kennen.

Dus: een kabinet met een beknopt akkoord op hoofdlijnen, geen uitgebreid regeerakkoord dat door de fracties wordt goedgekeurd.

Het kabinet zal op zoek moeten naar wisselde meerderheden - de Kamer is machtiger dan het kabinet. Omtzigts droom!

Bewindslieden in zo’n extraparlementair kabinet hebben ook een lossere band met de partijen. Ze zitten daar niet “namens” de partij waarmee ze verbonden zijn. Ze kunnen ook partijloos zijn, of van partijen die zich helemaal niet hebben gecommitteerd aan zo’n kabinet.

Je zou bijvoorbeeld een @keesvdstaaij in zo’n extraparlementair kabinet terug kunnen vinden als bewindspersoon. Niet namens de SGP, maar gewoon als zichzelf.

Zo kan NSC ook ministers leveren als @vanHijum of @CasparVeldkamp of @michelrog - maar met grote distantie.

De grootste vraag is wie de formateur en dus premier van zo’n extraparlementair kabinet zou moeten worden. Wat is het samenbindend vermogen van Wilders? En is er een plausibel alternatief?

En van formeel “gedogen” is bij deze optie geen sprake. Er is komt dus geen gedoogakkoord.

En je kan de rol van voorzitter van de ministerraad scheiden van de rol van vast lid Europese Raad. En die eerste rol (“premier”) zou best een roulerende functie kunnen zijn. Premier oude stijl is niet constitutioneel vastgelegd. Kan best anders.