Kayseri Güpgüpoğlu Konağı’nda; suyun müzikli bir şekilde ilerlemesi, suyun hareketini izleyen ve dinleyenin huzur bulması için havuza eklenen “çöpür taşı”. Konak, 1419-97 yılları arasında inşa edilmiş, 18.yy a kadar eklemeler devam etmiş.
Kayseri Güpgüpoğlu Konağı’ndan; havuza giden suya ses veren “çöpür taşı”. Bu su yolunu, içinden su akarken seyredenin gözü şifa bulurmuş. *Hakkı Acun Hoca, “Türk Kültüründe Taşlar” kitabında, köy ve kentler için önemli taşları anlatmış, hatırlatan @laforguetwt e teşekkürler.
Diyarbakır, Cemil Paşa Konağı havuzunda “çöpür taşı”. Diyarbakır’da iklim gereği, geleneksel yapılarda taş ve su arasında önemli bir ilişki vardı. Yüzeyi gözenekli bazalt taşıyla inşa edilmiş avluların, duvarların sulanması; avluya açılan eyvanlara ve odalara serinlik verirdi.
Diyarbakır’da, geleneksel yapıların bahçesinde havuz vazgeçilmez öğeydi. Burada havuz çevresinde de döşendiğini görebileceğimiz gözenekli bazalt taşı, suyu yüzeyinde tutar ve serinlik sağlardı. Çöpür taşı ise suyun güzel bir ses vererek dolaşmasını sağlardı. (Kaynak: Hakkı Acun)
Sivas Ulu Cami karşısında, eski bir tekke olduğu düşünülen harap yapının bahçesinden çöpür taşı. Sivas Müzesi bu taşı korusa iyi olacak. *Fotoğraf ve bilgi: @aerztinelif
Divriği Darüşşifası’ndaki havuzda çöpür taşı...Su geçmişte mimarimizde çok etkili kullanılırdı, sadece avlularda değil iç mekanlarda da havuza sık rastlarız. Su sesinin şifa vermesi için Darüşşifa’daki havuzda da çöpür taşı kullanılmış. *Fotoğraf için @aerztinelif e teşekkürler.
Denizli’de Meserret Sokak’ta kıymetli mimar Cengiz Bektaş, çöpür taşı ile yapılan su oyununu yaşatmış. Geçmişe dair tespit ettiği değerleri bizzat uygulayarak yaşattı. Kendisini bıraktığı bu izle anmış olalım. Fotoğraf için @omerakgnn e teşekkürler.
İstanbul Ataşehir Nezahat Gökyiğit Botanik Parkı’nda çöpür taşı yaşatılmış ve çalışma sistemi anlatılmış. Artuklu ve Akkoyunlu döneminde, eyvanlardaki havuzlara, çeşmeden gelen suyun kademeli akıtılarak su oyunlarının görüldüğü belirtilmiş. Fotoğraf için @Vildaand a teşekkürler
Topkapı Sarayı’nda klasik çöpür taşlarından biraz daha farklı detay. Su yollarının birleştiği yerde, mermere verilmiş desenlerle su oyunları yapılmış. Burada görsellik daha ön planda tutulmuş. Restoratör mimar @furkanal a fotoğraf için teşekkürler
Topkapı Sarayı Harem avlusunda çeşme, su yolu ve çöpür taşı ilişkisi. Güzel bir detayın yüzyıllar boyunca farklı farklı yapılarda, evlerde, saraylarda özelleşerek uygulandığını görebiliyoruz. Fotoğraf için @furkanal a teşekkürler.
Topkapı Sarayı’nda
Kanuni Sultan Süleyman tarafından “Divan ehline bir âb-ı hayat olarak” inşa edilen çeşmenin “çöpür taşı”. Su giderken ses veriyor ve seyredeni de hem görsel hem işitsel olarak etkiliyordu. Teşekkürler @furkanal
Mardin, Deyrulzafaran Manastırı ziyaretçi karşılama merkezinde “çöpür taşının” 2005 yılında yeni bir yorumu. Bu iklimde ortamı serinletecek bir havuz mutlaka aranır, havuz o yaşamın bir parçası olduğunda tasarım da çeşitleniyor. *Fotoğraf için @cevizlihamur a teşekkürler.
Mardin, Deyrulzafaran Manastırı’nda yeni eklenen karşılama yapısı avlusunda çöpür taşından ilham alınarak tasarlanan su yolu/havuz. Çöpür taşları tasarımlarıyla su sesi konusunda bir farklılık yaratıyordu. Eski ve yeni tasarımlar ses açısından kıyaslanabilir. *Kaynak: @salihguler
Topkapı Sarayı’nda Hünkâr Sofası’nda; “çöpür taşı” gibi form verilmiş, eski adıyla “burma”, yeni adıyla “musluk”. Bu musluğu tasarlayanın görsel hafızasında “çöpür taşı” mutlaka vardı.
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.