رشته توییت درباره‌ی #محمدرضا_شجریان:
شجریان قطعا تنها هنرمند معاصر ایرانی است که می‌تواند خبر درگذشتش یک جامعه‌ی متکثر چند ده میلیونی را فارغ از این‌که هوادارش هست یا نه، هنرش را می‌پسندد یا نه، با عقاید سیاسی‌اش هم‌دل است یا نه، را یک‌دست بسیج کند. ۱
شجریان از نظر هنری از سنت و مذهب می‌آمد، گرچه در ادامه‌ی راه از مذهب برید و با صراحت منتقد دین سیاسی شد اما هرگز از «سنت» هنری جدا نشد. با این‌حال چرا شجریان محبوب نسل‌هایی شده که یکی از خواست‌هایش جدا شدن از سنت بود؟ ۲
شاید این جمله تکراری باشد که هنرمند متعهد محصول زمان خود است. شجریان به تمام معنا محصول زمان خود بود. هوش سیاسی سرشاری داشت. هرگز آلوده‌ی حکومت نشد و خودش را با زدوبند، وابسته به حکومت یا سیاست نکرد. ۳
این البته علاوه بر هوش سیاسی او، شاید به این دلیل بود که از نظر مالی روی پای خود ایستاده بود و برای فروش، کسب درآمد و بازاریابی آثارش نیازی به جریانات سیاسی و حکومتی نداشت. ۴
شجریان همچنین مستقل بود. مستقل نه به‌معنای انتزاع سیاسی، بلکه مستقل به‌معنای این‌که برای ابراز نظر سیاسی و هنری نیاز به هیچ جریانی داشت. بارها تاکید کرده بود که تنها به مردم-توده اتکا دارد. همان چیزی که علاوه بر استقلال مالی، مانع از دست‌اندازی جمهوری اسلامی به او می‌شد. ۵
شجریان برای بیشتر طبقات ایرانی چیزی برای عرضه داشت. قشر مذهبی «#ربنا» داشت، سرخوردگان انقلاب ۵۷ «شهریاران را چه شد؟» را می‌پسندیدند، جوانان شورشی با «تفنگت را زمین بگذار» هم‌دل بودند و میهن‌پرستان «ای #ایران ای سرای امید» را زمزمه می‌کردند. ۶
بازخوانی «#مرغ_سحر» اما شاید نقطه‌ی وصل بیشتر مردم به‌هم بود. نوایی که از تاریخ و مشروطه می‌آمد و ناله‌ای از مرغی که سده‌ها خواست آزادی را فریاد می‌زد. یک نوستالژی مشترک برای جامعه‌ای تا بن دندان استبدادزده. ۷
آن‌چه به شجریان پتانسیل بزرگ شدن و بسیج عمومی می‌داد همین همه‌جانبه‌نگری‌اش بود و البته شناخت دقیق او از خلق و خوی ایرانی که در ادبیات این سرزمین متجلی شده است. ۸
این شناخت، منجر به انتخاب دقیق اشعار برای تصنیف‌هایی شد که حالا هرکدام بخشی از تاریخ این سرزمین است. می‌شود تنها از روی آثار شجریان بسیاری از مقاطع تاریخی ایران معاصر را شناخت، حال و هوایش را درک کرد و با تصنیف‌های شجریان پرتاب شد به روزهایی که رفته‌اند و تاریخی که گذشته است. ۹
شجریان اما بیش از همه شجریان بود. شجاع، متکی به‌نفس و از نسلی که دیگر تمام شده‌اند. نسلی که می‌توانستند نماد یک ملت شوند. نسلی از هنرمندان روشن‌فکر. ۱۰ و پایان
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.