Szanowni Państwo, chciałem podzielić się z Państwem pewnym entomonewsem dotyczącym grupy owadów, która jednak zasługuje na więcej.
Zapraszam na, wymuszony bieżączką, drugi wątek z cyklu.
Owady, które zmieniły świat.
Widliszek gambijski
Anopheles gambiae
#entomotwitter
x=
1/x
Dziś nie o gatunku (A. gambiae sensu stricto), lecz zespole morfologicznie trudnych do rozróżnienia gatunków (A. gambiae s. lato).
Fotografie w wątku (o ile nie inaczej): M. Coluzzi, Morphological divergences in the Anopheles gambiae complex, Soc. A.B E.T.E., Rzym, 1964.
2/x
Anopheles, z greki, oznacza bezużytecznego, szkodliwego. Drugi człon nazwy nawiązuje do miejsca występowania. Etymologię słowa komar wkleję poniżej (z pracy dr. Henryka Duszyńskiego-Karabasza).
Fot. we wpisie 0: samica A. gambiae s.s. z Kano w Nigerii.
3/x
Jeśli nazwa "widliszek gambijski" nic Państwu nie mówi, inna powinna więcej: komar malaryczny.
Gatunki z kompleksu A. gambiae s.l. są głównymi wektorami zarodźca sierpowatego malarii (Plasmodium falciparum).
Fot. A. gambiae s.s. z Nkolmekok w Kamerunie.
4/x
Do zespołu A. gambiae zalicza się siedem gatunków, które różnią się występowaniem (A. melas i A. merus są słonowodne, A. quadriannulatus zarówno słono-, jak i słodkowodny, natomiast pozostałe słodkowodne), oraz źródłem krwi (A. gambiae s.s. jest anyropofilny).
5/x
Larwy i dorosłe samice poszczególnych gatunków zespołu, choć trudno, można odróżnić od siebie po budowie morfologicznej, znacznie lepsze rezultaty daje jednak identyfikacja wykorzystująca metody biologii molekularnej.
6/x
Zarodziec sierpowaty jest jednym z gatunków pierwotniaków należących do rodzaju Plasmodium wywołujących malarię.
Odkryty został w 1880 roku przez Charlsa Laverana, który również powiązał go z tą chorobą.
Fot.: Laveran i jego rysunek stadiów P. falciparum.
7/x
Laveran jako pierwszy wykazał, że pierwotniaki mogą być przyczyną chorób. Początkowo wyniki jego badań nie były zaakceptowane przez środowisko naukowe. W 1907 roku jednak za swoje osiągnięcia otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.
8/x
Nie jest to jedyna nagroda Nobla związana z malarią. W 1902 roku otrzymał ją sir Ronald Ross (fot.) za odkrycie cyklu rozwojowego zarodźca malarii oraz powiązanie infekcji z komarami.
9/x
Cykl życiowy zarodźca jest zbyt skomplikowany, bym go tu opisywał. Pozwolę sobie wkleić ilustrację ze strony: zdrowiewpodrozy.mp.pl/malaria/show.h…
oraz zaprosić do odwiedzenia strony IMDiK PAN poświęconej malarii: bioinfo.imdik.pan.pl/wiki/Malaria
10/x
Poza dwoma "Noblami" malaria (a wraz z nią bohater tego wątku) może się pochwalić wywarciem całkiem znaczącej presji ewolucyjnej na nasz gatunek. Załączam dwa zdjęcia z Wiki. Na jednym widzimy zasięg występowania niedokrwistości sierpowatej, na drugim zaś - malarii.
11/x
Chorzy na ten rodzaj anemii mają zniekształcone erytrocyty, których kształt sprawia, że nie są one atakowane przez zarodźca malarii.
Więcej o związku malarii z anemią sierpowatą w artykule:
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/P…
12/x
Widliszki gambijskie, poza malarią, są również wektorem filarii Bancrofta (Wuchereria bancrofti, fot. Wiki), nicienia odpowiedzialnego za filariozę (słoniowaciznę).
13/x
Czas na część newsową tego wątku. 13 kwietnia w czasopiśmie eLife ukazał się artykuł prezentujący wstępne wyniki badań nad wykorzystaniem technologii edycji genów CRISPR-Cas9 do kontroli malarii (badania zespołu A. Hoermann z Imperial College London). elifesciences.org/articles/58791
14/x
Zmodyfikowano A. gambiae umieszczając w nim gen kodujący antymalaryczne białko. Gen ma podlegać ekspresji w momencie, gdy komar posila się krwią. Dodatkowo powinien być przekazywany następnym pokoleniom komarów.
15/x
Dziś, gdy odporność komarów na pestycydy jest coraz większa, a i zarodźce malarii są coraz bardziej odporne na leki przeciwmalaryczne musimy szukać innych metod walki z tą chorobą. Warto więc śledzić badania zespołu Astrid Hoermann.
15+/x
W ramach łączenia nauki z kulturą polecam odświeżenie lektury szkolnej z dawnych lat: W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza. Prawdopodobnie mój pierwszy kontakt książkowy z malarią.
15++/x
Cc:
Przez wzgląd na dzisiejszą rozmowę:
Gminny Ośrodek Kultury w Sękowej, @MagdalenaOkras1, @mar_watrobinski
x=15++
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.