To i Owad (Maciej Krzyżyński) Profile picture
Apr 15, 2021 19 tweets 6 min read Read on X
Szanowni Państwo, chciałem podzielić się z Państwem pewnym entomonewsem dotyczącym grupy owadów, która jednak zasługuje na więcej.

Zapraszam na, wymuszony bieżączką, drugi wątek z cyklu.

Owady, które zmieniły świat.

Widliszek gambijski
Anopheles gambiae

#entomotwitter

x=
1/x
Dziś nie o gatunku (A. gambiae sensu stricto), lecz zespole morfologicznie trudnych do rozróżnienia gatunków (A. gambiae s. lato).

Fotografie w wątku (o ile nie inaczej): M. Coluzzi, Morphological divergences in the Anopheles gambiae complex, Soc. A.B E.T.E., Rzym, 1964.
2/x
Anopheles, z greki, oznacza bezużytecznego, szkodliwego. Drugi człon nazwy nawiązuje do miejsca występowania. Etymologię słowa komar wkleję poniżej (z pracy dr. Henryka Duszyńskiego-Karabasza).

Fot. we wpisie 0: samica A. gambiae s.s. z Kano w Nigerii.
3/x
Jeśli nazwa "widliszek gambijski" nic Państwu nie mówi, inna powinna więcej: komar malaryczny.

Gatunki z kompleksu A. gambiae s.l. są głównymi wektorami zarodźca sierpowatego malarii (Plasmodium falciparum).

Fot. A. gambiae s.s. z Nkolmekok w Kamerunie.
4/x
Do zespołu A. gambiae zalicza się siedem gatunków, które różnią się występowaniem (A. melas i A. merus są słonowodne, A. quadriannulatus zarówno słono-, jak i słodkowodny, natomiast pozostałe słodkowodne), oraz źródłem krwi (A. gambiae s.s. jest anyropofilny).
5/x
Larwy i dorosłe samice poszczególnych gatunków zespołu, choć trudno, można odróżnić od siebie po budowie morfologicznej, znacznie lepsze rezultaty daje jednak identyfikacja wykorzystująca metody biologii molekularnej.
6/x
Zarodziec sierpowaty jest jednym z gatunków pierwotniaków należących do rodzaju Plasmodium wywołujących malarię.

Odkryty został w 1880 roku przez Charlsa Laverana, który również powiązał go z tą chorobą.
Fot.: Laveran i jego rysunek stadiów P. falciparum.
7/x
Laveran jako pierwszy wykazał, że pierwotniaki mogą być przyczyną chorób. Początkowo wyniki jego badań nie były zaakceptowane przez środowisko naukowe. W 1907 roku jednak za swoje osiągnięcia otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.
8/x
Nie jest to jedyna nagroda Nobla związana z malarią. W 1902 roku otrzymał ją sir Ronald Ross (fot.) za odkrycie cyklu rozwojowego zarodźca malarii oraz powiązanie infekcji z komarami.
9/x
Cykl życiowy zarodźca jest zbyt skomplikowany, bym go tu opisywał. Pozwolę sobie wkleić ilustrację ze strony: zdrowiewpodrozy.mp.pl/malaria/show.h…
oraz zaprosić do odwiedzenia strony IMDiK PAN poświęconej malarii: bioinfo.imdik.pan.pl/wiki/Malaria
10/x
Poza dwoma "Noblami" malaria (a wraz z nią bohater tego wątku) może się pochwalić wywarciem całkiem znaczącej presji ewolucyjnej na nasz gatunek. Załączam dwa zdjęcia z Wiki. Na jednym widzimy zasięg występowania niedokrwistości sierpowatej, na drugim zaś - malarii.
11/x
Chorzy na ten rodzaj anemii mają zniekształcone erytrocyty, których kształt sprawia, że nie są one atakowane przez zarodźca malarii.
Więcej o związku malarii z anemią sierpowatą w artykule:
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/P…
12/x
Widliszki gambijskie, poza malarią, są również wektorem filarii Bancrofta (Wuchereria bancrofti, fot. Wiki), nicienia odpowiedzialnego za filariozę (słoniowaciznę).
13/x
Czas na część newsową tego wątku. 13 kwietnia w czasopiśmie eLife ukazał się artykuł prezentujący wstępne wyniki badań nad wykorzystaniem technologii edycji genów CRISPR-Cas9 do kontroli malarii (badania zespołu A. Hoermann z Imperial College London). elifesciences.org/articles/58791
14/x
Zmodyfikowano A. gambiae umieszczając w nim gen kodujący antymalaryczne białko. Gen ma podlegać ekspresji w momencie, gdy komar posila się krwią. Dodatkowo powinien być przekazywany następnym pokoleniom komarów.
15/x
Dziś, gdy odporność komarów na pestycydy jest coraz większa, a i zarodźce malarii są coraz bardziej odporne na leki przeciwmalaryczne musimy szukać innych metod walki z tą chorobą. Warto więc śledzić badania zespołu Astrid Hoermann.
15+/x
W ramach łączenia nauki z kulturą polecam odświeżenie lektury szkolnej z dawnych lat: W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza. Prawdopodobnie mój pierwszy kontakt książkowy z malarią.
15++/x
Cc:
Przez wzgląd na dzisiejszą rozmowę:
Gminny Ośrodek Kultury w Sękowej, @MagdalenaOkras1, @mar_watrobinski
x=15++

• • •

Missing some Tweet in this thread? You can try to force a refresh
 

Keep Current with To i Owad (Maciej Krzyżyński)

To i Owad (Maciej Krzyżyński) Profile picture

Stay in touch and get notified when new unrolls are available from this author!

Read all threads

This Thread may be Removed Anytime!

PDF

Twitter may remove this content at anytime! Save it as PDF for later use!

Try unrolling a thread yourself!

how to unroll video
  1. Follow @ThreadReaderApp to mention us!

  2. From a Twitter thread mention us with a keyword "unroll"
@threadreaderapp unroll

Practice here first or read more on our help page!

More from @to_i_owad

May 15
🦋i🖼
🧵
1/14+

Możemy dziś obserwować reakcje świata na pierwszy po koronacji portret Króla Karola.

Dzieło niewątpliwie niezwykłe. Król widoczny jest na nim w mundurze namalowanym jakby jedynie odcieniami czerwieni, stojąc na czerwonym tle. Obraz niemal pozbawiony kontrastu. Image
2/14

Jedynie trzem elementom artysta, Jonathan Yeo, zdecydował się nadać kontrast, przez co zdają się one wychodzić z płótna, skupiając na sobie uwagę odbiorcy.

Są to: dłonie i twarz Króla Karola. Oraz motyl lądujący na jego prawym ramieniu.

Motyl monarcha (Danaus plexippus) Image
3/14

Jak to się stało, że to akurat motyl jest jedynym elementem widocznym z daleka na obrazie, nie będącym ciałem Króla?

Pytany o owada Yeo skupia się na trosce Króla o środowisko naturalne, która to troska została zobrazowana motylem właśnie. Image
Read 15 tweets
Apr 11
Co z tymi roślinami? I co z tymi zapylaczami?

Dziś ponownie przypatrzymy się ociepleniu klimatu.

Wątek ekologiczny.
Mutualizm panujący pomiędzy roślinami, a zapylaczami jest niesamowity. Dwa, tak odległe od siebie królestwa, a ich przedstawiciele współpracują lepiej, niż członkowie nie jednego korpoteamu.

Obserwujemy właśnie problemy w tej relacji. Rysę na budowanej setkami pokoleń relacji.
Co więcej, im ta relacja głębsza, z tym dotkliwszymi konsekwencjami możemy mieć do czynienia.

Pomówimy dziś chwilę o konsekwencjach czegoś, co uderza nas podczas codziennych spacerów - problemów z synchronizacją fenologii układu roślina - zapylacz.
Read 27 tweets
Jan 25
1/n

n=9

Dziś owadzi wąteczek o przestrojniku, który gubi plamki.

Można więc powiedzieć, że zapraszam na wątek o niedostrojniku. Niedostrojniku jurtina.

Uwaga, bo to będzie też o zmianach w naszym klimacie. Przestrojnik jurtina, samica (fot. Charles James Sharp)
2/n

Przestrojnik jurtina (Maniola jurtina) jest gatunkiem motyla znanym z polimorfizmu (różnic w wyglądzie pomiędzy osobnikami tego samego gatunku). Różnice te obserwowane są nie tylko pomiędzy samcami, a samicami (fot. poniżej), ale i w obrębie jednej płci. Samiec i samica przestrojnika podczas kopulacji (fot. James K. Lindsey)
3/n

U samic należących do tego gatunku obserwuje się występowanie zmiennej liczby plamek na spodzie skrzydeł. Przez całe lata zmienność tę tłumaczono genetyką. Ot, różnią się, więc populacje muszą się składać z różnych wariantów genetycznych. Przestrojnik jurtina, system zliczania plamek. Plamki 1–5 obecne są na skrzydle przednim, plamki 6–10 na tylnym skrzydle. Plamki 2 i 3 są zazwyczaj zlane, przez co określa się je wspólnie jako plamkę złożoną 2/3.  Źródło: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ece3.10842
Read 10 tweets
Jun 12, 2022
Czy bawię się narzędziem, przy pomocy którego zaprzęgam sztuczną inteligencję do tworzenia obrazów ilustrujących tłyterzową aktywność Szanownych? Czy będę wrzucał je w tym wątku?
Zacząć muszę od @Pan_Dubon. Przyznam, że inaczej sobie Kolegę wyobrażałem.
Atomowy Gnom wykorzystujący Hirołsy w walce o lepszą, nuklearną przyszłość. Ukłony dla Szanownego Reaktora!
@jakubwiech
Read 35 tweets
Sep 24, 2021
1/x

@RadoslawNawrot poruszył temat pajęczych wojen, później @Anna_M_Dyner mnie zawołała z charakterystyczną dla swojej profesji dociekliwością. Ludziom PISMa się nie odmawia z zasady. Zwłaszcza tym, którzy gardzą kolendrą.

Szanowni Państwo, opowieść.

x=17
2/x

Podczas studiów magisterskich wynajmowałem mieszkanie w jednym z toruńskich bloków. Pierwsze piętro, spokojna okolica (Mokre, niedaleko Garbatego Mostku), zimą kaczki przychodziły z Bachy pod klatki bloków na plotki. Heaven is a place on Earth.
3/x

Wprowadziłem się, zacząłem wypakowywać cały swój ówczesny dobytek z kilku toreb, a przechodząc do kuchni (ślepej) zauważyłem, że kratkę wentylacyjną poprzedni lokator zakleił folią. BHP przede wszystkim, więc ją szybko zerwałem.

Tak zaczęła się wojna.
Read 18 tweets
Sep 24, 2021
Człowiek dostał FF i od razu miła myśl. Jutro weekend.

Również chciałbym komuś przypomnieć, że dziś piątek. Pewnie siedzą w lesie zakopani, albo zawaleni papierami przy biurku i mogą nie wiedzieć.

Małe FF więc.
@EasyRid04682094 dwie sprawy:
1. Czekam na LetsTokDizajn o ilustracji naukowej.
2. Leć na kanu jutro, Szanowny Kolego, póki rzeki płynne. Zima idzie, sweter założyłem.

@ddziektarz i @marta_nie. Profile uzupełniające się. Jeden na lato - o skoczkach, drugi na zimę - o skokach.
Oba profile można obserwować jedynie w czasie ich skocznej aktywności, bądź całorocznie. Taki wybór. Ach! I pamiętajmy, że kryminalistyka > kryminologia. Na 100%.

@HomoSilvestris za prowadzenie ultraniebezpiecznego kwizu, w którym każda odpowiedź może się dla nas źle skończyć.
Read 4 tweets

Did Thread Reader help you today?

Support us! We are indie developers!


This site is made by just two indie developers on a laptop doing marketing, support and development! Read more about the story.

Become a Premium Member ($3/month or $30/year) and get exclusive features!

Become Premium

Don't want to be a Premium member but still want to support us?

Make a small donation by buying us coffee ($5) or help with server cost ($10)

Donate via Paypal

Or Donate anonymously using crypto!

Ethereum

0xfe58350B80634f60Fa6Dc149a72b4DFbc17D341E copy

Bitcoin

3ATGMxNzCUFzxpMCHL5sWSt4DVtS8UqXpi copy

Thank you for your support!

Follow Us!

:(