#خلاصه گفتگو با دکتر قاسمپوری #امید ،#آخرین فرد بازمانده از جمعیت غربی #درنای_سفید_سیبری است و امسال چهاردهمین سال سفرش بتنهایی و بدون جفت به ایران بود.
درناهای سیبری از عرض های شمالی نزدیک اقیانوس منجمد شمالی و دارای سه جمعیت شرقی، غربی و مرکزی بودند
جمعیت مرکزی احتمالا بدلیل جنگهای رخ داده در افغانستان و ناامنی منطقه اسیب دیده و در حوالی سال ۲۰۰۲ زمانی که ۴۱ فرد ازان باقی مانده بود ازبین رفت.
بیشترین جمعیت انها یعنی جمعیت شرقی، حدود سه هزار فرد با کمی نوسان، مهاجر دریاچه پویانگ چین هستند.
جمعیت غربی که مسافر ایران بوده اند، بامطالعات #ICF یا «بنیاد حمایت از درناها» ،احتمالا بعداز فروپاشی اتحاد جماهیرشوروی سابق، مسیرشان بجای دو کشور ، منتهی به چهارکشور و در انجا بخصوص در جمهوری آدربایجان بیشتر از قبل مورد صید و شکار قرار گرفته اند که منجربه نابودی این جمعیت شده
تاریخچه مشاهده وثبت آنها در ایران، حدود سال ۵۲در دو الی سه منطقه دیده شده ونهایتا هم در منطقه ای بنام اِزباران جمع و مهاجرت میکردند.اولین شمارش های مستند،بین ۱۱ تا ۱۳ فرد با عکس، ثبت شده درسال ۱۹۷۸ (حدود سال ۵۷) توسط خانم الن ووسالو توکلی، درناشناس فنلاندی مقیم ایران در دست است
اطلاعات قبل از ۱۹۷۸ مستندنیست.
درناهادرعرضهای بالاتر، زندگی میکنن و با شروع سرما مهاجرتشون شروع میشه و در مسیرهای مهاجرتی یا flyway قرارمیگیرن . تمامی پرندگان زمستان گذران شامل انواع مرغابی سانان، بسیاری ازدرناشکلان و گونه های آبزی، از شمال بسمت جنوب واراضی گرمترمهاجرت میکنن
براساس امار ثبت شده در حدود بیست سال اخیر، امید حدود قبل از ۱٠ ابان به ایران میرسد و امسال پنجشنبه ۶مهر ،حدود ساعت ۵عصر در فریدونکنار در آب بند دامگاه نشست وروز بعد بسمت تالاب حرکت کرد.در سال۲۰۱٠ اصلا دیده نشد و معلوم نشد که به کجارفته ولی خوشبختانه سالهای بعد مجددا
طبق روال سالهای پی در محل دیده شده.خوشبختانه بنظر میاد امید بعنوان آخرین بازمانده این جمعیت، دارای هوش سرشاری هست که تاکنون اسیر تورهای هوای نشده و ضمنا ارتباط گرفتنش با دوستداران خود نیز قابل توجه است.
معمولا قبل از ظهر و اوایل اسفند ازایران خارج میشه
بهمین دلیل که خروجش از ایران، درتاریکی شب نیست، گرفتار تورهای هوایی نشده.
برای تعیین مسیرمهاجرتی او، زنده گیری این پرنده وصل جی پی اس بر روی آن، یک ریسک پرخطری هست. لذا تا کنون انجام نگرفته. البته مسیر مهاجرتی او تا حدود زیادی مشخص شده
از نشستنگاههایش در داخل و خارج از ایران نقاطی مثل بوجاق در استان گیلان. دهانه رودخانه ولگا میتوان نام بردو مسیرمهاجرتش از سیبری به خزرشمالی روسیه، قزاقستان، مرز غربی خزر، جمهوری آذربایجان،آستارا بوجاق و درنهایت فریدونکناراست.
متاسفانه درجمهوری آذربایجان درناها بجای کفچه نوک اشتباه گرفته و شکار شده اند. در حالیکه خوشبختانه در ایران، گوشت انها بعنوان خوراکی شناخته نمیشود.
(کفچه نوک در تصویر 👇🏻)
درنا وخانواده درناسانان گونه های مونوگام یا تک همسری هستند. بدین معنی که تازمانی که جفتشان زنده است جفت دیگری اختیار نمیکنند و حتی پس ازمرگ جفت، گاها بایک وقفه طولانی مجددابه جفتگیری اقدام میکنند. درسال ۲۰۰۷ امید با یک درنای پرورش یافته در اسارت که در منطقه فریدونکنار رهاسازی شد
جفت شده ولی متاسفانه جفت ماده بنام «آرزو »چون از نظر تجربه زیستی و هوش بپای امید نمیرسید، احتمالا توسط موانع طبیعی یا انسانی در طول راه تلف شده و بدون اینکه به تولیدمثل برسند، ازبین رفته است.
درناهای بالغ معمولا وقتی بیش از یک تخم میگذارند،روی تخم دوم نمینشینندواین تخم در طبیعت رها میشود.از سال ۱۹۷۰ببعد نزدیک ۲٠٠ عدد ازین تخم های رها شده در طبیعت مربوط به همین ژنوم غربی توسط انکوباتورتبدیل به جوجه شده و تحت شرایط شبیه به طبیعت بامادرمصنوعی باطراحی یک فرد ژاپنی و
بدون حضور انسان در مرکز اوکای روسیه نگهداری و در اسارت تبدیل به درنای بالغ و به جوجه آوری رسیده اند. اما بدون تجربه ی مهاجرت.می بایست همراه یک درنای وحشی در نقش مادر اینها رو بیک مسیر رفت و برگشت فرستاد. و درآنصورت میتوان امیدواربود که افزایش جمعیت صورت بگیرد.
امروز در ۱۴کشور به روش مصنوعی تخم های رها شده نگهداری و به جوجه تبدیل میشود.
از طرفی، بررسی بر روی ژن منتخب بنام دیلوپ درافراد مختلف یک گونه تفاوتهایی را نشان میدهد.در دیلوپ جمعیتهای غربی وشرقی که سالیان طولانی از هم جدا بودند ،تفاوت هایی دیده شده. اما این میزان اختلاف
در حدی نیست که مانع از آمیزش یک فرد از جمعیت غربی بافردی از جمعیت شرقی باشد.لذا میتوان امیدوار بودکه به این طریق امکان احیای جمعیت غربی وجود داشته باشد. #امید #تک_درنای_سیبری
#امید اخرین بازمانده یک جمعیت درنا و یک نماد است. نمادها از نقش تعیین کننده در اکولوژی یک منطقه برخوردارندو بعضی گونه ها بعنوان یک نشانه یا یک پرچم(گونه های چتر یا فلگ شیب flagship) اثبات کننده شرایطی درمحل هستند .
وجود انها، شرایط بهینه و زنده مانی گونه های مختلف دیگر
در منطقه (درمورد امید، شرایط زنده مانی بسیاری از پرنده های دیگر ) را اثبات میکند. چنین گونه هایی حضورشان بمعنای وجود شرایط نرمال ومطلوب برای گونه های نرمال در چرخه اکوسیستم و یک اشل و معیار اندازه گیریست
متاسفانه امارهایی که درجمعیت های بالاازگونه های مختلف درایران ارائه میشود،
در مقایسه با کشورهای دیگر که امار دقیق عددی ارائه میدهند، آمار دقیقی نیستند لذا حضور این گونه های چتر، نشانه ای برای بررسی چرخه اکوسیستم و اوضاع و احوال وشرایط ان و بحث حفاظت مورد استناد و قابل بررسی است
#درنا را میتوان یک غنای زیستی و فرهنگی و اجتماعی در جوامع محلی بشمار آورد.
نام قدیمی و محلی درنا کُولَنگ بوده
ودر رقص کولَنگ ، حرکاتی شبیه رقص درنا برای جذب وجلب جنس مخالف دران اجرا میشود حضور و تلاش برای بقا و ادامه نسل این پرنده میتواند آورده های زیادی برای ماداشته باشد.
،
#علت_مهاجرت_درنا و پرندگان مهاجر دیگر به ایران، اینست که طبیعت
ایران برای آنها رفیوجیا یا پناه ست.
پس از عصر یخبندان ، بعضی از مناطق ایران، از جمله حاشیه کاسپین و منطقه هیرکانی(شرق شهرستان نمین تا حوالی بجنورد) و بخشی ازکوههای زاگرس دچار یخبندان نشدند.بهمین دلیل تنوع زیستی بالا
وگونه های رلیکت ازگیاهان و جانوران درانها وجود دارد. این موضوع باعث شده گونه ای مانند درنای سیبری این منطقه رو برای تغذیه خود انتخاب کند. درنا ریشه گیاهان آبزی واز ریشه نوعی نخل مردابی بنام اویارسلام از خانواده سپیروس که علف هرز شالیزارهاست تغذیه میکند
جرج آرچیبالد و همسر ژاپنی ش، پدر درناهای جهان و عاشق آنها هستند. برای احیای جمعیت درناهای غربی ،درصدد اوردن درنای ماده از بلژیک و برای جلب همکاری از علاقمندان در ایران ، بجای روابط و مجامع دولتی، بیشتر تمرکز بر جلب اراده و همکاری جوامع محلی دارند.
بعقیده فعالین ،نقطه منفی حفاظت از گونه ها طرح پروژه هاست. تازمانی که بودجه هست، پروژه در جریان بوده و بمحض اتمام بودجه ، پروژه ناتمام رها و زحمات ببادمیروند. همین امر نشان میدهد که آگاهی و حمایت جوامع مردمی اهمیت بسزایی دارد.
انچه در رشته توییت بالا خواندید گفتگویی با مهمان اولین #سنجاق_شاهپر جناب دکتر #محمود_قاسمپوری
instagram.com/mahmoud_ghasem…
و #یاشار_صدفزاده
instagram.com/yashar1981y?ut…
بود ممنونیم که مارا تا اینجاهمراهی کردید🙏🏻🕊
ضمنادراین قسمت 👇🏻
ضمنا در این قسمت شنونده داستان زیبایی از سفر امید بنام #مسافری_از_شمال نوشته #یاشار_صدفزاده وروایت #بهناز_بستان‌دوست بودیم که جداگانه همراه پادکستها آپلود خواهدشد. امیدواریم #پادکست های مارو بشنوید و لذت ببرید
castbox.fm/va/3448144
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.