Yeni silsile (#FLOOD): Amerikan dolarının hakimiyeti bitiyor mu ?
Devlet Duması Başkanı Vyacheslav Volodin: "ABD'nin yaptırım politikası dünyadaki dolar tekelinin sonunun başlangıcıdır (..) doğalgazın ruble ile satılması ve ruble ile satılan mal listesinin genişletilmesi konulu mevcut tartışma, ABD Hazine Bakanlığı'nı histeriye sürükledi..."
"...Küresel finans güven üzerine çalışır. ABD, Rusya'nın döviz rezervlerini tek taraflı olarak dondurarak (..) kendi güvenilirliğini sert şekilde baltaladı..."
Çin ekonomi politikası tartışmalarında önemli etki sahibi ekonomisttir Yu Yongding (余永定)
Dünyadaki rezerv paranın %60'ı Amerikan doları. Dış ticaret ve özellikle petrol-gaz satışı ABD doları ile yapıldığı için FED oturduğu yerden para basarak dünyayı soyar.
Bu sömürü gücü dünya tarihinde bir ilk. ABD bu güce 2 dünya harbi sayesinde erişti.
Ancak doların gücü son yıllarda sürekli azalıyor. Meselâ 1999'da rezerv payı %71 iken 2022'de %60.
ABD geçici çare olarak ekonomisi hızlı büyüyen ülkelerin istikrarını savaşla veya darbe ile bozarak sermayenin dolara kaymasını sağlıyor: Brezilya, Rusya, Türkiye, Meksika, Güney Afrika, Tayland... uzun süredir hedefte.
Ukrayna savaşı doların lehinde ve aleyhinde sonuçlar doğurdu. Petrol, gaz ve gıda fiyatlarındaki yükseliş beklendiği gibi dolar talebini arttırdı. Fakat Rusya'nın ruble ile satış yapması, Macaristan'ın bunu kabul etmesi... "neden olmasın?" dedirtiyor.
Moskova ve Pekin uzun süredir petro-dolar sömürüsüne itiraz ediyor ve alternatif proje üretiyorlar.
Amerika eski yöntemleri kullanmakta ısrarlı. Yani İslamî(!) terör, savaş ve darbe ile istikrar bozmak. Amerikan doları dışında para ile ticaret yapmak isteyen bütün ülkelere bu şekilde saldırıyorlar. Bu örnekte Çin ve Tacikistan Stratfor(CIA) tarafından açıkça tehdit ediliyor.
Ukrayna'nın işgalinden sonra dondurulan Rus varlıkları 200 ila 300 milyar dolar arasında.
600 milyar $ olarak tahmin edilen Rus rezervinin kabaca %50'si. Ek olarak Rus oligarkların yabancı ülkelerdeki varlıklarına da el kondu.
Tabi Ukrayna'daki yıkım ve katlamları görenler "oh olsun" diyor ama bu yaptırımlar dolar aleyhinde bir "içtihad" oldu. Neden?
Rusya'yı küresel finansal sistemden çıkarmak doğru muydu? Bu rezerv para birimi olarak doların sonunun başlangıcı olabilir çünkü Rusya Çin'e yanaşacak ve yuanı benimseyecek (..) Çin dolardan kaçabilir. 2014'ten beri Çin ve Rusya dolara bağımlılıklarını ciddi şekilde azalttı.
Çin'in hâlâ 1 trilyon dolardan fazla dolar rezervi var. Ama neden bütün ülkeler dolar tutuyor? Bu para birimini ne destekliyor? Geleneksel cevap, ABD hükümetine olan “tam inanç ve ABD'nin kredisi”.
Savaş sebebiyle Rusya'ya yaptırım uygulamak Venezuella veya Küba'ya yaptırım uygulamaya benzemez. Oyunun kurallarını Rusya için değiştirdiğiniz zaman bütün dünya için kalıcı değişikliklere sebep olursunuz. Dahası bu değişiklikler bazen istenilenin tam tersi yönde gelişebilir.
"Ben Amerikayım, ne istersem yaparım; kanun, ahlak ve temayül beni bağlamaz." mesajı doları zayıflattı. Mahkeme kararı / uluslararası istişare olmaksızın Rus varlıklarının dondurulması, Rus işadamlarının ev fabrika ve yatlarına el konulması önemsiz değil.
Dolar bugüne kadar merkez bankaları tarafından kriz sigortası olarak görülüyordu. Ancak ABD'nin bu tekeli silah gibi kullanması, ABD yörüngesinde olmayan bütün devletleri alarma geçirdi... ki bunlar dünya ekonomisinin %50-%60'ını temsil ediyor. ABD ateşle oynuyor.
Financial Times'a göre Alman, Avusturyalı, Macar, Slovak ve İtalyan enerji şirketleri, Rusya'nın talebine uymak için ruble cinsinden ödeme yapmayı planlıyor. Yani? Rus GazPromBank'ta ruble hesabı açacaklar! (Not: Rusya ruble ile ödemeyen Polonya ve Bulgaristan'a gaz vermiyor)
Rusya Hindistan'a 35$ indirimle petrol teklif etti; ödemeler SWIFT yerine Rus sistemi SPFS'ten geçecek. Hindistan (şimdilik) Amerika korkusuyla reddetti ama ne zamana kadar?
Pekin ise kömür ve petrolünü yuan ile almaya başladı bile!
Ukrayna Savaşı'nın doğurduğu özel şartlarda köşeye sıkışmış bir Rusya Çin açısından büyük avantaj. Pekin kullandığı petrolün üçte ikisini ithal ediyor; üretim maliyetlerinde enerjinin yeri büyük. Bu durum dolardan kurtulmak için ilginç bir fırsat olabilir.
Çin Suudi Arabistan'dan petrol alırken ödemeyi yuan ile yapmak istiyor; bunun pazarlığını birkaç senedir sürdürüyorlardı. Fakat Rusya'nın yuan ile petrol satmaya başlamasından sonra pazarlıklar hızlandı.
Suudi Arabistan evvelâ ingiltere'nin daha sonra Amerika'nın benzin istasyonu oldu. Şimdi de Çin'in benzincisi olmaya mı hazırlanıyor?
1. Pekin Riyad'in en önemli müşterisi.
2. Çinli mühendisler Suudi Arabistan'a balistik füze yapmayı öğretiyor.
3. NEOM gibi dev projelerde Pekin önemli rol oynuyor.
Tabi dolar yerine yeni bir para birimi koymak kolay değil. Siyasî, ekonomik ve askerî olarak Amerika ile iç içe olan Avrupa ve Japon ekonomileri dışında finansal kaynaklara sahip bir ekonomik bölge bulmak mümkün mü?
2019'da uluslararası ticaretin yüzde 88'i Amerikan doları ile yapılırken sadece %4'ü yuan ile gerçekleşmiş.
Dolar zemin kaybederse bu altın garantili bir e-para sayesinde olabilir...
ABD'nin bu duruma tepkisi hâlâ eski usül...
Pekin mücadeleye senelerdir devam ediyor...
Tavsiye kitap (1/3): derindusunce.org/2019/01/12/dik…
Tavsiye kitap (2/3): derindusunce.org/2017/06/01/dik…
Tavsiye kitap (3/3) : derindusunce.org/2017/03/27/dik…
Vesselâm :)
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.