۱/۲۱
چرا در لحظه‌ی مهسا، اینستاگرام به یک‌باره تبدیل به یکی از پلتفرم‌های اصلیِ ابراز و حتی سازمان‌دهی اعتراضات شد؟
در این رشته‌توییت، بخشی از نتایج پژوهشی که برای چهارمین سال متوالی با موضوع روندهای تغییر در #اینستاگرام_ایرانی انجام داده‌ام را منتشر می‌کنم.
#مهسا_امینی
۲/۲۱
متن کامل این گزارش با عنوان «#اینستاگرام_ایرانی در لحظه‌ی مهسا» در وب‌سایت #مشق_نو منتشر شده است:
mashghenow.com/?p=5780
۳/۲۱
علی‌رغم شدت یافتن محدودیت‌های مختلف برعلیه فضای ایرانیِ اینستاگرام، تعداد صفحه‌های پرمخاطب (با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده) #اینستاگرام_ایرانی در سال ۱۴۰۱، با افزایش ۱۷ درصدی نسبت به سال گذشته، به عدد ۲۶۵۴ رسیده است.
۴/۲۱
در طی یک سال گذشته، سهم صفحه‌های «طنز و سرگرمی»، «مد و زیبایی» و «پورنوگرافی» در بین صفحه‌های پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی به‌طور محسوسی کاهش پیدا کرده است. کاهش سهم صفحه‌های «طنز و سرگرمی» اتفاق جدیدی است که در طی یک سال گذشته رخ داده است.
۵/۲۱
در سوی دیگر، افزایش سهم صفحه‌های «آموزشی» و «کسب‌وکارهای اینستاگرامی» در بین صفحه‌های پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی در سال ۱۴۰۱ نیز کماکان ادامه پیدا کرده است.
قابل توجه طرفداران #طرح_صیانت !
۶/۲۱
در فاصله‌ی سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۰، سهم زنان در بین افراد پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی، از ۳۲ درصد به ۴۲ درصد افزایش پیدا کرده بود. اما در طی یک سال گذشته، تغییر محسوسی در توزیع جنسیتی افراد پرمخاطب رقم نخورده است.
۷/۲۱
در حالی که در فاصله‌ی سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۰، سهم صفحه‌های پرمخاطب داخل ایران از ۷۶ درصد به ۸۱ درصد رسیده بود، در طی یک سال گذشته در #اینستاگرام_ایرانی تغییر معناداری در این زمینه رخ نداده است.
۸/۲۱
هیچ‌کدام از صفحه‌های خارجی‌ای که بر اساس شاخص Authority مرجعیت بالایی در بین صفحه‌های پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی دارند، سیاسی نیستند: صفحه رسمی اینستاگرام، کریستیانو رونالدو، نشنال جئوگرافیک، خابی لیم، ناسا، جنیفر لوپز، دوئین جانسون، لیونل مسی، آنجلینا جولی، دیوید بکهام.
۹/۲۱
روند تغییرات در شبکه روابط بین صفحه‌های پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ صفحه‌های ورزشی (آبی کم‌رنگ)، سینمایی (رنگ سبز) و موسیقی (رنگ قرمز) درهم‌تنیدگی بیشتری پیدا کرده‌اند و به‌تدریج میدانی را شکل داده‌اند که به موضوع‌هایی فراتر از حرفه‌شان مربوط است.
۱۰/۲۱
بر اساس شاخص Authority، #علی_کریمی با فاصله‌ای چشمگیر بیشترین میزان مرجعیت را در بین صفحه‌های پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی پیدا کرده است.
رتبه‌های بعد: #علی_دایی، #گلشیفته_فراهانی، #جواد_عزتی، #امیر_جعفری، #بهرام_افشاری، #مهناز_افشار، #مجید_صالحی، #پرویز_پرستویی و #رضا_صادقی
۱۱/۲۱
در طی یک سال گذشته، تعداد دنبال‌کنندگان صفحه‌های پرمخاطبِ برانداز #اینستاگرام_ایرانی ۴۹ درصد افزایش پیدا کرده است. این شاخص برای تحول‌خواهان ۴۳ درصد، برای غیرسیاسی‌ها ۲۲ درصد، برای اصلاح‌طلب‌ها ۱۸ درصد و برای محافظه‌کارها (اصولگرایان) ۱۶ درصد بوده است.
۱۲/۲۱
مقایسه‌ی این اعداد با سال‌های قبل نشان می‌دهد که در طی یک سال گذشته، ایده‌ی اعتراض به شرایط سیاسی موجود به‌طور چشمگیری فراگیر شده و به‌نوعی تبدیل به یک کالای پرمتقاضی در #اینستاگرام_ایرانی شده است.
۱۳/۲۱
از طرفی سهم صفحه‌های سیاسی در بین صفحه‌های پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی از سال ۹۸ تا سال ۱۴۰۱، در حدود ۲درصد ثابت باقی مانده است. به بیان دیگر، حرفه‌ای‌های سیاست - گرایش‌های سیاسی مختلف - توانایی و مقبولیت کافی برای نمایندگی کردن نگرش‌ها و مطالبات سیاسی مردم ایران را ندارند.
۱۴/۲۱
در واقع، بحران نمایندگی سیاسی است که سلبریتی‌های #اینستاگرام_ایرانی را در جایگاه نمایندگی مطالبات سیاسی مردم ایران قرار داده و باعث ظهور پدیده «سلبریتی-کنشگر» شده است. به این معنا، این مردم‌اند که عاملیت دارند و از کوچکترین روزنه‌ها برای بیان اعتراضاتشان استفاده کرده‌اند.
۱۵/۲۱
در سوی دیگر، حرفه‌ای‌های سیاست به‌جای برداشتن گام‌هایی اساسی و اصولی، ترجیح داده‌اند به اقتضای منافع آنی‌شان، گاهی با «هنرمندان و ورزشکاران دغدغه‌مند» و «مردم فهیم» همراه شوند و گاهی نیز به «سلبریتی‌های بی‌سواد» و «مردم جوگیر» دشنام دهند!
#اینستاگرام_ایرانی
۱۶/۲۱
#بهنوش_بختیاری که در سال ۹۸، دارای چهارمین صفحه‌ی پرمخاطب #اینستاگرام_ایرانی بود، بعد از انتشار یک پست اینستاگرامی برعلیه سه معترض محکوم به اعدامِ #آبان_۹۸ و چند موضع مشابه دیگر، در فاصله‌ی سه سال، به رتبه‌ی نوزدهم پرمخاطب‌ترین صفحه‌های ایرانیِ اینستاگرام سقوط کرده است.
۱۷/۲۱
مشابه این سقوط برای #رامبد_جوان و تعداد دیگری از اینفلوئنسرهای اینستاگرام ایرانی نیز رخ داده است. همچنین، بسیار محتمل است که #حسن_ریوندی نیز به‌زودی رتبه نخست پرمخاطب‌ترین صفحه‌ی #اینستاگرام_ایرانی را از دست بدهد.
۱۸/۲۱
چنین شواهدی نشان می‌دهند که برخلاف نامِ فریبنده‌ی «اینفلوئنسر»، برآیند اراده‌ی جمعی کاربرهای #اینستاگرام_ایرانی - به‌خصوص در موضوع‌های سیاسی - به‌مراتب تأثیر مستقیم‌تر و جدی‌تری بر روی رفتار اینفلوئنسرها می‌گذارد، و نه برعکس!
۱۹/۲۱
اگر کنش‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی آنلاین در مواقعی برای ما غافلگیرکننده و حتی نادرست جلوه می‌کنند، لازم است که به‌جای توطئه‌انگاری، سعی کنیم با روش‌های مختلف از منطق موقعیت کاربرها و نیز منطق کنش‌ها و انتخاب‌های آن‌ها فهم درست و دقیقی پیدا کنیم.
#اینستاگرام_ایرانی
۲۰/۲۱
این خطای روش‌شناختی و تحلیلی (توطئه‌انگاری) فقط مختص طرفداران حکومت نیست و اتفاقاً جریان‌های سیاسی طرفدار تغییر نیز در بسیاری از مواقعی که با پدیده‌های ناخوشایندی در شبکه‌های اجتماعی آنلاین مواجه می‌شوند، مرتکب این خطا می‌شوند.
#اینستاگرام_ایرانی
۲۱/۲۱
در نتیجه‌ی چنین وضعیتی، در طی سال‌های اخیر بسیاری از کنشگرها و تحلیلگرها و حتی جامعه‌شناس‌ها تمرکزشان را از روی لایه‌های پایینی سیاست از دست داده‌اند و به‌تدریج تبدیل به کارشناسان مسائل امنیتی و افشاگران توطئه‌های رسانه‌ها و اتاق‌های فکر دشمنان شده‌اند!
#اینستاگرام_ایرانی
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.