Tegen de achtergrond van "Ze hebben Roald Dahl woke gemaakt! 😡"- gate: een kleine historische parabel.
Als je denkt aan de Oompa-Loompas uit 'Charlie & The Chocolate Factory', dan denk je mogelijk aan onderstaande personages uit de verfilming met Gene Wilder (1971).
Maar!
1/
Dat is niet hoe Roald Dahl de Oompa-Loompas oorspronkelijk zag.
In de eerste editie van het boek (1964) waren de Oompa-Loompas "pygmeeën" die door Willy Wonka waren "gevonden in het diepste en donkerste deel van de Afrikaanse jungle".
2/
Willy Wonka verscheepte ter vervanging van zijn personeelsleden 3000 Oompa-Loompas naar zijn fabriek in "kratten met verluchtingsgaten" en betaalde hen enkel in chocolade.
3/
Oorspronkelijke illustraties van de Oompa-Loompas in de Amerikaanse editie van 'Charlie & The Chocolate Factory':
4/
Ten tijde van de verfilming leidden de 'Afrikaanse' Oompa-Loompas tot kritiek van de NAACP, de organisatie die opkwam voor de burgerrechten van zwarte Amerikanen.
Aanvankelijk reageerde Roald Dahl op die kritiek afwijzend. "Real nazi stuff" noemde hij het zelfs.
5/
Maar het activisme van de NAACP leidde ertoe dat de Oompa-Loompas in de eerste verfilming (1971) een oranje huid, groen haar en witte wenkbrauwen kregen.
Ze kwamen ook niet uit Afrika maar uit Oompa-Loompa-Land.
6/
Maar ook Roald Dahl zelf draaide bij.
Hij had nooit de bedoeling racistische stereotypes te gebruiken, vertelde hij, maar erkende wel hoe de Oompa-Loompas overkwamen, en... hij paste ook zijn boek aan.
7/
In de nieuwe editie die Dahl uitbracht in 1973 werden de Oompa-Loompas een soort kleine hippies met witte huid, lang haar en baarden. En ze kwamen niet langer uit Afrika maar, net zoals in de film, uit Oompa-Loompa-Land.
8/
Versie uit 1985.
9/
En ik denk dat iedereen van mijn generatie of jonger die het boek las vooral de tekeningen van Quentin Blake kent, die de Oompa-Loompas zo voorstelde:
10/
Dit is geen concreet commentaar op de recente aanpassingen aan de boeken van Dahl. 't Is enigszins anders: de auteur is overleden, bijvoorbeeld.
Maar het principe van 'aanpassingen aan kinderboeken', aangespoord door maatschappelijk activisme, is allesbehalve nieuw.
P.S. Voor wie meer achtergrond wil, zie o.a. onderstaand (gratis te downloaden) artikel:
Eplett (L.), "For Oompa-Loompas, Orange Was the New Black", Gastronomica, 2016, XVI, 2, pp. 12-17.
jstor.org/stable/26362342
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.