از مشروطه تاکنون گفتمان‌های حاکم بر ایران حول یکی از سه #دال_مرکزی شکل گرفته‌اند. دال مرکزی، گفتمان را منسجم کرده و به دیگر دال‌ها (آزادی، عدالت و …)معنا می‌بخشد. مثلا مفهوم عدالت و آزادی در یک گفتمان با گفتمان دیگر یکی نیست. این ۳ دال مرکزی عبارتند از: ایران، اسلام و دموکراسی
شاهان پهلوی با #باستان‌گرایی بر دال ایران تاکید داشته و دال‌های اسلام و دموکراسی را از جامعه حذف کردند. رهبران جمهوری اسلامی نیز اسلام را دال مرکزی گفتمان #اسلام_سیاسی معرفی کردند. اصلاح‌طلبان حامی #اسلام_دموکراتیک و برداشتی رحمانی از دین بوده بدون آنکه درکی از ایران داشته باشند.
ملی‌گرایان دموکراتیک و وارثان راه دکتر مصدق نیز بدنبال برقراری #ایران_دموکراتیک با به حاشیه‌راندن امر دینی از جامعه سیاسی هستند. بخشی از نهادهای نظامی-امنیتی نیز حامی ایرانِ اسلامی و ضدهژمون در منطقه هستند: ایران حَرَم است! برای آنان ژنرال قاسم سلیمانی تجلی این تصور از ایران بود.
گروه‌های حقوق بشری نیز صرفا سودای برقراری دموکراسی در ایران دارند بدون آنکه جایگاهی برای امر ایرانی و امر دینی قائل شوند. برخی صادقانه باور دارند که انتخابات آزاد کلید حل مشکلات است؛ برخی دیگر اما با رد تمامیت ارضی و زبان مشترک بر #فدرالیسم تاکید کرده و سودای تجزیه ایران را دارند
اما کدام یک می‌تواند دال مرکزی گفتمانی نوین شود؟ برای ۴ دهه ایدئولوژی امت‌محور #اسلام_سیاسی امر ایرانی را به حاشیه راند. مفهوم ایرانیت با طاغوت یکسان دیده‌شد و روایت‌های موجودیت ایران پیش از اسلام سرکوب گشت. در واقع تلاش اصلی بر depoliticization و حذف امر ایرانی از صحنه سیاست بود
#پیامد_ناخواسته این اقدام اما این شد که دال ایران در دسترس ناراضیان جوان قرار گرفته و گفتمان غیررسمی در جامعه مدنی مجازی شکل‌گیرد. ایران یقینا دال مرکزی گفتمان نوظهور خواهدبود! با این حال، نیروی سیاسی برنده (علامت زرد رنگ) در منازعات گفتمانی پیش‌رو در میانه این مثلث ایستاده‌است.
ایران #دال_مرکزی گفتمان برنده خواهدبود، اما این گفتمان باید بر برقراری دموکراسی و رعایت حقوق شهروندیِ برابر برای مردم ایران فارغ از تکثر مذهبی-زبانی تاکید کند. با این حال، نمی‌تواند نگاهی خصمانه به امر دینی داشته‌باشد؛ در عوض، از حضور #دین_غیرایدئولوژیک در جامعه استقبال می‌کند.
خوب یا بد، گفتمان نوینی در جامعه ایران برآمده که بخشی از سیاست داخلی و خارجی کنونی را به چالش می‌کشد. با این حال،این گفتمان هنوز چهره داخلی ندارد؛ خواهان ایرانی قدرتمند در منطقه است ولی برداشتی متوازن در سیاست خارجی ارائه نکرده و البته خطری سهمگین آن را تهدید می‌کند: #تجزیه‌طلبی!
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.