آنچه نمیخواهند شما بدانید (۴)
اشکانیان و #سیاست خارجی
اشکانیان همزمان با افزایش توان نظامی خود ، در دیپلماسی نیز بسیار قدرتمند و فعال بودند .
گزارشات زیادی موجوداست که میگویند دیپلماتهای پارتی بسیار باسواد بودند ، به چند زبان و خط زنده دنیای آن وقت تسلط کامل داشتند و
۱.
کاملاً مورد اعتماد شاهنشاه وقت بوده و تصمیمات آنها را شاه حتماً اجرا میکرده .
در زمان امپراطوری پارتها بر ایران برای اولینبار دیپلماتهای چینی وارد ایران شدند و مورد استقبال شاهنشاه قرار گرفتند .
شییجی (Shiji) اولین دیپلمات و کاشف چینی است که به ایران آمده و ذکر میکنه که
۲.
برای استقبال از وی و هیئت همراهش شاه ۲۰.۰۰۰ سرباز گارد سلطنتی را به استقبال وی و گروه همراهش فرستاده و همچنین زمانی که قصد بازگشت داشته نیز مجدداً ۲۰.۰۰۰ سوار اشکانی وی را تا شهر مرو مشایعت میکنند . (تشکیک دراینکه شیجی اغراق کرده باشه هست)
شیجی همچنین گزارش کاملی از ایران
۳.
ارائه میده . او ذکر میکنه که پارتها یک امپراطوری شهرنشین هستند و از صدها شهری ذکر میکنه که در امتداد رود دجله و فرات قرار داشتهاند که بسیار آباد و پررونق بودند و شغل غالب مردم رو نیز کشاورزی نام برده و گفته که به کشت گندم و برنج اشتغال داشتند .
شیجی همچنین از گستردگی تجارت
۴.
و آبادی در غرب ایران اظهارشگفتی میکنه.
اوهمچنین درراستای ماموریت دیپلماتیکی که داشته به پادشاه خود توصیه میکنه که پارتها در کنار سغدیها(بعدها و طی سدههای بعدی ، چینیها سغدیان رو با ساسانیان جایگزین کردن) میتوانند متحد قدرتمندی برای شاه در سرکوب اقوام مهاجر باشند .
و از همین
۵.
زمان تبادل هیئتهای دیپلماتیک به دو کشور زیاد میشه و حتی دستههائی در ابعاد چند صد نفره به سفارت به کشورهای یکدیگر تردد کردند .
در جریان شورش اسپارتاکوس نیز اشاراتی به ملاقاتهای وی و نمایندگان وی با نمایندگانی از ایران شده است .
همچنین در جریان جنگهای داخلی که منجر
۶.
به سقوط جمهوری درروم واستقرارامپراطوری شد نقش دیپلماتهای اشکانی بسیار پررنگ بوده .
در خلال این دوره نمایندگان سیاسی ایران بارها با #پومپی ژنرال معروف رومی و رقیب ژولیوس سزار دیدار و قول همکاری به وی میدهند ، هرچند که در نهایت از وی در خواستی میکنند که #پومپی را ابتدا دودل
۷.
و سپس پشیمان میکند .
دیپلماتهای ایرانی به وی میگویند که شاهنشاه ارتش کاملاً مجهزی رو در اختیار وی قرار میده که بتونه در جنگ ژولیوس سزار رو شکست بده در عوض وی باید تعهد بده که روم از تمام سرزمینهای ایران در زمان امپراطوری هخامنشی خارج شده و آنها رو به شاهنشاه واگذار
۸.
کند .
بعداً و در طی مذاکرات معلوم شد که منظور دیپلماتهای ایرانی کل خاورمیانه تا سواحل مدیترانه ، انتاکیه ، جزیره قبرس و مصر میباشد .
پومپی ابتدا در مقابل این پیشنهاد دودل شد و در نهایت پیشنهاد را نپذیرفت و مذاکرات به شکست منجر شد .
در نهایت اینکه اشکانیان دیپلماسی بسیار
۹.
فعال و کارآمدی داشتند که به تعبیر امروزی دربست در اختیار منافع ملی کشور بود .
اشکانیان اولین امپراطوری تاریخ ایران بودند که رابطه چینیان را با غرب بلکل قطع کردند و تجارت مابین چین و جهان غرب رو دربست در اختیار تجار ایرانی قرار دادند و ایران تبدیل شد به عظیمترین و
۱۰.
مرکز صادرات مجدد کالا به و از چین و هند . در سال ۱۷۸ میلادی ذکری است از یک دیپلمات چینی که برای بررسی تجارت مستقیم مابین چین و روم به ایران آمده
وی به ایران میاد و اما دیپلماتهای ایرانی شرح مفصلی از وحشیگری دزدان دریائی در دریای سرخ و بحر المیت و ... به وی میدهند و حتی ذکری
۱۱.
هست که کشتی در اختیار وی قرار میدهند که خودش منطقه رو سیاحت کنه و از سوی دیگر چند کشتی رو به شکل کشتی دزدان دریائی درآورده و به سمت کشتی وی حملات صوری و دروغین انجام میدهند و دیپلمات چینی که مطمئن شده بوده که از مهلکه جسته و جان به در برده با این گزارش که دریای
۱۲.
سرخ و حاشیه اقیانوس هند کامل در اختیار دزدان و غارتگران دریائی است به سوی چین باز میگردد .
اما مهمترین و مفصلترین بزرگترین مرکز صادرات مجدد کالا در جهان .
زردآلو و هلو دو میوهای بود که از چین به ایران آمد و انار میوهای بود که از ایران به چین رفت ، همچنین ما برای
۱۳.
اولینبار شترمرغ را به چین صادر کردیم و چینیان اسمش رو گذاشتن #مرغ_پارتی . هرچند که مهمترین صادرات چین به ایران ابتدا ابریشم و سپس فولاد بود (برعکس گفتار شاهنامه که میگه فولاد مرغوب هندی بوده ، اما اسناد نشون میده بهترین فولاد چینی بوده که در حجم بالا به ایران وارد میشده)
۱۴.
زردآلو و هلو دو میوهای بود که از چین به ایران آمد و انار میوهای بود که از ایران به چین رفت ، همچنین ما برای اولینبار شترمرغ را به چین صادر کردیم و چینیان اسمش رو
۱۵.
گذاشتن #مرغ_پارتی . هرچند که مهمترین صادرات چین به ایران ابتدا ابریشم و سپس فولاد بود (برعکس گفتار شاهنامه که میگه فولاد مرغوب هندی بوده ، اما اسناد نشون میده بهترین فولاد چینی بوده که در حجم بالا به ایران وارد میشده)
اما مهمترین موردی که مورخین در مورد دیپلماسی ایران
۱۶.
در زمان اشکانیان ذکر کردهاند شرح مذاکرات هیئت دیپلماتهای ایرانی در مذاکره با کراسوس پیش از نبرد حران است .
در این مذاکرات رئیس هیئت دیپلماسی ایرانی به کراسوس جملاتی میگه که در تاریخ ماندگار شد و تا امروز در جهان از آنها ذکر و یاد میشود
۱۷.
اما شاهکار سیاسی اشکانیان را میتوان و باید در نیمه اول تاسیس این سلسله و جنگهای منجر به اخراج یونانیان از ایران دید ، در خلال این دوران که بیش از ۱۴۰ سال هم طول کشید (۸۰ سالش فقط جنگ با سلوکیان بود) تمام پادشاهان اشکانی روی سکههای خود جمله «دوستدار هلنیسم» را ضرب میکردند .
۱۸.
که در این مورد در رشتو آینده بطور کامل توضیح خواهم داد
اما با وجودی که #اشکانیان دارای دستگاه دیپلماسی بسیار قدرتمند ، فعال و قهاری بودند ، اما در این میان با یک سری مواردی مواجه میشیم که نشان از روحیه جوانمردی و مردانگی این قوم داره .
در واقع امر میتوان اینگونه نتیجه گرفت
۱۹.
که اشکانیان بسیار به قول و شرافت خود پایبند بودند و مصلحت سیاست رو مقدم بر شرافت خود نمیکردند و همین روحیه در نسلهای بعدی ایرانیان ماند که پس از اسلام تبدیل شد به جنبشهای فتیان و جوانمردان و عیاران و ....
در طول تاریخ #اشکانیان بارها دیده شده که آنها جوری بر قول خود
۲۰.
ایستادهاند که بیشتر به بلاهت شباهت پیدا میکنه تا واقعیت مثلاً در جریان خواستگاری امپراطور کاراکالا از دختر شاهنشاه #اردوان_پنجم میبینم که وقتی صدها خانواده اشرافی به سمت محل برگذاری جشن خواستگاری میروند همگی بدون سلاح و با لباسهای رنگارنگ و بزم به محل میروند ، چرا که طرف
۲۱.
رومی از مهمانان خواسته بودند که برای جشن سلاح حمل نکنند و ایرانیان بر قول دشمن اطمینان کرده بدون سلاح به محل جشن رفته و شاهنشاه و همگی مهمانان مورد حمله واقع میشوند .
اشکانیان مردمانی عشایر و ساده دل ، اما به شدت ایرانگرا بودند آنها هرگز تن به قانونی که آنها را محدود کنه
۲۲.
ندادند ، فراموش نکنید که کوروش کبیر در سرزمین همین قوم کشته شد همچنین پدر داریوش کبیر در زمان کوروش کبیر ساتراپ همین منطقه پارت بود وقتی که توسط کوروش کبیر به مرکز احضار میشه و شاهنشاه بهش میگه که پسرت داریوش برای کشتن من در حال توطئه است .
و اتفاقاً زمانی که پارتها برعلیه
۲۳.
سلوکیان قیام کردند ادعا کردند که از اعقاب داریوش کبیر آنها مردمانی آزاد بودند و این آزادی رو برای تمام ایرانیان فارق از نوع و نژاد و رنگ پوست و نوع دینشون میخواستند و به مردمان سراسر ایران آزادی کامل اعطا کرده بودند که هرجور که دوست دارند و میپسندند زندگی کنند ، هرخدائی رو
۲۴.
که دوست دارند بپرستند و هر دینی رو که دوست داشته باشند برگزینند .
برای همین هم در تمام ۴۷۵ سال شاهنشاهی این مردم بر ایران حتی ۱ مورد گزارش درمورد شورش و قیام و علاقه به تجزیه و در خواست جدائی از ایران نمیبینید که هیچ ، حتی میبینیم که سرزمینهای زیادی خواهان جدائی و
۲۵.
پیوستن به ایران بودند .
نمونه بزرگ آن امپراطوری ارمنستان که در تمام جنگهای این دوران همیشه خواهان پیوستن به ایران بود و در نهایت رومیان نیز با پذیرش این واقعیت پذیرفتند که شاه ارمنستان را شاهنشاه ایران انتخاب بکنه و قیصر روم تنها شخص منتخب رو تایید بنماید .
که همین تایید
۲۶.
هم مستلزم این بود که فرد برگزیده تا روم بره تا قیصر وی را دیده و تایید نماید .
ما از اشکانیان به اندازه ساسانیان و هخامنشیان نمیدانیم ، چرا که اشکانیان مانند هخامنشیان و ساسانیان دستگاه تبلیغات حکومتی نداشتند ، نیازی هم به این دستگاه تبلیغات نمیدیدند ، چرا که با دروغ و
۲۷.
تزویر و ریا حکومت نمیکردند آنها بر دلها حکومت میکردند و اگر نبود چند عامل که در مقطعی از زمان با یکدیگر همایندی کردند ، ساسانیان هرگز محلی از اعراب پیدا نمیکردند که بخواهند امپراطوری مذهبی تشکیل بدهند .
کلام آخر :
اشکانیان اولین قومی در تاریخ بودند که از دیپلماسی برای
۲۸.
گسترش رفاه آسایش مردم و افزایش ثروت در میان ملت ایران استفاده کردند .
وقتی بلاش سوم فرمان بسیج برای حمله به روم داد ، امپراطور آنتونیوس نامهای به وی نوشته و مینویسه که چرا به دنبال جنگی ، حال آنکه از برکات این صلحی که مابین ماست مردم ثروتمندتر شدهاند ، تجارت مابین ما
۲۹.
رونق یافته و شهرها آباد شده و مردم شاد زندگی میکنند ، تو امروز خواهان جنگی هستی که جز اشک و ناله زنان و یتیمان نخواهد داشت و نتیجهای جز ویرانی شهرها و روستاهای آباد نخواهد داشت .
و عجبا اینکه با رسیدن این نامه به دربار ، بلاش به نام سعادت ملت ایران فرمان حمله را
۳۰.
لغو میکنه .
در نهایت اینکه هرآنچه را که بشر در قرن ۲۱م به عنوان نمادهای مدرنیسم و مدنیت و انسانیت تجربه میکنه ، ایرانیان در زمان پارتها تجربه کرده و دیدهاند و این در حالیه که ما آنچنان چیزی از این امپراطوری عظیم ، باشکوه و مظلوم تاریخ ایران نمیدانیم چرا که خون مارا دشمن
۳۱.
خارجی ریخت و اما خون فرهنگ و هویت و ملیتمون رو خودمون به دست خودمون ریختیم .
پایان بخش «۴»
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.