Normal insanların, hafiften manik (manili) oldukları ve onları ruhen sağlıklı kılanın da bu olduğu düşüncesiyle, sözü geçen manik düşünce haline, "öğrenilmiş çaresizlik" kuramına nazire yaparak, "öğrenilmiş çarelilik" diyeceğim.>
Buna "öğrenilmiş çarelilik" diyeceğim çünkü normal insanları sağlıklı kılanın, (belki ölüm hariç) "herşeyin bir çaresi var" inancı olduğunu düşünüyorum.
Bu hafiften manik zihin durumu, normal insanları, en başta suçluluk duygusuna ve kaygıya karşı koruyan bir kalkan. >>
Bu hafiften manik zihin durumu, normal insanları, en başta suçluluk duygusuna ve kaygıya karşı koruyan bir kalkan. >>
"Öğrenmiş çarelilik" zihin durumu, en başta, normal ve sağlıklı kişilerin, sahip oldukları iktidarı abartmalarıyla yani hayatlarını nihayetinde istedikleri gibi kontrol edebileceklerine inanmalarıyla ilişkili. Bu, kişiselleşmiş bir ütopya.>>
Sözü geçen kişisel ütopyanın yani "hayatımı nihayetinde dilediğim gibi kontrol edebilirim" inancının arkasındaysa "ben çevremi dilediğim gibi yönlendirebilrim" inancı yatıyor. Çünkü, ikincisi mümkün değilse ilki yani dilediğim hayatı kurmam ve yaşamam nasıl mümkün olabilir ki ! >
Nazire olsun diye "öğrenlimş çarelilik" dediğim niteliğe iki psikolog, daha önce "sağlıklı yanılsamalar" demişlerdi. Aşağıdaki dizide bu iki psikoloğun kuramını kısaca anlattım. Bu iki yazarın yazdıklarını gayet önemli buluyor ve halen de geçersizleştirilemediklerini düşünüyorum>
Dizi şu:
Gündemden düşen "depresif gerçekçilik" meselesi de bu konuyla direkt ilişkiliydi.
Bu meselenin gündemden düşmesinde, psi sektörüne hakim olan, ruhen sağlıklıların gerçekliği sağlıksızlara göre daha doğru algıladıkları postülasının sarsılması riskinin de etkili olduğunu sanıyorum.
Bu meselenin gündemden düşmesinde, psi sektörüne hakim olan, ruhen sağlıklıların gerçekliği sağlıksızlara göre daha doğru algıladıkları postülasının sarsılması riskinin de etkili olduğunu sanıyorum.
Buradaki "ciddiyet"i, gerçekçiliğin hem bir metaforu hem de bir görünümü olarak düşünebiliriz.
Sözü geçen ciddiyet, yalnızlığın, zaten hep mevcut olan kaygının hissedilmemesini zorlaştırmasıyla ilişkili. Kaygısını hisseden insan, pek şen şakrak olamıyor.
Sözü geçen ciddiyet, yalnızlığın, zaten hep mevcut olan kaygının hissedilmemesini zorlaştırmasıyla ilişkili. Kaygısını hisseden insan, pek şen şakrak olamıyor.
Oysa, başka insanlarla geçirilen zamanlarda, zaten hep az çok mevcut olan kaygı (eğer sosyal bir kaygınız filan yoksa, yani sağlıklıysanız) hissedilmiyor; deyim yerindeyse askıya alınıyor. Kalabalığın güvenliği ve sıcaklığıyla, kaygınızı hissetmiyorsunuz. Yalnızken buna açıksınız
Başkalarına gitmenin çoğu kez üstü örtük kalan bir sebebi, yalnızken açık olduğunuz kaygınızı hissetmemek.
Bu yüzden, hiçbir şey değişmeyecek olsa bile, birisine derdini anlatmak iyi gelir. Kaygınızı hissetmezsiniz; aslında derdinize hiçbir şey olmamıştır, o beklemektedir.
Bu yüzden, hiçbir şey değişmeyecek olsa bile, birisine derdini anlatmak iyi gelir. Kaygınızı hissetmezsiniz; aslında derdinize hiçbir şey olmamıştır, o beklemektedir.
Bunda, sanırım, diğerini koruyucu ve çok güçlü bir annenin yerine koymanın payı çok. O birşey yapacak, bazı şeyler söyleyecek ve sizin derdiniz de sanki azalacakmış gibi. Aslında, sizin beklediğiniz rasyonel öğütlerin çok ötesinde, büyülü bir etki gibi.
Diğeri, size derdinizle ilişkili rasyonel tavsiyelerde bulundukça, rasyonel öneriler sundukça, giderek sıradanlaşıyor ve kaygınız da ortaya çıkıyor; ondan beklediğiniz şey bu değil.
Çünkü, diğeri size paylaşımınızla ilişkili rasyonel önerilerde bulundukça, siz yalnızlığınızın gerçekçi ciddiyetinden veya kaygınızdan bir türlü uzaklaşamıyorsunuz. Aradığınız şey, bu değil.
Sağlıklı yanılsamanız sürsün diye gittiniz ona.
Sağlıklı yanılsamanız sürsün diye gittiniz ona.
Tr'de insanlar birbirleriyle beraber çok zaman geçiriyorlar, sohbet ediyorlar ve bu ortam kaygının hissedilmemesi için birebir. Kaygı yok olmuyor; sadece dolaba kaldırılıyor. Çoğu kez, yalnız kalamamanın esas sebebi, yalrızken hissedilmemesi çok zorlaşan, taşınamayan kaygı.
