Thread by @OrdibeheshtShi1

#رشتو
اوراسیا از دریچه نگاه نخبگان روسیه
توی این رشتو سعی میکنم تحولات فکری و علمی در سیاست خارجی و داخلی روسیه نسبت به اوراسیا(با تاکید بر ایران) رو بررسی کنم ولی قبل اینکه شروع کنم باید چندتا موضوع رو تعریف کنم

- اسلاووفیلیا : این جنبش روشنفکری در قرن نوزدهم در روسیه متولد شد و عقیده داشت که روسیه باید براساس ارزشها تاریخی خودش توسعه پیدا کنه و از نهادها بومی خودش مواظبت کنه . هم از راستها هم ازچپها جزی ازین جنبش بودند و تفاوت اصلیشون دراین بود که یک طرف اعتقاد داشت دموکراسی در روسیه

امکان داره و گروه دیگه اینو برخلاف ازرشها تمدنی روسیه میدونست ولی یکسری موارد بود که هردوطرف بهشون معتقد بودند مثلا هردوگروه معتقد بودند فردگرایی در فرهنگ روس جایی نداره و نقش روحانیت بمراتب از حاکمیت مهمتره و عرفان بر عقل گرایی ارجحیت داره همچنین هویت بلاروسی ها و اوکراینی ها

بطور کامل رد میشد و هرگونه هویت جدا بجز روس برای این دو گروه اتنیکی رو توطئه لهستانی میدونستند

-اوراسیانیسم : جنبش قبلی سنگ بنا جنبش سیاسی شد که از دل نخبگان مهاجر از روسیه بعد انقلاب اکتبر و جنگ داخلی بیرون اومد . این گروه معتقبد بودند که دلیل اصلی انقلاب روسیه توسعه بیش از حد سریع روسیه بوده که فاصله طبقاتی رو در فاصله کوتاهی چندبرابر کرده بود و با زندگی سنتی مردم

در تضاد بود ولی اهمیت این جنبش برای خارج از مرزها روسیه این بود که به بسیاری از نخبگان روسیه اثبات کرد که روسیه نه تمدنی اسیاییه و نه تمدنی اروپایی بلکه متعلق به مفهوم ژئوپولوتیک اوراسیاست . این جنبش به بهترین شکل توسط شوروی کنترل شد

-نئو اوراسیانیسم :.بعد از فروپاشی شوروی تمام روسیه بسیار امیدوار به اینده نگاه میکرد و فضایی که گلسنوچ در چندسال اخیر نسبت به کاپیتالیسم و غرب ایجاد کرده بود برای اکثریت مردم روسیه این توهم رو بوجود اورده بود که به محض فروپاشی شوروی درمدت بسیار کمی روسیه تبدیل به یکی

از ثروتمندترین کشورها جهان میشه و خصوصی سازی و دموکراسی غربی بالاخره بعد از چندصدسال موجب میشه که روسیه هم بعنوان بخشی از تمدن غرب پذیرفته بشه . اما فجایع اقتصادی دوران یلستین و گسترش ناتو به مرزها روسیه و و فساد گسترده و حکومتی که همیشه در لبه فروپاشی و چندتیکه شدن بود باعث شد

جنبش سیاسی اوراسیانیسم به شکل دیگه ای طرفدار پیدا کنه . اینکه حکومتی به عظمت شوروی که زحمت خون میلیونها روس بود به اون راحتی و با خیانت یلستین و گورباچف فروپاشید برای خیلی ها در حلقه قدرت بسیار سنگین بود و الان حتی درساده ترین خدمات هم دولت وامانده بود .

فردی که این جنبش رو ازنظر اکادمیک دوباره زنده کرد الکساندر دوگین بود . دوگین تا حد زیادی موثر از نظریه هالفورد مکیندر است که تمدنها رو به تمدنها زمینی و دریایی تقسیم میکنه . تمدنها دریایی هدف اصلیشون تجارت و گرفتن امتیازات اقصتادی است و تمدنها زمینی دنبال اینند که مرزهاشون رو

رو گسترش بدن تا هسته اصلی در امان باشه . یکی دیگه از اشخاص مهم دراین حلقه ژیرینوفسکی است که معتقده مهمترین نیاز تمدنی روسیه دسترسی به ابها گرم است این موضوع صدها ساله هدف ژئوپولوتیک روسیه است و چیز جدیدی نیست . ولی ژیرینوفکسی دوز رو بسیار بالا میبره و معتقده روسیه بجای تلاش برای

برای نفوذ دوباره در اروپا باید نگاهشو به سمت جنوب ببره و بدنبال دسترسی بدون مانع به مدیترانه از طریق تنگه داردانل و اقیانوس هند از طریق ایران باشه در تصویر رویاییش هم روزی رو میبینه که سربازان روس پاهاشون رو در اقیانوس هند میشورند و زبان و تمدن روسی صلح رو به خاورمیانه برمیگردونه

برمیگردونه قومیتهارو از ستم فارس و ترک نجات میده و از همه مهمتر به روسیه بحدی امتیازت اقتصادی میده که بتونه با تمدن اتلانتیک رقابت بکنه . حزب ژیرنوفسکی به شکل عجیبی در انتخابات 1994 دوما یک چهارم صندلی هارو بدست اورد . در دهه نود دوما قدرت بسیار کمی داشت و ایده ها ژیرنوفسکی حالت

حالت عملی پیدا نکردند اما با این حال مقداری اعتبار در ایده گسترش روابط با ج.ا ایجاد کردند . دلیل اصلی این گسترش روابط بخاطرهیچ داکترین خاصی نبود فقط به این دلیل بود که روسیه به شدت به پول نیاز داشت و ایران قصد داشت بعد جنگ ارتششو بازسازی کنه و این فرصتی شد برای چند قرارداد بزرگ

بزرگ فروش تسلیحات . همینطور مسئله نیروگاه بوشهر پس از شونزده سال دوباره به مسئله مهمی در سیاست داخلی تبدیل شد و ج.ا بخاطر شرایط انقلابیش از هیچ دولت غربی نتونست کمک بگیره . روسیه هم البته در ابتدا روی خوشی نشون نمیداد بخاطر اینکه یلستین قصد داشت روابط با امریکا رو به بهترین شکل

شکل ممکن نگه داره ولی نهایتا باز بخاطر شرایط اسفبار اقتصادی حاضر به همکاری شد . نهایتا بخاطر تمام مسائلی که قبلا گفتم روسیه دیگه مطمئن شد هیچ جایی در فریمورک غرب نداره و دراین شرایط بود که ایران و چین به دو کانتربالانس مهم در رقابت با تمدن اتلانتیک تبدیل دشند و نئو اوراسیانیسم

اوراسیانیسم بالاخره وارد دیسکورس در سطح اکادمیک و عمومی شد دوگین هم ازین موضوع سود زیادی برد و به مشاور سخنگو دوما گنادی سلزنف تبدیل شد . مهمترین اثرش The foundation of geopolotics ده ها مرتبه چاپ شد و حتی در اکادمی ستاد ارتش بعنوان textbook استفاده شد

دوگین اتحاد با ج.ا رو یکی ازمهمترین اهداف روسیه میدونست و حتی این نظرش درکرملین هم طرفدارانی پیدا کرد یکی دیگه از کسایی که به این جنبش فکری کمک کرد ایواشف یکی از ژنرالها سه ستاره شوروی بودکه به یکی از مهره ها اپوزیسیون یلستین تبدیل شد ایواشف هم ج.ا رو بعنوان یک متحد طبیعی میدید

اما به رابطه با چین با دید منفی نگاه میکرد چون گسترش دموگرافیک چین این خطر رو ایجاد میکنه که مناطق شرقی روسیه و سیبری توسط هانها قبضه بشه و موضوع دیگه هم این بود که چین از بالا به پایین به روسیه نگاه میکرد . البته در واقعیت و عمل این دیدگاه هیچوقت رسمی نشد .نهایتا الیت اپوزیسیون

زندگی شخصیشون براشون در اولویت بود . میلیونها دلار پولشون در اروپا خوابیده بود که درصورت فروپاشی روسیه فرار کنند و همین مسئله زندگی شخصیشون سبب شد که ازون مقدار نفوذی که در دولت داشتند در راستا گسترش روابط با ج.ا بهره نبرند .

یکی از شوکها بزرگ در استانه هزاره جدید برای روسیه حمله ناتو به صربستان بود که حتی لیبرالهایی که بدنبال گسترش روابط با امریکا بودند رو شوکه کرد . تمام روسیه درکمال ناباوری نگاه میکرد که ناتو به چه سادگی صربستان رو فلج کرد و برای اولین بار به شکل جدی این ترس بوجود اومد که درصورت

حمله ای مشابه به روسیه به همون اندازه صربستان ناتوان خواهند بود .(اینم اضافه کنم صربها و روسها ازنظر تاریخی بسیار بهم نزدیکند و همدیگرو شبیه برادر میبینند) این بمباران حتی یلستین رو هم نا امید کرد و یگنی پریماکوف نخست وزیر روسیه حال سفر به واشنگتن بود وسط راه دستور گرفت که برگرده

عصر پوتین :
پوتین در همون سال اول به کوبا کره شمالی ونهایتا چین سفر کرد و حتی بحدی در چین روابط گرم بود که خیلی ها تصور کردند که از اون روز به بعد روسیه و چین متحد نظامی شدند . همچنین درهمون سال اول قرارداد گور-چرنومیردین ملغی شد و روسیه دوباره شروع به فروش تسلیحات پیشرفته به

پیشرفته به ج.ا کرد . هیئتها دیپلماتیک ج.ا در مسکو هم سعی کردند نظام رو به مشتری شماره یک نظامی روسیه تبدیل کنند . برای مدتی بنظر میومد که رویا دوگین قراره به واقعیت بپیونده .

حتی پوتین سه بار تابحال از لو گومیلوف اوراسیانیست و تاریخدان بزرگ شوروی در سخنرانیهاش تقدیر و تعریف کرده که نشون میده پوتین هم تحت تاثیر این جریان فکری است . پریماکوف نخست وزیر عزل شده یلستین هم موردمحبت پوتین قرار گرفت و دوگین هم با کمک مالی و از همه مهمتر تائید سیاسی از طرف

کرملین تونست حزب سیاسی تشکیل بده هرچند نهایتا سرنوشت حزبش غم انگیز تموم شد .
البته هرچند ظواهر صدهشتاد درجه تغییر پیدا کرد درعمل تفاوتها اونقدر چشمگیر نبود . بعد از 9/11 پوتین اولین کسی بود که بوش پیام تسلیت فرستاد و همینطور اجازه داد مرکز ترانزیت ماناس در قرقیزستان

برای حمله به طالبان استفاده بشه . این با رویا اوراسیانیستها که ایران رو در قلب سیاست خارجی میدیدن و محدودکردن و اخراج امریکا از اوراسیا رو اصلی ترین هدف بلندمدت روسیه میدیدن در تضاد بود

این رشتو ادامه دارد...

دوستان قسمت دوم رو هم نوشتم اگه دوست داشتید بخونید

https://twitter.com/OrdibeheshtShi1/status/1125731883902541825