Thread by @a_dastaran

درباره انقلاب سفید یا انقلاب شاه و مردم می‌نویسم. تشکر که می‌خونید.
دهه40با خبر بدی برای شاه ایران آغاز شده بود.بر خلاف خواسته شاه،در اِمریکا نامزد حزب دموکرات،جان اف کندی،رای آورده بود.وی در تبلیغ انتخاباتیش وعده داده بود تا حمایت آمریکا از رژیم های دیکتاتوری را قطع کند.
1

وی بعد از انتخاب شدن پرداخت هرگونه وام و کمک مالی به ایران را مشروط به اصلاحات اداری و بخصوص اصلاحات ارضی دانست. شاه برای پوشش ضعفی که باعث می‌شد خواسته‌های آمریکا را بی چون و چرا اجرا کند،با ژست تحول خواهانه‌ای، نام انقلاب روی آن دستورات و تهدیدات گذاشت.
2

شاه در آمریکا،برای اجرای انقلاب سفید(انقلاب شاه و مردم)در ایران تعهد داد.
انقلابی که تماماً خواسته آمریکا و از ترس نفوذ شوروی بود.
کندی:آمریکا به رژیم‌های دست‌نشانده و وابسته به خود فشار آورد که بمنظور پیشگیری از جنبش‌های ملی و ضد آمریکایی،اقدام مزبور را به مرحله اجرا بگذارند.
3

این اصلاحات یک محور اصلی داشت که باقی اصول حول محور آن بودند:اصلاحات ارضی و الغای رژیم ارباب و رعیتی.
و اصول دیگر:
+ملی کردن جنگل‌ها و مراتع
+فروش سهام کارخانه‌های دولتی به عنوان پشتوانه اصلاحات ارضی
+سهیم کردن کارگران در منافع کارگاه‌های تولیدی و صنعتی
...
4

+اصلاح قانون انتخابات به منظور دادن حق رای به زنان
+ایجاد سپاه دانش به منظور اجرای تعلیمات عمومی و اجباری.
(البته به مرور زمان اصول دیگری نیز به این شش اصل اضافه شد که برای حفظ اختصار از آنها می‌گذرم)
در این رشتو به آثار و پیامدهای این انقلاب می پردازم:
5

اصلاحات ارضی:
شاید با ارفاق شدید بتوان یکی از پیامدهای این اصل را زمیندار شدن برخی(نه همه)روستاییان دانست اما در واقعیت نتیجه این اقدام مهاجرت روستانشینان به شهر و گسترش شهرنشینی و در نهایت تخریب قدرت کشاورزی کشور و تغییر سبک زندگی ملت شد.معضلاتی که تا امروز اصلاح نشدن.چرا؟
6

آنانی که مثلاً صاحب زمین شده بودند،هیچ پشتوانه‌ای برای کاشت و برداشت محصول نداشتند،درنتیجه تصمیم به مهاجرت به شهر و کسب درامد از قوه جسمی خود(کارگری)می‌گرفتند.
مردم قید خانه‌های روستایی خود را زدند تا در آلونک‌های شهرها زندگی کنند.یعنی افزایش شهرنشینی و تشدید شکاف طبقاتی.
7

از دیگر آثار مخرب این اصل کاهش محصولات کشاورزی بود. مملکتی که در سال‌های39و40از صادرکنندگان مواد غذایی بود؛به مرور زمان و در آغاز دهه50بیش از50%نیازهای غذایی خود را وارد می‌کرد
ارباب رعیتی(برده‌داری)نیز بیش از پیش اوج گرفت.تا حدی که گاهی اربابان به ناموس رعیت دست‌درازی می‌کردند
8

این اصول شش گانه مخالفان زیادی داشت؛ از روحانیت مذهبی تا جبهه ملی لیبرال.
نهضت آزادی3بهمن1341اعلامیه‌ی "ایران در آستانه یک انقلاب بزرگ و برگرداندن تاریخ خود" را منتشر و آنرا توطئه انقلاب سفید نامید.جبهه ملی نیز با عنوان "اصلاحات آری دیکتاتوری نه" به مقابله با آن پرداخت.
9

روحانیون نیز از مخالفان سرسخت این انقلاب بودند.
وقتی از طرف رسانه‌‌های درباری به مخالفین با حق رای زنان تقلیل داده می‌شدند،پاسخ می‌دادند:مگر در این مملکت مردان حق رای دارند که حال این حق به زنان داده شده است؟
یکی دیگر از علل مخالفت روحانیون،نگرانی برای استقلال کشور بود.
10

امام در پاسخ به استفتاى جمعى از متدینان طهران(که از تصویب ملى اصلاحات سؤال کرده بودند)مى‌نویسد:
به نظر این جانب رفراندوم که به لحاظ رفع بعضى از اشکالات به اسم تصویب ملى خوانده شده،مخالف راى جامعه،روحانیت اسلام و اکثریت قاطع ملت است.
11

امام در ادامه ایرادات خود به رفراندوم را می‌نویسد:به پاره اى از اشکالات اشاره مى‌نمایم:
۱.در قوانین ایران(قانون اساسی)رفراندوم پیش بینى نشده است.
۲.معلوم نیست چه مقامى صلاحیت دارد رفراندوم نماید و این امرى است که باید قانون معین کند.
۳...
12

۳.لوایح شش‌گانه مبهمند و فاصله اعلان آنها تا زمان برگزارى رفراندوم اندک است و مردم مهلت اندیشیدن درباره آنها را ندارند.
۴.اکثریت جامعه ایران قوه تشخیص فهم این اصول را ندارند.
۵.راى دادن باید در محیط آزاد باشد و این در ایران عملى نیست.
13

شاه با دستگیری و سرکوب مخالفان انقلاب سفید این اصلاحات را به رفراندوم گذاشت، رفراندومی که حتا برخلاف قانون اساسی مشروطه بود. بعد از رفراندوم رژیم مدعی شد در این انتخابات 5میلیون 600 هزار نفر شرکت کرده اند که با حجم مخالفت‌های از قبل مطرح شده همخوانی نداشت.
14

از تقلب در این رفراندوم سخنان زیادی گفته شده.مصطفی حائری زاده در کتاب خاطرات خویش می‌نویسد: از قلابی بودن رفراندوم فرمایشی همین بس که بعد از اعلام نتایج و رای 6 میلیونی آن،در روزنامه‌ها نوشته بودند بیش از 3500 رای در روستای عباس‌آباد بوئین زهرا به صندوق‌ها ریخته شده است...
15

یعنی از جایی که همه‌ی جمعیت آن از کوچک و بزرگ و از زن و مرد، به زحمت به 500 نفر می‌رسید، 3500 رای به دست آورده بودند!
ریچارد کاتم، مامور سیا، در نامه‌اى به روزنامه نیویورک تایمز نوشت:رفراندوم شاه نه آزاد بود و نه یک پیروزى براى دموکراسى و حکومت مردم بر مردم به شمار مى‌آید.
16

یک مورخ فرانسوى نیز چنین نوشت: پوچ بودن نتیجه رفراندوم (۹/۹۹%آرى) وقتى آشکار شد که چند ماه بعد، موج تظاهرات در خیابان ها به راه افتاد و این بار گروهى از روحانیان بر ضد رژیم موضع گیرى کردند.
17