Thread by @sdmohajer

#رشته_توئیت
چرا بیماری های عجیب و غریب ویروسی همیشه از چین سر در میاره؟

اکتبر ۲۰۱۹ بود که چین علنی اعلام کرد که دچار یک بیماری عفونی همه گیر شده. ⬇️

بعضی بیماران تنها علایم تب و سرفه خشک رو داشتند. بعضی دیگه دچار ذات الریه هم می شدند و در عده ای هم ذات الریه اون قدر شدید میشد که می مردند. دکترها اسم بیماری رو کووید-۱۹ گذاشتند به این دلیل که ویروسش از خانواده کروناست. ⬇️

زمانی که به دنبال نقطه صفر شیوع بیماری می گشتند رسیدند به یک بازار غذا در شهر ووهان. از ۴۱ بیمار اولیه ۲۷ بیمار به اونجا رفته بودند. اگر چه این مشاهده دلیل قطعی برای نتیجه گیری نقطه شروع نبود ولی چین سریعا این بازار رو تعطیل کرد. ⬇️

دلیلش هم این بود که چین قبلا هم شاهد شیوع بیماری از بازارهایی شبیه این بود. سال ۲۰۰۲ یک ویروس کرونای دیگه از بازار مشابهی در جنوب چین شیوع پیدا کرده بود. اون ویروس تونست به ۲۹ کشور دنیا پخش بشه و جان ۷۷۴ نفر رو بگیره. ⬇️

۱۸ سال بعد یک ویروس دیگه از همون خانواده تا حالا به ۷۱ کشور دنیا پخش شده و تا الان جان بیش از ۵۰۰۰ نفر رو گرفته.

حالا سئوال اینه که نقش این بازارهای غذا در شیوع این ویروس ها چیه؟ و چرا این اتفاق ها از چین شروع میشه؟⬇️

بیشتر ویروس هایی که ما رو بیمار میکنند از حیوانات منشا میگیرند. ویروس هایی که باعث آنفولانزا می شند از مرغ و خوک منشا می گیرند. ویروس HIV از شامپانزه شروع شد. ویروس مرگبار ابولا تصور اینه که از خفاش اومده. ⬇️

در مورد این ویروس کووید-۱۹ نشانه هایی هست که احتمالا این ویروس ابتدا از خفاش به مورچه خوار و از مورچه خوار به انسان منتقل شده. اگر چه ویروس ها معمولا به راحتی میتونند از یک گونه جانوری به گونه جانوری دیگه منتقل بشند ولی معمولا ویروس های مرگبار به ندرت در بین گونه ها می چرخند ⬇️

و به انسان می رسند. علت اش هم اینه که اصلا این گونه های جانوری به ندرت در طبیعت با هم مراوده ویروس میکنند. برای این که بین گونه ها مراوده ویروس صورت بگیره این گونه ها باید زمان زیادی رو با هم بگذرونند. مثلا انتقال ویروس کووید-۱۹ از بدن خفاش به بدن مورچه خوار یک امر نایاب ⬇️

در طبیعته چون این دو گونه جانوری با هم صنمی ندارند. ولی چطور میشه که این اتفاق می افته؟ اینجاست که پای بازارهای غذای چین وسط کشیده میشه. این بازارهای غذا معروف به بازارهای خیس هستند. بازارهایی که حیوانات زنده در خود محل قصابی می شند و فروخته می شند.⬇️

پیتر لی از اساتید دانشگاه و متخصصان بازارهای فروش حیوانات چین درباره این بازارهای خیس و نقش شون در مراوده ویروسی بین گونه ها میگه که “ این مسئله برای دانشمندان به هیچ وجه تعجب برانگیز نبود. در این بازارها قفس های حیوانات مختلف روی همدیگه چیده و تلنبار میشه و معمولا حیوون هایی ⬇️

که توی قفسه های پایینی هستند خیس از مایعات، خون، عفونت و کثافت حیوون های قفسه های بالاتر میشند.” این دقیقا همون مراوده ای است که ویروس ها لازم دارند تا از یک گونه حیوانی به گونه دیگه پرش کنند. حالا اگه انسان ها به این حیوانات مبتلا دست بزنند یا مصرف غذایی کنند ⬇️

(برخی چینی ها این حیوانات رو خام میخورند که متاسفانه احتمال کشتن ویروس در اثر حرارت رو از بین میبره) این ویروس به انسان منتقل میشه و اگه این ویروس به افراد دیگه هم منتقل بشه میتونه باعث یک شیوع گسترده بشه.⬇️

بازارهای خیس در دنیا شایع اند ولی چرا بازارهای خیس چین باعث این شیوع های ویروسی خطرناک میشند؟

علتش اینه که بازارهای خیس چین تنها بازارهایی در دنیا هستند که گونه های مختلف جانوری رو در یک مکان می فروشند. ⬇️

اگه این بازارها مثل باقی بازارهای دنیا تنها محدود به گونه های جانوری آشنا مثل مرغ، گوسفند، گاو و خوک بود ویروس ها هم محدود به ویروس های آشنا مثل آنفولانزا بود. ولی متاسفانه در این بازارها علاوه بر گونه های حیوانی آشنا و معمول، حیوان های غیراهلی و گونه های غیر متداول هم فروخته ⬇️

میشه. یادتون باشه که یکی از دلایلی که ما به مرغ و خروش و گاو و گوسفند می گیم اهلی اینه که نه تنها اونها به شرایط ما عادت کردند ما هم به ویروس ها و بیماری های اونها عادت کردیم و برای خیلی هاشون واکسن و درمان درست کردیم.⬇️

اگه یک نگاه به یک منوی فروش همین بازار خیس ووهان که ویروس کووید-۱۹ از اونجا شروع شد بندازیم می بینیم که انواع حیوانات از جمله مار، خرگوش وحشی، روباه، طاووس، بوقلمون، شتر مرغ، مورچه خوار، گربه وحشی و غیره به فروش میرند. این حیوون ها از اقصی نقاط دنیا به این بازارها ⬇️

آورده میشند و هر کدوم پتانسیل این رو دارند که ویروس های بومی منطقه خودشون رو به اونجا منتقل کنند.

حالا بازم سئوال پیش می آد که چی میشه که اجازه داده میشه که این همه حیوون یک جا با هم توی یک بازار فروخته بشن؟⬇️

جوابش نیاز به مرور بخشی از تاریخ معاصر چین داره. در دهه ۷۰ میلادی چین در آستانه فروپاشی بود. قحطی بیش از ۳۶ میلیون نفر از مردم چین رو نابود کرده بود و حکومت کمونیستی چین که توزیع غذا رو کنترل میکرد از تامین غذا برای ۹۰۰ میلیون آدم ناتوان بود. سال ۱۹۷۸ در آستانه فروپاشی، ⬇️

حکومت تصمیم می گیره که به بخش خصوصی هم اجازه بده که کشاورزی کنند. در حالی که قسمت بزرگی از این بخش خصوصی انرژی اش رو صرف تولید گونه های آشنای خوراکی مثل مرغ و گاو و گوسفند و خوک میکنه، بخش کوچیکی هم تصمیم می گیره که حیوانات وحشی رو شکار کنه و بخوره تا زنده بمونه. ⬇️

در ابتدا فقط دهقان های خرد بودند که حیوانات رو شکار میکردند و به صورت محلی می فروختند. بعضی از اونها بعضی از این حیوانات مثل لاکپشت ها رو در حیاط پشتی خونه شون پرورش میدادند. بعد از مدتی که حکومت مرکزی دید که این گونه حیوانات هم قابل خوردن هستند و میتونه مردم محلی رو از قحطی⬇️

و گرسنگی نجات بده به این دهقان ها اجازه میده تا این حیوان ها رو در بازارهای غذای بزرگ تر هم به فروش برسونند. حکومت که می بینه این مسئله هم باعث اشتغال شده و هم باعث رفع قحطی تصمیم می گیره به صورت همه جانبه ازش حمایت کنه.⬇️

در سال ‍۱۹۸۸ حکومت چین تصمیمی گرفت که به طور کامل بازی رو وارد یک لیگ دیگه کرد. قانونی رو تصویب کرد به اسم “حمایت از حیات وحش” که در اون قانون این گونه های غیراهلی و نامتعارف رو به عنوان “منابع طبیعی” ملی معرفی کرد و اجازه هرگونه پرورش و استفاده اش رو منحصرا به آدم ها و ⬇️

واحدهای تحت حمایت اش داد. طبق قانون چین اگر چیزی جزو منابع طبیعی معرفی بشه یعنی که حکومت این اجازه رو داره که برای منافع انسانی ازش استفاده کنه و نهایتا اون چیزی شد که نباید میشد. این قانون استارت تولید یک صنعت بزرگ شد. صنعت تولید و پرورش حیوانات غیراهلی (تصور کنید ⬇️

مارداری هایی که هزاران مار چاق و چله رو برای فروش تولید میکنند. یا مثلا مورچه خوار و ده ها حیوانی که هیچ کدام اهلی سازی نشدند و فقط توی جنگل ها اونها رو می بینیم). مثلا یک مزرعه تولید خرس که قبلا ماکزیمم سه تا خرس تولید میکرد بعد این قانون تبدیل به یک مزرعه صنعتی با تولید ⬇️

صدها خرس شد (خرس خوراکی!! فکرش رو بکن!)

وقتی تعداد این حیوان ها کنار هم زیاد میشه احتمال بیماری و انتقال ویروس ها هم به صورت تصاعدی بالا میره. بعضی حیوانداران چندین حیوان رو با هم توی مزرعه هاشون پرورش میدادند که خود همین هم باعث گردش ویروس بین گونه های مختلف میشد. ⬇️

در نهایت هم همه این گونه ها به بازارهای خیس فرستاده میشد تا فروخته بشند و اونجا به صورت کامل در تماس با هم قرار میگرفتند و امکان هر گونه مبادله ویروسی میسر میشد.

در حالی که این صنعت تولید و پرورش حیوانات غیراهلی رشد میکرد. بازارهای غیرقانونی دیگه مثل بازار حیوانات ⬇️

نایاب مثل ببرهای خاص، کرگدن، مورچه خوار و غیره هم زیر سایه اش رشد کردند. بعد از مدتی دیدن این گونه های غیرقانونی در بازارهای خیس یک امر عادی شده بود و حکومت هم کاری به کارش نداشت تا این که ویروس مرگبار سارس شیوع پیدا کرد. در سال ۲۰۰۳ رهیابی نقطه صفر شیوع ویروس سارس ⬇️

به یک بازار خیس در شهر فوشان ایالت جنوبی گوآنجونگ انجامید. بررسی بیشتر نشون داد که ویروس از یک گونه جانوری به اسم civet cat منشا گرفته بود.⬇️

به محض انتشار خبر، چین این بازار رو تعطیل کرد و تولید و پرورش گونه های غیراهلی رو غیر قانونی اعلام کرد. ولی بعد از چند ماه دوباره حکومت تولید و پرورش ۵۴ گونه غیراهلی از جمله همین civet cat رو قانونی اعلام کرد.⬇️

در سال ۲۰۰۴ ارزش صنعت تولید و پرورش حیوانات غیراهلی ۱۰۰ میلیارد دلار تخمین زده می شد. اگر چه این ۱۰۰ میلیارد دلار در مقایسه با GDP چین چیز زیادی نیست، ولی این صنعت لابی خیلی قوی در حکومت داره و واسه همین هم تو سال ۲۰۱۶ تونستند حکومت رو وادار کنند که تولید و پرورش ببر و ⬇️

مورچه خوار رو هم قانونی اعلام کنه. در سال ۲۰۱۸ ارزش این صنعت ۱۴۰ میلیارد دلار شده بود و تونسته بود با تاکتیک های جذاب بازاریابی برای خودش مشتری های وفاداری دست و پا کنه. مثلا بین مردم عامه جا انداخته اند که گوشت این حیوانات ارزش دارویی داره و برای سلامتی مفیده. به مردم میگفتند ⬇️

که گوشت این حیوانات نایاب برای بدن سازی و تقویت قوای جنسی مفیده و میتونه دارویی مقوی برای مقابله با بیماری های سخت باشه. هیچ کدوم از این ادعاها پشتوانه علمی ندارند.

بعد از مدتی این محصولات راهشون رو به طبقه خاص پر نفوذ و ثروتمند چین باز کردند. ⬇️

توجه داشته باشید که اکثریت مردم چین گوشت حیوانات غیراهلی رو نمیخورند و فروشندگان این جور گوشت ها ناگزیرند تا با بازاریابی های خلاقانه و پیدا کردن مخاطب های خاص این گوشت ها رو بفروشند. متاسفانه طبقه ثروتمند پرنفوذ چین به سرعت جذب این بازاریابی ها شد. ⬇️

پیرمردهای ثروتمندی که یا به دنبال افزایش قدرت جنسی خودشون بودند و یا اینکه برای مبارزه با سرطان یا یک بیماری سخت دیگه حاضر بودند هر فرمولی رو امتحان کنند. متاسفانه این اقلیت ثروتمند و بانفوذ حکومت رو وادار کردند که با قانونی کردن مجدد عرضه حیوانات غیراهلی با سلامت ۱.۴ میلیارد ⬇️

نفر از مردم چین قمار کنه.

بعد از شیوع ویروس کرونای جدید دوباره چین هزاران بازار خیس رو تعطیل کرد و تولید و پرورش حیوانات غیر اهلی رو به صورت موقت غیرقانونی اعلام کرد. سازمان های بین المللی در تلاشند تا حکومت چین رو وادار کنند که این ممنوعیت رو همیشگی کنه. ⬇️

حتی در خود جامعه چین هم مردم در تلاشند تا حکومت رو وادار به عقب نشینی کنند تا این مسئله رو به صورت کامل و همیشگی غیرقانونی اعلام کنه. متاسفانه تا الان که حکومت زیر بار نرفته و تا زمانی که این ممنوعیت همیشگی نشه شیوع بیماری هایی شبیه کووید-۱۹ غیرقابل اجتنابه.⬇️

حاشیه :‌ توی این مدت که توجه های جهانی به مسئله بازارهای خیس چین جلب شده بود، استرالیایی ها متوجه شدند که حیوان مورد علاقه شون، کوآلا، هم سر از این بازارها در آورده و چینی ها توی بازارهاشون دارند کوآلا میفروشند که این خودش باعث خشم و عصبانیت بیشتر استرالیایی ها شد.⬇️

منبع

bit.ly/2Qz7JGD

اصلاحیه شماره یک:
۱. دولت چین در انتهای ماه دسامبر خبر کووید-۱۹ رو به سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد. در توئیت به اشتباه ماه اکتبر درج شده.
2. در عنوان توئیت گفتم که چرا "همیشه" این بیماری ها از چین شروع می شند که دقیق نیست. دقیق ترش اینه که بگم "معمولا" چون به عنوان مثال ⬇️

تمام موارد شیوع ویروس ابولا از غرب آفریقا بوده و ربطی به چین نداشته.