୧୯୩୬ ଅପ୍ରେଲ ପହିଲାରେ ଭାଷାଭିତ୍ତିରେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କରାଗଲା। ପରେ ପରେ ୧୯୪୮ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ପହିଲାରେ ୨୫ ଟି ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ୍ରମେ ଓଡ଼ିଶା ସହ ମିଶ୍ରଣ କରାଗଲା ବୋଲି ଘୋଷଣା କରାଗଲା। ସେହି ୨୫ ଟି ଗଡ଼ଜାତ ମଧ୍ୟରେ ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ଖରସୁଆଁ ଅନ୍ୟତମ ଥିଲା।
#Utkaladibasa
#Utkaladibasa
ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ଖରସୁଆଁ ଅଧିବାସୀଙ୍କ କଥିତ ଭାଷା ଥିଲା ଓଡ଼ିଆ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସାମାଜିକ ଚଳଣି ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତି ସହ ଓତଃପ୍ରୋତ ଭାବେ ଜଡ଼ିତ ଥିଲା। ତେବେ ପରେ ପ୍ରଶାସନିକ ସୁବ୍ୟବସ୍ଥା ଆଳରେ ଏହାକୁ ବିହାର ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରାଗଲା।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
ଏହାର ପ୍ରତିବାଦରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନ ତେଜି ଉଠିଥିଲା। ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଓଡ଼ିଶାର ସୁନୀଲ ଦେ ଓ ବେଙ୍ଗପାଣିଆ ଶହିଦ ହୋଇଥିଲେ।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
୧୮ ମଇ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୦ ରେ ଏହା ବିହାର ଠାରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇ ଝାରଖଣ୍ଡ ଏକ ନୂତନ ରାଜ୍ୟର ପରିଚିତି ଲାଭ କଲା। ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ଖରସୁଆଁ ନବଗଠିତ ଝାରଖଣ୍ଡ ଅନର୍ଭୂକ୍ତ ହେଲେ। ତେବେ ରାଜନୀତିର ଏହି ଛାଇ ଆଲୁଅର ଖେଳ ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳ ବାସୀ ଓ ଓଡ଼ିଶା ବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଯୋଗର ଧାରାକୁ ପ୍ରତିହତ କରିନାହିଁ।
#Utkaladibasa
#Utkaladibasa
ମୟୁରଭଞ୍ଜ, ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ପୁରୁଳିଆର ଛଉ ନୃତ୍ୟ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଛି। ଏହି ତିନୋଟି ସ୍ଥାନ ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତର ତିନୋଟି ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ହେଁ, ପ୍ରାକୃତିକ ଭୁଗୋଳରେ ଏ ସ୍ଥାନ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରିମଣ୍ଡଳର ଅନ୍ତର୍ଗତ।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଛଉରେ ପ୍ରଚଳିତ ବ୍ୟାକରଣ ଷଢ଼େଇକଳା ଛଉରେ ମଧ୍ଯ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ନୂତନ ସଂଯୋଜନ ଓ ସଂସ୍କରଣ ଫଳରେ ଏଥିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିଛି। ଷଢ଼େଇକଳା ଛଉ ଶୈଳୀ ଫରୀଖଣ୍ଡା ଖେଳ ଆଧାରିତ। ଏହି ନୃତ୍ୟରେ ଶିଳ୍ପୀମାନେ ମୁଖା ପରିଧାନ କରିଥାଆନ୍ତି। ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଛଉ ନୃତ୍ୟରେ ମୁଖା ପରିଧାନର ନିୟମ ନାହିଁ।
#UtkalaDibasa
#UtkalaDibasa
ବିଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳର ବହୁ କବି,ଲେଖକ ସେମାନଙ୍କ ଲେଖନୀରେ ଓଡ଼ିଆ ବାଣୀଭଣ୍ଡାରକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିଛନ୍ତି।
୧୭ ଶହ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଷଢ଼େଇକଳାରେ ଜନ୍ମିତ ନୃସିଂହ କବି ଆଷାଢ଼ ମାହାତ୍ମ୍ୟ ଓ ବୈଶାଖ ମାହାତ୍ମ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ।
ମହେଶ୍ଵର କବିଙ୍କ ରଚିତ ବହୁ ଚଉତିଶା ଓ କୀର୍ତ୍ତିସାର କାବ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର କାବ୍ୟ ଜଗତରେ ଆଦୃତି ଲାଭ କରିଥିଲା।
#Utkaladibasa
୧୭ ଶହ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଷଢ଼େଇକଳାରେ ଜନ୍ମିତ ନୃସିଂହ କବି ଆଷାଢ଼ ମାହାତ୍ମ୍ୟ ଓ ବୈଶାଖ ମାହାତ୍ମ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ।
ମହେଶ୍ଵର କବିଙ୍କ ରଚିତ ବହୁ ଚଉତିଶା ଓ କୀର୍ତ୍ତିସାର କାବ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର କାବ୍ୟ ଜଗତରେ ଆଦୃତି ଲାଭ କରିଥିଲା।
#Utkaladibasa
ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଙ୍କ "ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ" କାବ୍ୟର ସବୁ ପଙ୍କ୍ତି 'ବ' ରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ପରି ଷଢ଼େଇକଳାର କବି କାଶୀନାଥ "ମୋଗଲତିକା" କାବ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ,ଯାହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଙ୍କ୍ତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା 'ମ' ଅକ୍ଷରରୁ।
ଊନ୍ନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଶେଷ ପାଦରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ କବିଙ୍କ ରଚିତ "ଦମୟନ୍ତୀ" ନାଟକ ଓ "ଭ୍ରଙ୍ଗଦୂତ ଚଉତିଶା"।
ଊନ୍ନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଶେଷ ପାଦରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ କବିଙ୍କ ରଚିତ "ଦମୟନ୍ତୀ" ନାଟକ ଓ "ଭ୍ରଙ୍ଗଦୂତ ଚଉତିଶା"।
ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କରିବା ଆଭିମୁଖ୍ୟ ନେଇ ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ , ପ୍ରଚାରକ ଅନନ୍ତ ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ ଗୋଦାବରିଶ ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ ବହୁବାର ଚକ୍ରଧରପୁର, ଷଢ଼େଇକଳା, ଖରସୁଆଁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯାଇଥିଲେ।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
ସେଠାରେ ଓଡ଼ିଆ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ କରିବାରେ ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଚାର ଓ ପ୍ରସାର ଦିଗରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଗୋଦାବରିଶଙ୍କ ଆତ୍ମଜୀବନୀ 'ଅର୍ଦ୍ଧଶତାବ୍ଦୀରେ ଓଡ଼ିଶା ଓ ତହିଁରେ ମୋ ସ୍ଥାନ' ରେ ତାଙ୍କର ଚକ୍ରଧରପୁର କାଳର ରସୋତ୍ତିର୍ଣ ବର୍ଣନା ରହିଛି।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
କବିଚନ୍ଦ୍ର କାଳିପ୍ରସନ୍ନ କବିଙ୍କ ବହୁସ୍ରାବୀ ଲେଖନୀରୁ ଅନେକ ଗଳ୍ପ, ଉପନ୍ୟାସ, ଗୀତିକବିତା, ଭ୍ରମଣ କାହାଣୀ ଓ ନାଟକ ସୃଷ୍ଟ। ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳର ସଂସ୍କୃତି ଓ ସାହିତ୍ୟର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ଶତତ ଚେଷ୍ଟିତ ଥିଲେ। ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେ ଲେଖନୀ ଚାଳନା କରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ବଞ୍ଚେଇ ରଖିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ।
#UtkalaDibasa
#UtkalaDibasa
"ସହକାର" ପତ୍ରିକାରେ ତାଙ୍କର ବହୁ ଲେଖା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୬୫ ସାଲରେ ସେ କଟକରେ ଇହଲିଳା ସମ୍ଭରଣ କରିଥିଲେ।
ଓଡ଼ିଶା ସହ ମିଶ୍ରଣ ଦାବି ନେଇ ଷଢ଼େଇକଳାରେ ମିହିର କବି ସ୍ଵର ଉତ୍ତୋଳନ କରି ପ୍ରବଳ ଜନ ସମର୍ଥନ ହାସଲ କରିଥିଲେ।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
ଓଡ଼ିଶା ସହ ମିଶ୍ରଣ ଦାବି ନେଇ ଷଢ଼େଇକଳାରେ ମିହିର କବି ସ୍ଵର ଉତ୍ତୋଳନ କରି ପ୍ରବଳ ଜନ ସମର୍ଥନ ହାସଲ କରିଥିଲେ।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
ସମ୍ପ୍ରତି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ପ୍ରାବନ୍ଧିକ ଓ ସମାଲୋଚକ ଭାବେ ଖ୍ୟାତ ସ୍ଵର୍ଗତ ଅସିତ କବି, ଅତନୁ କବି ଏବଂ ଗାଳ୍ପିକ ଭାବେ ସୁନାମ ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ତରୁଣ କୁମାର ସାହୁ, ବିନି ଷଡ଼ଙ୍ଗୀଙ୍କ ଜନସ୍ଥାନ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳରେ।
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
#Utkaladibasa #BandeUtkalaJanani
ସ୍ଵର୍ଗତ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ ଷଢ଼େଇକଳାରୁ ରାଜା ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ସିଂହଦେଓଙ୍କ(ତତ୍କାଳୀନ ପାଟ୍ନାଗଡ଼ ଅଧୁନା ବଲାଙ୍ଗୀରରେ) ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର ହୋଇ ଆସିଥିଲେ। ପୃଥ୍ୱୀରାଜଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ପାଟ୍ନା ରାଜସିଂହାସନରେ ଅଭିଷିକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ସେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ମଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ।
#UtkalaDibasa
#UtkalaDibasa
