1920 yılında ABD’nin Virgina eyaletinde, bir tütün çiftliğinde doğan Henrietta’nın ailesinin kökenleri aynı çiftlikte çalışan zenci kölelere dayanmaktadır. Köleliğin sona ermesinden sonra aile, çiftlikte tütün işçiliği yapmaya devam etmiştir. 
Erken yaşta evlenen Henrietta'nın bu evlilikten 5 çocuğu olur.
Henrietta’nın son doğumu sıkıntılı geçer. Doğum sonrası da kendini bir türlü eski sağlığına kavuşmuş hissetmez.
Bir gün banyoda kendini iyice muayene ederken rahim ağzında ele gelen bir kitle olduğunu
Henrietta’nın son doğumu sıkıntılı geçer. Doğum sonrası da kendini bir türlü eski sağlığına kavuşmuş hissetmez.
Bir gün banyoda kendini iyice muayene ederken rahim ağzında ele gelen bir kitle olduğunu
fark edince Maryland’in en büyük hastanelerinden olan (ve ileride de dünyanın önde gelen kanser merkezlerinden biri olacak) John Hopkins Hastanesine gider.
1951 yılı, artık kölelik resmi olarak kalmış olsa da hala zenciler ve beyazlar arasındaki ayrımcılığın oldukça yaygın ve
1951 yılı, artık kölelik resmi olarak kalmış olsa da hala zenciler ve beyazlar arasındaki ayrımcılığın oldukça yaygın ve
derin olduğu, hatta doğal karşılandığı yıllar. John Hopkins Hastanesi’nin sadece zencilere bakan koğuşuna giden Henrietta’ya yapılan muayene sonrasında rahim ağzı (serviks) kanseri teşhisi konur. Muayeneyi yapan doktor, Henrietta’nın tümörünün daha önce gördüğü hiç bir tümöre
benzemediğini söyler: Henrietta’nın tümörü mor renkli, üzeri parlak, lobüllü bir tümör, adeta bir jöle görünümündedir.
Doktorlar Henrietta Lacks'a o yıllarda çok popüler olan radyum tedavisi uygulamaya karar verirler.
Doktorlar Henrietta Lacks'a o yıllarda çok popüler olan radyum tedavisi uygulamaya karar verirler.
Bu tedaviyi yürüten doktor Henrietta’nın kanserinin patolojik tanısının yapılması için işlemden önce tümörden bir parça alr. Alınan bu biyopsi materyali iki ayrı tübe konur: biri laboratuvarda patolojik inceleme yapmak için, diğeri de aynı hastanede çalışan ve laboratuvar
ortamındaki uzun süre yaşayan bir insan hücresi kültürü üretmeye çalışan Dr. George Gey’e gönderilmek üzere.
Henrietta rahiminden başlayıp tüm vücudunu saran kanser ile mücadele ederken, bir yandan Dr. Gey Henrietta’nın hücrelerini ondan habersiz laboratuvardaki kültür ortamında
Henrietta rahiminden başlayıp tüm vücudunu saran kanser ile mücadele ederken, bir yandan Dr. Gey Henrietta’nın hücrelerini ondan habersiz laboratuvardaki kültür ortamında
çoğaltmaya çalışmaktadır. Kısa süre sonra Dr. Gey bu hücrelerde sıra dışı bir yan olduğunu keşfeder. Normalde pek çok kanser hücresi laboratuvar ortamında kısa sürede ölürken Henrietta’nın hücreleri adeta ölümsüzdür, şaşırtan bir hızda çoğalmaya devam etmektedirler.
Dr. Gey bu buluşun öneminin kısa zamanda fark eder. Böylesine dayanıklı bir hücre kültürü, doktorların insan vücudu dışında hücrelerin nasıl bölündüğünü izlemelerine imkan verebilir, bu hücreler muhtelif kimyasallara tabi tutulup bu kimyasalların insan hücrelerine etkisi
araştırılabilir, muhtelif ilaç deneylerine kullanılabilir.
Dr. Gey ve asistanı ürettikleri hücre kültürüne Henrietta Lacks’ın isim ve soyadının ilk ikişer harfini kullanarak HeLa ismini verirler. HeLa hücreleri, laboratuvardaki inkübatörlerde milyonlarca, milyarlarca kez
Dr. Gey ve asistanı ürettikleri hücre kültürüne Henrietta Lacks’ın isim ve soyadının ilk ikişer harfini kullanarak HeLa ismini verirler. HeLa hücreleri, laboratuvardaki inkübatörlerde milyonlarca, milyarlarca kez
bölünmeye devam ederler. Hücreler bölünürken Henrietta gittikçe daha da hastalanır, en sonunda 4 Ekim 1951'de yattığı John Hopkins Hastanesi’nde kansere bağlı komplikasyonlardan ölür.
Henrietta’nın ailesine kimse otopsi izni falan sormaz, laboratuvarda bu kadar hızlı büyüyen
Henrietta’nın ailesine kimse otopsi izni falan sormaz, laboratuvarda bu kadar hızlı büyüyen
hücrelerin nasıl yayılmış olabildiğini görmek için yapılan otopside Henrietta’nın tüm iç organları golf topu büyüklüğüne varan tümörler tarafınan istila edilmiş durumda olduğunu keşfederler. Ailesi laboratuvarda çılgınca üremeye devam eden HeLa hücrelerinden habersiz,
hastaneden Henrietta’nın bedenini alıp defnederler.
Bu sırada Dr. George Gey, küçük doku laboratuvarını büyüterek daha büyük bir tesis kurar ve burada haftada 20 bin tüp ( yaklaşık 6 trilyon ) hücre üretmeye başlar.
Bu sırada Dr. George Gey, küçük doku laboratuvarını büyüterek daha büyük bir tesis kurar ve burada haftada 20 bin tüp ( yaklaşık 6 trilyon ) hücre üretmeye başlar.
Bir yandan da bu hücreleri dünyanın dört bir yanında muhtelif çalışmalar yapmakta olan biliminsanlarına gönderir. Kısa zaman içinde tüm dünyadaki laboratuvarlar HeLa hücresi ile çalışmaya başlarlar
Jonas Salk, 1954 yılında HeLa hücrelerini kullanarak çocuk felci aşısını keşfeder
Jonas Salk, 1954 yılında HeLa hücrelerini kullanarak çocuk felci aşısını keşfeder
. Hatta bu aşı için gerekli hücre miktarını sağlamak için Tuskagee’de Polio Hücre Üretim Merkezi adıyla HeLa hücresi çoğaltan bir fabrika inşa edilir. 1955 yılında HeLa hücreleri ilk defa klonlanan insan hücresi ünvanını alırlar.
Muhtelif laboratuvarlarda enfeksiyon hastalıklarından, radyasyonun ve muhtelif toksik maddelerin insan hücrelerine olan etkisine, kanser tedavisinde genom haritası çıkarmaya kadar pek çok çalışmada kullanılırlar. Herpes virüsünden lösemiye, hemofili hastalığından Parkinsona dek
pek çok hastalığa yönelik ilaç, HeLa hücreleri kullanılarak geliştirilir.
Normal olarak, insan hücre kültürleri, senescence (biyolojik yaşlanma) adı verilen bir işlemle belirli sayıda hücre bölünmesinden sonra birkaç gün içinde ölür.
Normal olarak, insan hücre kültürleri, senescence (biyolojik yaşlanma) adı verilen bir işlemle belirli sayıda hücre bölünmesinden sonra birkaç gün içinde ölür.
Bu, araştırmacılar için bir sorun teşkil etmektedir. Çünkü normal hücrelerin kullanıldığı deneylerde, işlemler özdeş hücreler (klonlar) üzerinde tekrar edilemez ve aynı hücreler uzun çalışmalar için kullanılamaz. Hücre biyoloğu George Otto Gey, Henrietta Lack'in örneğinden
bir hücre aldı. Ardından hücrenin bölünmesine izin verdi ve besinler ve uygun bir ortam ile kültürün süresiz olarak hayatta kaldığını buldu. Orijinal hücreler mutasyona devam etti. Şimdi, hepsi aynı hücreden türetilmiş birçok HeLa türü bulunuyor.
Araştırmacılar, HeLa hücrelerinin programlanmış ölüme maruz kalmamalarının sebebinin, kromozomların telomerlerinin kademeli olarak kısalmasını önleyen enzim telomerazının bir versiyonunu korumaları olduğuna inanmaktadır. Telomer kısalması yaşlanma ve ölüme neden olur.
Henrietta Lacks'e kanser hücrelerinin araştırma için kullanılacağı bilgisi verilmedi. HeLa dizisinin popülerleşmesinden yıllar sonra, bilim adamları Lacks ailesinin diğer üyelerinden örnekler aldı, ancak testlerin amacını açıklamadılar.
1970'lerde, bilim adamları hücrelerin agresif doğasının nedenini anlamak için Lacks ailesine ulaştı. Aile sonunda HeLa'yı öğrenmişti. Yine de, 2013'te Alman bilim insanları, HeLa genomunun tamamını haritaladılar ve bunu Lacks ailesine danışmadan halka açıkladılar.
Bir hastayı veya yakınlarını tıbbi prosedürlerle elde edilen örneklerin kullanımı hakkında bilgilendirmek 1951'de gerekli değildi, bugün de gerekli değil.
Ancak, Lacks ailesi, HeLa genomuna erişim konusunda Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ile bir anlaşmaya varmıştır.
Ancak, Lacks ailesi, HeLa genomuna erişim konusunda Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ile bir anlaşmaya varmıştır.
NIH'den fon alan araştırmacıların verilere erişmek için başvuruda bulunması gerekiyor. Diğer araştırmacılar da sınırlandırılmış değil. Bu nedenle Lacks ailesinin genetik kodlarıyla ilgili veriler tamamen gizli tutulmuyor.
Günümüzde Henrietta’nın rahiminden alınan hücrelerden üretilen HeLa hücrelerinin toplam ağırlığı 20 tonu geçmiş durumda.
Bilim insanları bu güne dek HeLa hücrelerini kullanarak 60 binden fazla bilimsel çalışma yapmış, 11 binden fazla patent almış durumdalar.
+++ 👉👉👉
Bilim insanları bu güne dek HeLa hücrelerini kullanarak 60 binden fazla bilimsel çalışma yapmış, 11 binden fazla patent almış durumdalar.
+++ 👉👉👉
Ölümsüz HeLa hücreleri, uzayın astronotlar üzerindeki etkisinin araştırılması amacıyla uzaya bile gönderildi.
Lacks’ın modern tıbba katkısı aşıların da ötesine geçti. Kanser, uzayda hücrenin büyümesi, HIV, insan genomu, Tüberküloz, HPV, Parkinson ve hatta kozmetik çalışmalarında
Lacks’ın modern tıbba katkısı aşıların da ötesine geçti. Kanser, uzayda hücrenin büyümesi, HIV, insan genomu, Tüberküloz, HPV, Parkinson ve hatta kozmetik çalışmalarında
HeLa hücreleri sayesinde çalışmalar yapılıyor.
Bugün sahip olduğumuz birçok tıbbi ilerlemenin katalizörü onun hücreleriydi.
Ölümünden 60 yıl sonra, 2011 yılında Baltimore’da bulunan Morgan State Üniversitesi tarafından fahri doktora ünvanı alır.
Bugün sahip olduğumuz birçok tıbbi ilerlemenin katalizörü onun hücreleriydi.
Ölümünden 60 yıl sonra, 2011 yılında Baltimore’da bulunan Morgan State Üniversitesi tarafından fahri doktora ünvanı alır.
