رشته توییت، درآمد سرانه و مصرف کالاهای بادوام.
صادق @alhosseini یک رشته توییت نوشته و در آن خلاصه‌ای از استدلال جواد صالحی اصفهانی را در مورد تخمین واقعی درآمد سرانه ایران را ذکر کرده است. حرف جواد صالحی این است که به خاطر سهم بالای مصرف انرژی و بخش خدمات در اقتصاد ایران، //
صادق @alhosseini یک رشته توییت نوشته و در آن خلاصه‌ای از استدلال جواد صالحی اصفهانی را در مورد تخمین واقعی درآمد سرانه ایران را ذکر کرده است. حرف جواد صالحی این است که به خاطر سهم بالای مصرف انرژی و بخش خدمات در اقتصاد ایران، //
شاخص رایج تورم‌زدایی از مقدار ریالی درآمد سرانه می‌تواند گمراه‌کننده باشد و درآمد سرانه واقعی را کم‌تر تخمین بزند. او شاخص متفاوتی پیش‌نهاد می‌کند که بر اساس آن درآمد سرانه بالاتر از سال‌های دهه پنجاه قرار می‌گیرد. من در مورد این موضوع اطلاعات کافی ندارم و نظر نمی‌دهم. //
برای توجه دادن به اهمیت موضوع به برخورداری از وسایل خانگی بادوام مثل جاروبرقی اشاره می‌کنند. این اشاره در حد یک تلنگر شاید مفید باشد ولی به دلایل واضحی (مثل کاهش قیمت در طول زمان، یادگیری اجتماعی، تغییر سبک زندگی و ...) نمی‌توان ارتباط مستقیم بین آن‌ها و درآمد سرانه برقرار کرد.//
نمی‌توان منکر این شد که به خاطر «پیش‌رفت‌های برون‌زای فناوری»، «رفاه فیزیکی» خیلی از مردم جهان - حتی در غیاب رشد درآمد سرانه با معیار رایج - بالاتر رفته است. مرگ و میر کودکان کم شده، روشنایی منازل، کنترل دمای محیط، قابلیت ارتباطات و ... به‌تر شده است و ایران هم استثنا نیست.//
ولی این «مازاد رفاهی» ناشی از توسعه فناوری در دنیا (و در واقع سرریز رشد فناوری در یک جای دنیا به سایر نقاط) در «تعریف رایج تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه» منعکس نمی‌شود. موضوع ناشناخته‌ای هم نیست و مفصلا در ادبیات اقتصادی بحث شده است ولی خب بحث صادق سر همین شاخص معمول است. //
اگر بخواهیم از بهره‌مندی بیش‌تر ایرانیان از وسایل رفاهی به عنوان شاهدی برای «بالا رفتن درآمد سرانه» استفاده کنیم،باید به دقت در مورد «تغییرات قیمت آن‌ها روی زمان» گزارش بدهیم و مدل‌سازی کنیم که آیا این سطح از مصرف فعلی بیش‌تر تغییرات قیمت را منعکس می‌کند یا افزایش درآمد سرانه //
راه دیگر هم این است که این سطح بهره‌مندی را «بین کشورها» بررسی کنیم. مثلا رابطه درآمد سرانه و شاخص نرمال‌سازی‌شده‌ای از بهره‌مندی از کالای بادوام را نگاه کنیم و ببینیم ایران روی این تابعی که تخمین می‌زنیم کجا قرار می‌گیرد. این روش باعث می‌شود تا دچار خطای متغیرمحذوف نشویم.//
و البته در تحلیل «رفاه» فقط نباید به بهره‌مندی از وسایل بادوام نگاه کرد. محتمل است که ایرانیان مصرف کالاهای دیگری را با مصرف بالاتر گوشی هوش‌مند جای‌گزین کرده باشند. اگر بخواهیم پویایی رفاه را بررسی کنیم باید زیرشاخص‌هایی مثل «مسکن»، «تغذیه»، «آموزش» و «تفریح» را هم بررسی کنیم.
خلاصه بحث: ۱) احتمالا کم‌تر کسی تردید دارد که رفاه ایرانیان در برخی ابعاد در طول زمان بالاتر رفته است. ۲) شاخص رایج جی‌دی‌پی این جنبه تغییرات رفاه را منعکس نمی‌‌کند. ۳) اگر بخواهیم جی‌دی‌پی را تغییر بدهیم، باید برای همه دنیا بکنیم و بعد موقعیت نسبی ایران را در این شاخص ببینیم.
برخی دوستان فرمودند خلاصه‌ای از بحث را بنویسیم. من خلاصه خودم را نوشتم و امیدوارم صادق و دیگر دوستان هم اگر نکاتی دارند اضافه کند که بحث تکمیل شود.
